مقاله نقش تصاوير ماهوارهاي بعنوان يك ابزار قوي در امر اكتشاف و استخراج
گزارش كارآموزي و معرفي كامل شبكه بهداشت و درمان
چكيده
فصل اول : معرفي و تاريخچه 1
بهداري سابق 2
خانه بهداشت 3
مراكز بهداشتي درماني 4
سازمان انتقال خون 6
عملكرد واحد مبارزه با بيماريها 10
عملكرد واحد تغذيه و مدارس 14
فصل دوم : فعاليتها 16
اهداف شبكه بهداشت 19
نگاهي بر بيمارستان امدادي 32
استراتژي هاي شبكه بهداشت 38
اهم فعاليتهاي انجام شده بهداشت حرفه اي 43
عملكرد واحد بهداشت دهان و دندان 44
عملكرد واحد اسناد پزشكي 45
عملكرد نظارت بر درمان 47
فصل سوم : شرح تفصيلي آموخته ها 52
اهداف بهداشت محيط در نظام شبكه 52
مراكز تهيه و توزيع و نگهداري و فروش مواد... 53
بهداشت مواد غذايي 55
شرح وظايف كاردان بهداشت محيط در مراكز بهداشتي درماني 61
بحث و نتيجه گيري 62
گزارشي از تشكيل شبكه بهداشت و حقوق باروري 75
آشنايي يا واحد بهداشت محيط شبكه بهداشت 79
اهداف برنامه هاي بهداشت خانواده 81
آموزش بهداشت روان در شبكه بهداشت 86
منابع و ماخذ 96
چكيده
امروزه آموزش و بهسازي منابع انساني به عنوان يكي از استراتژي‌هاي اصلي دستيابي به سرمايه انساني و سازگاري مثبت با شرايط متغير قلمداد ميشود و از اينرو جايگاه و اهميت راهبردي آن در بقاء و توسعه سازماني نمايان شده است. بديهي است اين فعاليت نيز مانند هر فعاليت سازماني ديگر مستلزم برنامه‌ريزي صحيح و اصولي مي‌باشد. نيازسنجي جزء جدايي‌ناپذير برنامه‌ريزي آموزشي و نظام بهسازي منابع انساني محسوب ميشود. طي فرآيند نيازسنجي، نيازها مشخص شده و برحسب اولويت براي ارضاء و تحقق آنها اقدام ميشود. نيازها براي انتخاب اقدامات درست، قبل از انجام هر اقدامي مشخص مي‌شوند. طراحي و اجراي پروژه‌هاي نيازسنجي آموزشي در هر سطحي مستلزم پيروي از يك طرح و الگوي عمل مشخصي است. انتخاب يا طراحي و تدوين الگوهاي نيازسنجي مي‌تواند باعث تسهيل و افزايش دقت و اعتبار فرآيند نيازسنجي شود. يك الگوي مناسب بايد هدف، قلمرو (حوزه)، روش‌هاي اجرايي، ياران ساير ابعاد لازم در جهت انجام يك پروژه نيازسنجي آموزشي را مشخص و معين نمايد.
هدف پژوهش حاضر، بررسي الگوهاي نيازسنجي موجود و مقايسه آنها از نظر شرايط اجرا، زمان، مكان و كاربردها و همچنين تعيين مناسب‌ترين الگوها براي نيازسنجي در سيستم بهداشت و درمان استان اصفهان مي‌باشد. و نيز بدين منظور پس از بررسي اسناد و مدارك موجود و جستجوي گسترده در منابع فارسي و انگليسي، الگوها و تكنيك‌هايي كه به صورت پراكنده دراين منابع معرفي شده‌اند را پژوهشگر با استفاده از بينشي سيستماتيك، كليه اين الگوها و تكنيك‌هاي موجود را در يك چارچوب كلي در پنج طبقه قرار داده و ضمن معرفي الگوهاي هر طبقه، مزايا و معايب هر يك را مورد نقد و بررسي قرار گرفت. براي سنجش ميزان تناسب و كاربرد الگوها و مدل‌هاي مختلف از طريق مطالعه توصيفي پيمايشي با استفاده از ابزارهاي نظير پرسشنامه و مصاحبه سازمان نيافته،نظرات مديران و معاونان و كارشناسان ستادي و بهداشتي (19) شبكه بهداشتي و درماني در سطح استان اصفهان (80 نفر)، تحت بررسي قرار گرفت و نتايج تحقيق در دو بخش عبارتند از:
- براي نيازسنجي نيازهاي بهداشتي جمعيت تحت پوشش: الگوهايي مناسب هستند كه داراي ويژگي‌هاي زير باشند:
1- مفهوم نياز به عنوان فاصله بين وضع موجود و مطلوب و نيز به عنوان برداشت تركيبي. 2- منابع تعيين نياز، جامعه، اهداف و ارزش‌هايشان. 3- ابزارهايي نظير مشاهده مستقيم و پرسشنامه و ... . 4- شناسايي نيازها در سطح شهرستان. 5- ملاك تعيين الگو، ميزان مشاركت جمعيت. 6- مناسب‌ترين شرايط زماني نيازسنجي در چند مرحله. 7- مناسب‌ترين شرايط مكاني تجمع نمايندگان مردم در يك مكان خاص. 8- مناسب‌ترين شرايط اجرايي، تجمع نمايندگان در يك مكان خاص، تكنيك دلفي. 9- كاربردي‌ترين الگوها، الگوهاي تركيبي و الگوهاي هدف - محور
براي نيازسنجي نيازهاي سازماني كاركنان: الگوهايي مناسب هستند كه داراي ويژگي‌هاي زير باشد:
1- مفهوم نياز به عنوان برداشت تركيبي و نيز به عنوان فاصله بين وضع موجود و مطلوب. 2- منابع تعيين نياز، كاركنان شاغل در شبكه و آرمان‌ها و اهداف سيستم. 3- ابزارهاي نظير پرسشنامه، مشاهده مستقيم و ... . 4- شناسايي نيازها در سطح منطقه و شغل. 5- ملاك تعيين الگو، ميزان مشاركت كاركنان. 6- مناسب‌ترين شرايط زماني نيازسنجي در چند مرحله. 7- مناسب‌ترين شرايط مكاني تجمع نمايندگان كاركنان در يك مكان خاص. 8- مناسب‌ترين شرايط اجرايي، تجمع نمايندگان در يك مكان خاص، تكنيك دلفي. 9- كاربردي‌ترين الگوها، الگوهاي تركيبي و الگوهاي هدف - محور
بنابراين نيازسنجي آموزشي اولين و اساسي‌ترين گام در برنامه‌ريزي آموزشي سيستم بهداشت و درمان و آموزش پزشكي است و تعيين نيازها براساس الگوها و تكنيك‌هاي دقيق، مي‌تواند اثربخشي و كارايي برنامه‌ريزي اين سيستم را افزايش دهد.
بخشهاي شبكه بهداشتي درماني كه در شهرستان مسئول كلي برنامه هاي بهداشتي درماني مي باشند عبارتند از :
مراكز بهداشتي - درماني شهر ي
اين گونه مراكز مجموعه وظايف خانه هاي بهداشت و مراكز بهداشتي- درماني روستايي را به مردم شهرها ارائه مي كنند . در روستاها سطح اول شبكه ، خانه بهداشت و سطح دوم شبكه مراكز بهداشي - درماني روستايي است كه در شهرها مراكز بهداشت ي- درماني شهري همانند مجموع سطح اول و دوم شبكه در روستاها عمل مي كنند .
مركز بهداشت و بيمارستانهاي عمومي وتخصصي
مركز بهداشت محل نظارت ، آموزش ، ارزشيابي و تدارك كليه خانه هاي بهداشت و مراكز بهداشتي - درماني روستايي و شهري است ضمنا پاره ا ي فعاليتهاي تخصص - اپيدميولوژيك راهم انجام مي دهد .
بيمارستانها به طور معمول محل ارائه خدمات پزشكان متخصص و كارشناسان خدمات پيراپزشكي و در واقع محل ارجاع بيماران از مراكز بهداشتي - درماني روستايي و شهري براي معاينات تخصصي و بستري شدن و معالجه بيماران بستري شده مي باشند .طرحهاي گسترش شبكه هاي بهداشتي - درماني با توجه به سه عامل مهم دسترسي مردم به خدمات ، كم خرج بودن و مساله نيروي انساني پزشكي و نيز با توجه به مختصات فرهنگي ، جغرافيايي و اقتصادي هر شهرستان طراحي گرديده اند .
امور درمان ودارو
خدمات درماني سرپايي ،مراكز فوريت پزشكي ، خدمات درماني باليني و تهيه و تدارك داروهاي مورد نياز جامعه از موارد مهم امور درمان و دارو مي باشد كه معمولا خدمات درماني سرپايي به دو صورت مراجعه مستقيم به مراكز درماني و فوريت پزشكي بيمارستانها و يا استفاده از خدمات مراكز و پايگاههاي فوريت ها ي پزشكي در منازل صورت مي پذيرد ؛ خدمات درماني باليني بامراجعه بيماران به بيمارستانها و بستري شدن دراين مراكز انجام مي شود ارائه خدمات درماني باليني در بيمارستانها ي عمومي ، تخصصي و فوق تخصصي انجام مي شودكه بطور عمده محل استقرار بيمارستانها در مراكز شهري است و معمولا بيمارستانهاي عمومي در مراكز شهري كم جمعيت مستقر است . بيمارستانهاي عمومي داراي 4 بخش جراحي عمومي ، داخلي ، اطفال و زنان وزايمان و بيمارستانهاي تخصصي و فوق تخصصي داراي بخشهاي مختلف درماني است .گرچه بيشتر به دليل برخورداري ازامكانات وسيع تجهيزات كافي و كاركنان متخصص ارائه خدمات درماني بيشتر در بيمارستانهاي دولتي صورت مي پذيردولي از ارائه خدمات بخش خصوصي و خيريه در شهرهاي پرجمعيت وبويژه بخش خيريه كه در طي چند سال اخير توسعه كمي وكيفي نسبتا مطلوبي يافته است . نمي توان غافل بود . سياستهاي كلي كشور برپايه ايجاد انگيزه در بخش خصوصي به منظور سرمايه گذاري در امر درمان است ولي به دليل گران بودن هزينه هاي درمان و در نتيجه عدم رغبت و تمايل بخش خصوصي در اين زمينه توفيق چنداني حاصل نشده است . به منظور اجرا ي طرح نوين اداره بيمارستانهاي دولتي با اتكاء به درآمدهاي آن و ارائه خدمات درماني به مردم در حال حاضر بيشترين خدمات ، در مجموعه هاي دولتي انجام ميشود به طوري كه در مراكز دانشگاهي استان خراسان بويژه مشهد و بخصوص بيمارستانهاي قائم (عج)و امام رضا (ع) كه داراي مراكز آموزشي - درماني باشند اغلب مراجعه كنندگان براي اعمال جراحي تخصصي و فوق تخصصي به اين مراكز مراجعه ميكنند كه به دليل حضور پزشكان ماهر و همچنين تجهيزات پيشرفته عملكردي فراتر از استاني دارند و در برخي موارد پذيراي بيماران خارج از كشور نيز مي باشند .
اين مجموعه ضمن نظارت مداوم بر امور مربوط به درمان بيمارستانهاي دولتي ، خصوصي و خيريه خدمات پاراكلينيكي از جمله ارائه خدمات آزمايشگاهي و راديو لوژي را نيز كه بيشتر توسط بخش خصوصي صورت مي پذيرد عهده دار مي باشد.
سازمان انتقال خون
اين سازمان با هدف تهيه خون و فر آورده هاي خون سالم براي بيمارن و نيازمندان عهده دار وظيفه بسيار خطير و انساني است كه در مراكز استانها و شهرهاي عمده در قالب پايگاههاي انتقال خون فعاليت مي كند . نقش عمده و كار اصلي اين سازمان تهيه محصولات و مشتقات از پلاسماي خون جمع آوري شده مي باشد كه بسياري از مشتقات ارزشمند خون تا چندي پيش باهزينه هاي گزاف از خارج كشور وارد مي شد .
اهم فعاليتهاي انجام شده در واحد گسترش
استخراج شاخصهاي بهداشتي در سال 1385 و مقايسه آن با سال 1384به شرحنمودارهاي ذيل:
پيگيري تأمين نيروي انساني و تجهيزات مراكز سلطانيه، عميدآباد، خيرآباد (احداثمجدد) و دولت آباد (راه اندازي شده) كه مشخصات پرسنلي مراكز مذكور در جدول زير آمدهاست.
كروكي مركز تازه راه اندازي شده دولت آباد
جمع بندي آمار مربوط به بيمه روستايي و پزشك خانواده شامل
• آمار مراجعين و درآمد بيمه روستايي و ارسال به بيمه خدمات درماني استان
• فهرست اقدامات انجام شده توسط پزشكان خانواده در مراكز تحت پوشش شهرستان وارسال به بيمه خدمات درماني استان
• آمار مراجعين و درآمد پزشك خانواده و ارسال به مركز بهداشت است
•تهيه و جمع بندي پيشنهادات طرح گسترش شهرستان با توجه به درخواستهاي اهالي وضوابط كلي پيشنهاد گسترش شبكه شهرستان كه خلاصه آن در جدول زير آمده است:
خانه بهداشت
اولين محل مراجعه روستاييان نيازمند به امور بهداشتي پزشكي خانه بهداشت است كه در آنجا كمك بهورزان زن ومرد - با تحصيلات دوره ابتداي يا راهنماي و طي 2 سال دوره آموزش مستقر هستند . بهورزان خدمات بهداشتي - درماني اوليه راكه شامل آموزش بهداشت ، ايمن سازي بر عليه 6 بيماري مهم و خطرناك ودوران كودكي (ديفتري - كزاز- سياسرفه- فلج اطفال- سرخك وسل) آموزش تامين آب آشاميدني سالم و بهسازي محيط ، راهنمايي در مورد بهبود وضع غذا و تغذيه صحيح ، اصول بهداشت مواد غذايي ، توصيه مراقبتهاي بهداشتي مادر و كودك ، آموزش درباره فاصله گذاري بين حاملگي ها ، پيشگيري و كنترل بيماريهاي بومي و شايع ، درمان بيماريهاي معمولي ، سوانح و حوادث ، تهيه و تدارك داروهاي اساسي براي خانواده هاي روستايي در خانه بهداشت اغلب چهره به چهره و با حوصله و توضيحات كافي انجام مي شود . هر خانه بهداشت يك روستاي اصلي وچند روستاي اطراف ( روستاهاي اقماري ) رازير پوشش قرار مي دهد و چند خانه بهداشت زير نطر يك مركز بهداشتي - درماني روستايي است.