پايان نامه بررسي تاثير ورزش بر سلامت رواني دانشجويان

فهرست مطالب

فصل اول (زمينۀ تحقيق)

مقدمه..................................................................................................................... 12

بيان مسئله............................................................................................................... 13

ضرورت و اهميت پژوهش.................................................................................... 14

اهداف پژوهش ..................................................................................................... 16

فرضيات پژوهش................................................................................................... 18

فصل دوم (پيشينۀ تحقيق)

پيشينۀ تحقيق.......................................................................................................... 20

بخش اول: پيشينۀ نظري تحقيق.............................................................................. 20

مفهوم سلامت رواني.............................................................................................. 20

مفهوم سلامت روان از ديدگاههاي مختلف........................................................... 22

سلامت روان از ديدگاه اسلام ............................................................................... 24

اهداف سلامت (بهداشت) رواني........................................................................... 24

ورزش.................................................................................................................... 26

اثرات ورزش از ديدگاه اسلام............................................................................... 27

اثرات روان شناختي ورزش (ورزش و سلامت رواني).......................................... 28

قسمتي از بيانيۀ انجمن روان شناسي (ISSP)

بخش دوم: پيشينۀ تجربي تحقيق............................................................................ 30

تحقيقات انجام شدۀ داخلي.................................................................................... 30

تحقيقات انجام شدۀ خارجي.................................................................................. 33

فصل سوم (روش پژوهش)

متغيرهاي پژوهش.................................................................................................. 37

تعاريف عملياتي متغيرها........................................................................................ 37

جامعه آماري.......................................................................................................... 37

نمونه آماري و روش نمونه گيري........................................................................... 37

ابزار پژوهش.......................................................................................................... 38

نوع تحقيق.............................................................................................................. 38

اعتباريابي ابزار....................................................................................................... 39

روشهاي تجزيه و تحليل اطلاعات.......................................................................... 39

مراحل اجراي پژوهش........................................................................................... 40

ملاحظات اخلاقي.................................................................................................. 40

فصل چهارم

1)آزمون Tگروههاي مستقل................................................................................ 42

1-1) جدول........................................................................................................... 42

2-1) جدول .......................................................................................................... 42

1-1) نمودار ستوني مربوط به دانشجويان ورزشكار و غيرورزشكار....................... 43

2) آزمون ضريب همبستگي پيرسون..................................................................... 44

1-2) جدول........................................................................................................... 44

2-2) جدول........................................................................................................... 44

1-2) نمودار هيستوگرام مربوط به نمرات سلامت روان دانشجويان....................... 45

3) آزمون ضريب همبستگي پيرسون..................................................................... 46

1-3) جدول........................................................................................................... 46

2-3) جدول .......................................................................................................... 46

1-3) نمودار هيستوگرام مربوط به نمرات سن و سلامت روان دانشجويان............. 47

4) آزمون آناليز واريانس يك راهه........................................................................ 48

1-4) جدول........................................................................................................... 48

2-4) جدول........................................................................................................... 48

1-4) نمودار ستوني مربوط به ترم هاي مختلف...................................................... 49

فصل پنجم

تحليل يافته هاي فرضيه كلي................................................................................. 51

تحليل يافته هاي فرضيه 1...................................................................................... 52

تحليل يافته هاي فرضيه 2...................................................................................... 53

تحليل يافته هاي فرضيه 3...................................................................................... 54

محدوديت ها......................................................................................................... 55

پيشنهادات.............................................................................................................. 56

منابع و مآخذ.......................................................................................................... 57

ضمائم.................................................................................................................... 59

چكيده:

عنوان پژوهش:بررسي تاثير ورزش بر سلامت رواني دانشجويان دختر پيام نور شهر قزوين مي باشد.

جامعه آماري اين پژوهش:از بين دانشجويان، 100 نفر به صورت تصادفي به عنوان نمونه انتخاب شدند.

تحقيق توصيفي- تحليلي است و روش جمع آوري اطلاعات در بخش پيشينۀ تحقيق به صورت كتابخانه اي و استفاده از مجلات و كتب و تبادلات داخلي و خارجي مي باشد.

در اين پژوهش از آزمون GHQ28گلدبرگ براي سنجش سلامت روان دانشجويان و يك آزمون محقق ساخته كه تحت نظارت استاد راهنما توسط محقق تهيه شده استفاده شده است.

براي تجزيه و تحليل اطلاعات در قسمت آمار توصيفي از جداول فراواني، درصد، نمودار آماري، ميانگين و انحراف استاندارد استفاده شده است و براي آزمون فرضيه ها از آزمون tگروههاي مستقل، آزمون همبستگي پيرسون، آناليز واريانس يك راهه و نتايج حاصل از جدول فريدمن استفاده شده است.

پس از گردآوري داده ها نتايج نشان داد كه:

- با احتمال 95% اطمينان ميزان سلامت روان دانشجويان ورزشكار و غيرورزشكار متفاوت است. اين نتيجه براساس آزمون tبراي گروههاي مستقل بدست آمد.

- با احتمال 95% اطمينان دانشجويان ورزشكار از سلامت رواني بيشتري نسبت به دانشجويان غيرورزشكار برخوردار هستند. اين نتيجه براساس آزمون ضريب همبستگي پيرسون بدست آمد.

- با احتمال 95% اطمينان بين سن و ميزان گرايش به ورزش در دانشجويان دختر رابطه وجود ندارد. اين نتيجه براساس آزمون ضريب همبستگي پيرسون بدست آمد.

- با احتمال 95% اطمينان ميزان گرايش دانشجويان دختر در ترم هاي مختلف به ورزش متقاوت است و دانشجويان ترم هاي 4 و 7 تمايل بيشتري به ورزش دارند. اين نتيجه براساس آزمون آناليز واريانس يك راهه بدست آمد.

فصل اول

مقدمه:

سلامت هر جامعه اي وابسته به سلامت تك تك افراد آن جامعه است و اين سلامت در دو جنبه بايد مدنظر قرار گيرد؛ اول در جنبه ي جسماني و دوم در جنبه ي رواني. براي تامين بهداشت جسماني همواره توجهات خاصي در سازمانهاي جامعه ما بوده است، اما از جنبه ي رواني به صورت سازمان يافته، در سالهاي اخير، توجهاتي صورت پذيرفته؛ براي بهداشت رواني جامعه نيز مسئله ي پيشگيري قبل از درمان، بهترين راه حل است و مطلوبترين آن پيشگيري نوع اوليه مي باشد كه درتعريف به معني روشهاي جلوگيري از ايجاد اختلالات رواني در جامعه است.

بدون شك رفتار بشر تابع تماميت وجود اوست بدين معني كه روان تابع جسم و جسم تابع روان است؛ امروز تحقيقات نشان مي دهد كه ناراحتي هاي جسماني، اختلالات رواني را به همراه داشته و برعكس؛ ولي نكته برجسته در تقويت قواي جسماني، حفظ روان سالم مي باشد.

از جمله عوامل مؤثر در سلامت رواني[1]، ورزش است كه حتي امروزه به عنوان يك روش درماني در درمانهاي جسماني و رواني از آن استفاده مي شود. طي دهه هاي اخير گرايش آدمي به سوي ورزش رشد قابل ملاحظه اي يافته است به گونه اي كه فعاليت هاي ورزشي از ضروريات گريزناپذير دنياي كنوني گرديده و متخصصان بر نقش حياتي ورزش در سلامتي انسان از جنبه هاي گوناگون تاكيد كرده اند.

بيان مسئله:

مسئلۀ مورد بررسي در تحقيق حاضر، بررسي سطح سلامت روان در بين دانشجويان دختر ورزشكار و غيرورزشكار دانشگاه پيام نور قزوين مي باشد.

باتوجه به گسترش روزافزون اختلالات رواني در سطح جامعه، به خصوص دختران دانشجو كه هم مادران فردا و هم آينده سازان كشورند، اين پژوهش به بررسي رابطۀ سلامت روان با ميزان انجام فعاليتهاي ورزشي در هفته در بين دانشجويان دختر پيام نور قزوين پرداخته است.

در بيست سال گذشته توجه بسياري به مسائل روان شناسي و روان درماني همراه با فعاليت بدني شده است؛ بعضي از پزشكان در مواردي مثل كم خوابي، كم كردن وزن و ضعف هاي عضلاني مثل كمردرد، كسب هماهنگي هاي عصبي و عضلاني در بعضي از انواع فلج، توان بخشي، نداشتن اشتها، داشتن اضطراب يا هيجانات روحي، بي قراري ها، افسردگي ها، احساس پوچي و بسياري ديگر از موارد، بيمار خود را به ورزش كردن تشويق مي نمايند.

نتايج تحقيقات مختلف نشان داده است كه انجام انواع مختلف نرمش ها، علاوه بر فوايد جسمي فراوان، بر مقابله با مشكلات عصبي و رواني نيز آثار مفيدي دارد. از طرف ديگر براي رسيدن به توسعۀ پايدار در هر جامعه اي علاوه بر برنامه ريزي، مديريت صحيح و استفاده از فن آوري مناسب، استفاده از منابع انساني كارآمد اهميت بسياري دارد. جامعه اي كه نيروي انساني سالم و شادابي داشته باشد، اين امكان را خواهد داشت كه در جهت توسعه ي واقعي، سريع تر گام بردارد.

ضرورت و اهميت پژوهش:

مشكلات در زمينۀ بهداشت روان از بدو پيدايش بشر وجود داشته است و هيچ فردي از هيچ طبقۀ اقتصادي-اجتماعي خاصي در مقابل آن ها مصونيت نداشته و خطري است كه بشر را مرتباً تهديد مي نمايد.

امروزه پيشرفت صنعت و تكنولوژي در جوامع انساني، قدرت و ثروت را افزايش داده ولي امكان زندگي با آرامش، صلح و اطمينان از اعتدال و تناسب، كنار رفته و مشكلات عصبي، رواني و روان تني، جانشين آن شده است. عواقب فيزيكي و روان شناختي چنين مشكلاتي، توانايي براي عملكرد در خانواده، جامعه و محل كار را مختل كرده و در بسياري از موارد باعث از هم پاشيدگي خانواده ها، سوء مصرف مواد، خودكشي، بي كاري، فقر و انزواي اجتماعي مي گردد؛ در حالي كه بسياري از اين عواقب بحراني باتوجه به مسائل مربوط به بهداشت روان و حمايت به موقع افراد، قابل پيشگيري است.

اگر به ساخت فيزيكي انسان توجه كنيم متوجه مي شويم كه انسان به طور فطري براي رشد و تكامل همه جانبۀ خود به انواع گوناگوني از فعاليتهاي جسماني نياز دارد. در جوامع  مختلف امروزه از ورزش به عنوان يكي از روشهاي درماني در درمان مبتلايان به افسردگي استفاده مي شود. به طوريكه نتايج ثمربخشي به همراه داشته است (نعمت اله زاده ماهاني؛ 1371). از طرف ديگر سلامت روان بر سلامت فيزيكي هم تاثير دارد، پژوهشهاي اخير ثابت كرده اند كه يك سري از اختلالهاي فيزيكي و جسمي به شرايط خاص روان مرتبط هستند. مطالعات طولاني مربوط به تاثير ورزش بر ويژگي هاي شخصيتي و سلامت رواني افراد نشان داده است كه ورزش و تربيت بدني نه تنها به عنوان يك فعاليت تفريحي بلكه به عنوان يك ابزار آموزشي-تربيتي، اهداف رواني-اجتماعي فراواني را به دنبال دارد (درخشان مباركه، 1376). هر تجربۀ حركتي يا تغيير جسماني، يك تغيير يا تجربۀ رواني را به دنبال دارد؛ ورزش از جمله روش هاي تكامل جسماني، رواني و اجتماعي محسوب مي­گردد، زيرا شركت در فعاليتهاي ورزشي، افراد را از نظر فضايي و مكاني به هم نزديك مي كند، راهها و فرصتهاي بسياري را براي ماهر شدن در اجتماع فراهم مي آورد و به طور كلي يك جريان آموزشي در ابعاد فرهنگي و اجتماعي را براي فرد ايجاد مي كند. همچنين ورزش در سلامت و آمادگي جسماني، تعادل و ثبات، رشد اعتماد به نفس، تصوير بدني و اجتماعي مثبت و تامين نيازهاي دوستي، رقابت، جلب توجه، تقويت گروهي و امنيت تاثير دارد (درخشان مباركه، 1376).

مي توان نتيجه گرفت كه ورزش نقش مهمي در سلامت رواني انسانها و در نتيجه جامعه ايفا مي كند (به طوريكه در سال 2002 شعار بهداشت جهاني «تحرك رمز سلامتي» عنو ان شده است)؛ همان طور كه روشن است قسمتي از جامعۀ ما را دانشجويان تشكيل مي دهند، لذا هر چه بيشتر بتوانيم دانشجويان را به سمت ورزش سوق دهيم به همان ميزان به سلامت جامعه خود كمك نموده ايم؛ يكي از عوامل تحقق اين امر انجام تحقيقات و بررسي هايي در زمينۀ تاثيرات مثبت ورزش بر سلامت رواني دانشجويان، جهت اثبات و اطلاع رساني اين مهم به ايشان و مسئولين امر مي باشد.