طرح كارآفريني تكنولوژي توليد ماست كم چرب
طرح كارآفريني تكنولوژي توليد ماست كم چرب
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چكيده ........................................ 5
مقدمه ........................................ 7
فصل 1: كلياتي در رابطه با ماست
- تاريخچه .................................. 10
- فرآيند توليد ماست ........................ 11
- اهميت مصرف ماست در رژيم غذايي............. 12
فصل 2:ماست كم چرب و ويژگيهاي آن
2-1 مقدمه ................................... 17
2-2 ويژگيهاي رئولوژيك ماست كم چرب ........... 19
2-3 اثرات سلامت بخش ماست كم چرب .............. 20
فصل 3: تكنولوژي توليد ماست كم چرب
معرفي انواع روشها در توليد ماست كم چرب ...... 23
3-1 استفاده از جايگزينهاي چربي ............. 23
3-1-1 تركيبات نشاستهاي (ذرت ، پيكما و تاپيوكا) 23
3-1-2 تركيب هيدروكلوئيدي بتاگلوكان ........... 25
3-1-3 فرآوردههاي حاصل از پروتئين آب پنير MWP,WPC; 27
3-1-4 پري بيوتيك ها .......................... 29
3-2 فرآيند فشار هيدرواستاتيكي بالا (HHP)...... 31
3-3 كاربردمايههاي ميكروبي مولدپلي ساكاريد خارج سلولي 34
3-4 آنزيم ترانس گلوتاميناز .................. 35
نتيجهگيري ................................... 38
پيشنهادات ................................... 39
منابع ....................................... 4
چكيده
در طي سالهاي اخير توجه مردم به مصرف فرآوردههاي رژيمي از جمله فرآوردههاي لبني كم چرب از قبيل ماست كم چرب ، پنير كم چرب ، بستني رژيمي و كره كم كالري افزايش يافته است .
چراكه اثبات شده مصرف بيش از اندازهي مواد غذايي پر چرب مي تواند باعث ايجاد بيماريهايي از قبيل مشكلات قلبي – عروقي ، ديابت ، چاقي مفرط و حتي سرطان شود.
مقدمه :
از ميان فرآوردههاي بيشماري كه از تخمير شير در سطوح محلي و منطقهاي نقاط مختلف جهان توليد مي شوند، در واقع ماست تنها فرآوردهاي است كه مصرف آن در سراسر جهان عموميت يافته است . رواج اين محصول ناشي از عوامل متعددي از قبيل داشتن عطر و طعم مطبوع ، قوام زياد و خامه گونهي آن ، قابليت مصرف با ساير مواد غذايي و اشتهار آن به داشتن اثرات درماني است ]7[.
در خصوص منشاء توليد ماست تا كنون گزارش مستندي به دست نيامده است . ولي اعتقاد به اثرات مفيد ماست در سلامتي انسان از زمانهاي گذشته در جوامع متمدن وجود داشته است . به احتمال زياد منشاء توليد ماست خاورميانه است و تحول در اين محصول تخميري طي قرنها را ميتوان مرهون مردم و عشاير ساكن در اين نقطه از جهان دانست ]5[.
در طي فرآيند توليد اين محصول ابتدا شير با اعمال فرآيند حرارتي پاستوريزه شده و به درجه حرارت مناسب براي كشت مايه ماست رسانده ميشود . سپس با تلقيح مايه ماست و گرمخانهگذاري ، تشكيل لخته صورت مي گيرد .
مايه ماست شامل دو نوع باكتري ميباشد كه عبارتند از :
استرپتوكوكوس ترموفيلوس (Streptococcillus thermophilus)
لاكتوباسيلوس بولگاريكوس (Lactobacillus Bulgaricus)
بدون در نظر گرفتن نوع ماست توليدي ، تمام واكنشهاي بيوشيميايي تشكيل لخته كه به وسيلهي اين دو نوع باكتري صورت ميگيرد ، يكسان هستند . ماحصل فعاليت باكتريهاي مايه ماست ، محصول ماست را به صورتي در مي آورد كه آن را براي هر نوع رژيم غذايي مناسب ميسازد .]7[
فصل اول
كلياتي در رابطه با ماست
1-1 - تاريخچه
در گذشته تصور ميشد كه مردم بلغارستان اولين كساني بودند كه ماست تهيه كردند ، با وجود اينكه شواهدي وجود دارد كه نشان ميدهد مردم كشورهاي ديگر نيز از دو قرن پيش از ميلاد مسيح ، ماست و ديگر انواع لبنيات را تهيه مي كردند.
اولين ماستها احتمالاً به طور تصادفي تهيه شدند يعني زماني كه شير را براي حمل و نقل داخل كيفهايي كه از پوست بز درست شده بود ميريختند ، باكتري موجود در پوست بز شير را تخمير نموده و ماست بدست مي آمد .
ماست تا دههي آغازين قرن بيستم تنها ميان مردم اروپاي مركزي و شرقي رايج بود . تا اينكه درآن زمان يك زيست شناس عقيده داشت كه دليل طول عمر مردم بغارستان ، استفادهي زياد از ماست ميباشد .
از آنجا كه اين زيست شناس عقيده داشت كه لاكتوباسيلوس براي سلامتي مفيد است ، او سعي نمود كه استفاده از ماست را در سر تا سر اروپا رواج دهد . به دنبال آن در سال 1919 ميلادي اولين كارخانه صنعتي توليد ماست در شهر بارسلوناي اسپانيا احداث شد و مصرف ماست روز به روز افزايش يافت]5[.
1-2- فرآيند توليد ماست
جهت توليد ماست ابتدا بايد شرايط و مقدمات توليد آن را فراهم نمود . به اين ترتيب كه شير خام مورد استفاده بايد توتال كانت پاييني داشته باشد و عاري از آنتي بيوتيكها ، مواد شيميايي ضد عفوني كننده و باكتريوفاژها باشد . همچنين بايستي شير مورد استفاده از دام مبتلا به ورم پستان به دست نيامده باشد ، زيرا تركيبات مذكور سبب جلوگيري از فعاليت باكتريهاي لاكتيكي ميشوند .]1[
به منظور اينكه ماست داراي ويسكوزيته و وزن مخصوص لازم باشد و در نتيجه استحكام ژل ماست افزايش يافته و ميزان جدا شدن سرم كاهش يابد ، استاندارد كردن مادهي خشك شير صورت ميگيرد . به طوريكه مادهي خشك شير پس چرخ مورد استفاده در توليد ماست به 11 تا 12 درصد و مادهي خشك شير كامل به 14 تا 15 درصد برسد . ] 2[
از طرف ديگر با توجه به نوع ماست توليدي ( كم چرب ، پر چرب ، و معمولي ) بايد ميزان چربي شير نيز استاندارد شود . در ادامه پس از انجام عمل هموژنيزاسيون ، تيمار حرارتي بر روي شير صورت ميگيرد . بدين معني كه شير را در درجه حرارت به مدت 30 دقيقه و يا در دماي به مدت 2 تا 5 دقيقه حرارت ميدهند تا يك محيط نسبتاً استريل براي فعاليت استارترها فراهم شود . پس از رساندن دماي شير به دماي مناسب براي رشد استارترها ،عمل تلقيح صورت ميگيرد . معمولاً در تهيه ماست از نسبت 1:1