پروژه كارآموزي رشته كشاورزي

گزارش كارآموزي كارخانه روغن كشي كشت و صنعت شمال

دانلود گزارش كارآموزي كارخانه روغن كشي كشت و صنعت شمال

فهرست مطالب
پيشگفتار ۱
مقدمه ۲
اهميت اقتصادي چربيها و روغنها در جهان و ايران ۳
تاريخچه روغن نباتي در ايران ۳

فصل اول
۱ – ۱ تاريخچه كارخانه كشت و صنعت شمال ۵
۱ –۲ توليدات اصلي و جانبي كارخانه كشت و صنعت ۶
۱ – ۳ شرح توليدات اصلي و جانبي ۶
۱ – ۴ محصولات جانبي كارخانه‌هاي روغن‌كشي ۷
۱ – ۵ تركيبات شيميايي چربيها در روغنها ۸
۱ – ۶ مراحل تهيه روغن‌هاي نباتي ۸
۱ – ۷ علّت هيدروژناسيون ۱۱
۱ – ۸ واكنش هيدروژناسيون كلي ۱۱
۱ – ۹ جزئيات مراحل و دستگاهها ۱۱
۱ – ۱۰ نقش گاز ۱۳
۱ – ۱۱ تعريف كاتاليست ۱۳
۱ – ۱۲ فاكتورهاي مهم در هيدروژناسيون ۱۴
۱۳ – ۱ عمل آوري هيدروژناسيون ۱۸
۱ – ۱۴ انواع هيدروژنه كردن ۱۹
الف) هيدروژنه كردن انتخابي ۱۹

فصل دوم
۲ – ۱ تبديل لوبياي سويا به روغن ۲۱
۲ – ۲ ذخيره سازي ۲۱
۲ – ۳ مراحل آماده سازي ۲۵
۲ – ۴ استخراج ۲۶
۲ – ۵ حلال گيري ۲۸
۲ – ۶ صمغ گيري و جدا كردن لستين ۲۸
۲ – ۸ موازنه مواد سويا براي استخراج با حلال ۳۰
۲ – ۹ تبديل فرآورده‌هاي روغني ۳۰
۲ – ۱۰ تصفيه قليايي ۳۱
۲ – ۱۱ بي رنگ كردن ۳۲
۲ – ۱۲ هيدروژناسيون ۳۳
۲ – ۱۳ بي بو كردن ۳۵
۲ – ۱۴ فرآورده‌هاي روغني سويا ۳۹
۲ – ۱۵ كاربردهاي پروتئين‌هاي سويا: ۳۹
۲ – ۱۵ حلاليت ايزوله ها ۴۷
۲ – ۱۶ دناتوراسيون ۴۸
۲ – ۱۷ تركيب اسيد آمينه ۵۵
۲ – ۱۸ لوبياي سوياي كامل ۵۵
۲ – ۱۹ فرآورده‌هاي پروتئيني لوبياي سوياي فرآيند شده ۵۶
۲ – ۲۰ دستگاه جداسازي ۵۸
۲ – ۲۱ امولسيفيكاسيون ۶۷
۲ – ۲۲ جذب چربي ۶۹
۲ – ۲۳ جذب آب ۷۰
۲ – ۲۴ بافت ۷۳
۲ – ۲۴ تشكيل خمير ۸۰
۲ – ۲۵ تشكيل فيلم يا لايه نازك ۸۰
۲ – ۲۶ كنترل رنگ ۸۱
۲ – ۲۷ هوادهي ۸۲
منابع ۸۳

پيشگفتار
واحدهاي روغن كشي بر اساس نزديكي - ماده اوليه بخصوص تخم پنبه احداث مي‌شوند كه اين مناطق بيشتر در استانهاي مازندران، گيلان و خراسان مي‌باشند. يكي از اين واحدهاي روغن كشي كشور كارخانه روغن كشي كشت و صنعت شمال واقع در استان مازندران، شهرستان ساري (در دوازده كيلومتر شهر ساري) مي‌باشد.
اين كارخانه در سه شيفت كار مي‌كند و داراي سيستم بازيابي فاضلاب و تصفيه آب مي‌باشد كه پسابهاي بازيابي شده جهت شروب نمودن زمينهاي مزروعي كارخانه استفاده مي‌شود.
اين كارخانه روغن كشي دو واحدي مي‌باشد كه واحد شماره 1 آن نيز (كشت و صنعت شمال) توليد روغن و واحد شماره 2 آن (ام. ام) صابون پزي است.
به طوري كه گفته شد محصول اصلي كارخانه كشت و صنعت شمال، روغن نباتي است كه به دو صورت دان و جامد عرضه مي‌گردد و در كنار اين محصول اصلي، محصول فرعي، خلط صابون توليد شده نيز در واحد 2 به صابون تبديل مي‌شود. واحد توليد گاز اكسيژن و هيدروژن در داخل كارخانه وجود دارد كه گاز هيدروژن توليد شده، جهت پروسس هيدروژناسيون صورت مي‌گيرد و اكسيژن توليدي در مخازن پر شده و جهت استفاده بخشهاي خصوصي و دولتي به خارج از كارخانه برده مي‌شود.
در ضمن طرح توسعه كارخانه نيز در دست اقدام است كه تا حدودي اجرا گرديده، ولي هنوز مورد بهره برداري قرار نگرفته است. و لازم به تذكر است كه مديريت كارخانه تحت نظارت بانك صنعت و معدن مي‌باشد و محصول توليدي كارخانه با نام (( روغن غنچه )) به بازار عرضه مي‌گردد.

مقدمه
روغنها و چربيها از زمانهاي بسيار دور يكي از اجزا اصلي و مهم تشكيل دهنده غذاي انسان بوده است. كه يك گرم آن در حدود 2/9 كيلوكالري انرژي در بدن توليد مي‌كند. همچنين غذاي طبخ شده در روغن و چربي مزه و طعم مطلوبي را در بر خواهد داشت.
با تغيير ساختار اجتماعي در دوراني كه ما در آن زندگي مي‌كنيم، دگرگوني و چگونگي توليد مواد مورد نياز جامعه به خصوص مواد غذايي امري اجتناب ناپذير است در حال حاضر با توسعه كشت دانه‌ها و ميوه‌هاي روغني فقط 15 % از نياز چربي و روغن مصرفي مردم را مي‌توانيم تامين نمائيم. از اين جهت بايد ميزان قابل ملاحظه اي روغن خام از خارج وارد كشور شود، لذا براي افزايش راندمان استخراج روغن از منابع روغن و تصفيه روغن نياز به تكنولوژي جديد روغن مي‌باشد.
در كشورهاي صنعتي يك نفر در طول عمر خود در حدود 3 تن روغن و چربي مصرف مي‌كند كه بيش از نصف اين مقدار به صورت روغن يا چربي غير قابل رويت موجود در مواد غذايي مانند پنير، سوسيس، كالباس، گوشت و نظير اينها مي‌باشد.
اهميت اقتصادي چربيها و روغنها در جهان و ايران
غذا مسئله مهمي است كه نياز انسانها را برطرف مي‌كند. كار اساسي كشاورزان و كارخانه‌هاي صنايع غذايي اين است كه نياز مواد غذايي انسانها را تامين كنند. با توجه به افزايش رشد جمعيت در جهان نياز به مواد غذايي نيز افزايش مي‌يابد و همزمان بايد تقاضاي مواد غذايي مورد نياز مردم با امكانات و شرايط موجود تامين شود.
تاريخچه روغن نباتي در ايران
تا حدود سال 1330 از روغن حيواني استفاده مي‌كرديم و بعد از اين تدريجاً با افزايش جمعيت و كمبود توليد روغن حيواني افزايش قيمت باعث گرديد كه از روغن نباتي استفاده نمايند كه از هلند و آمريكا وارد مي‌كنند. از سال 1331 تا 1344 با شرايطي كه در ايران انجام شده بود تجار و صنعتگران شروع به آوردن كارخانه‌هاي روغن نباتي نمودند تا در عرض 12 تا 13 سال كارخانه در ايران شروع به كار نمود و روغن نباتي جامد هم از خارج وارد مي‌كردند و همه اين كارخانه‌ها از پنه دانه استفاده مي‌كردند. در سال 1346 دولت ورود روغن نباتي جامد را غير مجاز اعلام كرد و رقابتي بين كارخانه‌ها به وجود آمد و سطح توليد بالا رفت و بعضي‌ها شكست خوردند و بعضي‌ها هم در كارشان موفق شدند. مثلاً يكي از كارخانه‌هاي روغن نباتي، پارس (قو) است كه در سال 1339 تاسيس شد و توليد آن در روز 15 تا 20 تن بود و امروزه بيشتر از 600 تن در روز توليد مي‌كند.
در حال حاضر در ايران در حدود 16 كارخانه روغن نباتي داريم بعضي از اين كارخانه‌ها در حدود 300 تن توليد دارند.
مثلاً: 1 –روغن نباتي پارس (قو، اطلس)
2 –روغن نباتي بهشهر (شاه پسند، بهار، مايع لادن)
3 –روغن نباتي ورامين
4 –فاز اصفهان
5 –شيراز (نرگس)
6 –روغن نباتي جهان
تا قبل از سال 1345 از پنبه دانه استفاده مي‌كردند و بعد از آن از روسيه، بلغارستان، روماني روغن نيمه تصفيه آفتابگردان وارد مي‌نمودند و بعد از آن در نتيجه نياز، روغن سويا از آمريكا جنوبي و ايالات متحده وارد نمودند به طوريكه الان نزديك 100 % مواد خام از دانه سويا است و از آرژانتين و برزيل وارد مي‌نمايند و بعد از آن شركت سهامي توسعه كشت دانه‌هاي روغني آمدند و كشاورزان را در كشت دانه سويا و آفتابگردان تشوق نمودند ولي با وجود اينها كفاف مصرف را نكرد و در اين سالهاي اخير در حدود 6 تا 5/6 درصد روغن توليدي ايران در داخل ايران توليد مي‌شود و بقيه از خارج وارد مي‌شود.( در سال 1362)
فصل 1
1 –1 تاريخچه كارخانه كشت و صنعت شمال
در سال 1355 همزمان با اجراي طرح و نصب ماشين آلات، به سبب بازده كم مالي طرح اوليه، موضوع توسعه ظرفيت واحد به منظور بهره گيري بيشتر از هزينه‌هاي ثابت طرح و افزايش سود آوري آن مورد مطالعه قرار گرفت و سپس براي تهيه طرح تكميلي جهت افزايش ظرفيت توليد روزانه تا ميزان 250 تن روغن نباتي و متعاقب آن سفارش و نصب ماشين آلات مربوطه اقدام گرديد. اين طرح علاوه بر توسعه واحد تصفيه روغن، توسعه واحد روغن كشي را نيز از طريق احداث خطوط روغن كشي دانه سويا و آفتابگردان (علاوه بر پنبه دانه) در بر مي‌گرفت كه به واسطه برخي نارساييها و محدوديتهاي ارزي با تدارك تعدادي از ماشين آلات در نيمه راه باقي مانده است.

گزارش كارآموزي سم شناسي آفت كشها

گزارش كارآموزي سم شناسي آفت كشها

بخش اول: سم شناسي..

مقدمه..

تاريخچه.

طبقه بندي سموم..

نامهاي سموم.

غلظت به كار رفته و آزمايشهاي اوليه در سم شناسي.

فرمولاسيون سموم.

تركيبات مهم استعمالي در فرمولاسيون

تعاريف مهم در سم شناسي .

خانواده هاي شيميايي سموم..

ارگانوفسفره ها.

پايروتروئيدها.

كار با مات ها، دي نيتروفنل و دي تيو كاربامات ها .

تركيبات آلي لكره..

روغن ها ..

آنتي بيوتيك ها

ايزو تيوسيانات ها، بنزيميدازول ها و تركيبات بنزني.

اكسانتئينها و تري آزول ها.

تركيبات معدني، قارچ كش هاي استروئيد، نيكوتين.

ساير تركيبات

بخش دوم: گزارش كارآموزي در بخش آفت كش ها..

مقدمه

تاريخچه، اهداف و بخشهاي موسسه تحقيقات آفات و بيماريهاي گياهي

آزمايشگاه باقيمانده سم

بخش مايكوتوكسين ها..

بخش مقاومت آفات و سم پاشي..

بخش سنتزفرمون.

فرمون- كاربردها، تله ها و روند كاري آزمايشگاه ..

سنتزفرومون ها ..

آزمايشگاه  استخراج و عصاره گيره.

بازديد از آزمايشگاه ..

FAOواقع در بخش و منابع

منابع

مقدمه

انسان از قديم الايام از يك تعادل طبيعي اكوسيستم برخوردار بوده است ولي با افزايش جمعيت و تلاش انسانها براي تأمين غذا، تعادل طبيعي اكوسيستم ها برهم خورده و آفات ، بيماريها و علفهاي هرزي ايجاد شده ، بطوريكه عليرغم تلاش انسانها براي حفظ محصولات، %30 توليدات كشاورزي از بين مي رود. البته در كشورهاي در حال توسعه اين رقم بالاتر است مثلا در آمريكاي لاتين %40 محصولات دچار خسارت مي‎شوند.

در قديم روشهاي سنتي فراواني براي مبارزه با آفات وجود داشت از جمله روش مبارزه بيولوژيك (استفاده از اردك مرغابي و پرندگان در مزرعه براي خوردن آفات) استفاده از عصاره بعضي گياهان به صورت محلول پاشي، استفاده از مترسك بوده است ولي با پيدايش سم تحولي در كنترل خسارت آفات و بيماريها ايجاد گرديد به طوريكه حتي به اثرات سوء جانبي آنها نيز توجهي نشد. ولي به تدريج به اثرات جانبي (side effects)نيز در كشت و استفاده سموم آغاز شد به طوريكه از روشهاي تلفيقي و مديريت صحيح افات استفاده مي كردند. ولي به تدريج حركت جهاني به طرف كاهش مصرف سموم در امر مبارزه با آفات و بيماريها رفت به طوريكه در كنفرانس جهاني ريودژانيرو در سال 1992 كه از كشور ايران نيز شركت داشتند، در اغلب كشورها با برنامه ريزيهاي مخصوص در جهت كاهش مصرف سموم تلاش فراوان به عمل آمد. در برخي كشورها بين 50 تا 70 درصد مصرف سموم كاهش پيدا نمود.

در ايران نيز از سال 1373 پروژه جديدي به نام پروژه كاهش مصرف سموم و استفاده بهينه از كود با تلاش وزيركشاورزي وقت در هيئت دولت به تصويب رسيد و از سال 1374 اجراي اين پروژه زير نظر 3 كميته تحقيقات ، اجرا و ترويج و هماهنگي شروع و هماهنگي شروع و همچنان با جديت ادامه دارد.

در اثر اجراي كامل اين پروژه و ساير مواد در طول 10 سال اخير مصرف سموم %40- 50% در كشور كاهش يافته است. اينك اجراي اين پروژه با عنوان جديد توسعه كاربرد مواد بيولوژيك و استفاده بهينه از كود و سم در كشاورزي از اهم برنامه هاي وزارت جهاد كشاورزي محسوب مي‎شود.

لذا توصيه بر اين است كه به هنگام مواجه به افزايش جمعيت آفات در مرحله نخست از روشهاي مبارزه زراعي، مبارزه بيولوژيكي و مبارزه تلفيقي براي جلوگيري از آفات استفاده شده، در صورت طغيان آفات و بيماريها استفاده از سموم آن هم در قالب يك روش مديريتي تلفيقي (IPM)قابل توصيه مي‎باشد.

پيدايش سموم به بيش از هزار سال قبل از ميلاد مسيح برمي گردد. هومر (Homer) شاعر و مورخ معروف يوناني در حدود هزار سال قبل از ميلاد مسيح اشاره به كندكش هاي گوگرد و خاصيت تدخيني آنها مي‎كند. چيني ها در قرن شانزدهم ميلادي از تركيبات ارسنيكي، به عنوان يك ماده معدني براي مبارزه با آفات نام مي برند و كاربرد سموم ارسينكي در غرب به قرن هفدهم بر مي گردد كه به همراه مواد قندي براي مبارزه با مورچه استفاده مي شد. نيكوتين اولين حشره كش طبيعي بود كه در قرن 17 از برگهاي تنباكو استخراج و براي مبارزه با سرخرطومي گيلاس به كار مي رفت. پس از آن به ترتيب گرده گل داوودي در قرن 18، ماده پيرترين (كه امروزه نيز از حشره كش هاي مهم مي‎باشد) در سال 1850 موجود در شهد گلها، روتون موجود در ريشه گياه، دريس، HCNدر 1886 در كاليفرنيا عليه آفات مركبات، ارسنيت مس در 1867 عليه سوسك برگخوار سيب زميني، ارسنات سرب در 1892 عليه ابريشم باف ناجور (Lymantria dispar)ارسنات كلسيم در 1912 عليه آفات متعدد، روغن هاي نفتي و دي نيترو ارتوكرزول (DNOC)به عنوان يك سم كم دوام و كم خطر، تيوسياناتها در 1930، مهمترين سموم مصرفي در جهان محسوب مي‎شوند كه همگي تركيبات معدني بودند در سال 1939 دانشمندي سوئدي به نام پل مولر به خاصيت DDTپي برد و جازه نوبل را برد.

البته DDTدر سال 1978 توسط يك دانشمند آلماني منتشر شده بود ولي وي از خواص حشره كشي آن بي خبر بود. اين تركيب، نخستين آفت كش با ساختار كربني يا آلي بود.

اين تركيب در زمان جنگ جهاني دوم براي از بين بردن حشرات ناقل استفاده مي‎شود و از سال 1943 در سطحي خيلي وسيع مصرف مي شد.

تركيبات كلره نظير كامگسان، كلردان، آلدرين نيز سپس مصرف شدند كه در ايران نيز مورد استعمال بودند ولي به علت دوام طولاني و مسموميت هاي حاد و مزمن تركيبات فسفره جايگزين آنها شدند كه اولين گام در راه ساخت اين تركيبات را يك دانشمندان آلماني به نام Gerh shraderبرداشته بود ولي چندان كاربردي نداشت ولي به تدريج كاربرد آنها افزايش يافت به طوريكه امروزه مهمترين و پر كاربردترين سموم جهان خصوصا حشره كش ها را شامل مي‎شوند. پاراتيون و مالاتيون در سالهاي 1950 و 1951 مهمترين اين تركيبات بودند كه در ايران نيز كاربرد وسيع داشتند.

امتياز زياد تركيبات ارگانوفسفره، تجزيه و تحليل سريع آنها به مواد غير سمي پس از مصرف بوده و همچنين اينكه اين سموم برخلاف بسياري سموم از جمله سموم كلره، در بدن تجمع پيدا نمي كنند.

سپس سموم كار بامات در سال 1947 توسط كمپاني سوئيسي (Geigy)ساخته شدند كه مهمترين آنها كار با ريل در سال 1949 نيز پيروتروئيدها ساخته شدند كه اولين و مهمترين آنها «آلترين» بود كه تركيب تقريبا مصنوعي يك تركيب طبيعي واقع در گلها به نام پيروتروم بود كه در قديم به عنوان آفت كش به كار مي رفت.

تنظيم كننده هاي رشد نيز جديدترين سموم به كار رفته هستند كه در بين سالهاي 1967- 1940 شناخته شده و ژيبرليك اسيد معروفترين تركيب اين خانواده بوده است. در انتها سموم را از نظر تاريخچه به چهار دسته تقسيم مي كنند كه در زير آمده است:

1-  تا قبل از كشف DDT: فقط تركيبات معدني داشته مانند تركيبات ارسنيك، فلوئور، روغنهاي گياهي و حيواني، تركيبات گياهي و به ندرت تركيباتي با گروه هاي آلي محدود مثل تيوسيانات ولي هيچيك سنتز نبودند.

2-  از سال 1939 تا 1967: DDTمهمترين آفت كش در اين دوره بوده و همچنين تركيبات اورگانوكلر، اورگانو فسفر و كارباماتها

3-  از سال 1967 تا كنون: شامل شبه هورمونها بيشتر بوده خصوصا جلب كننده ها، دور كننده ها، عقيم كننده ها، حشره كش هاي ميكروبي، ميكروارگانيزمهاي بيماري از نظير قارچها، باكتري ها، پروتوزوئرها، ويروس ها، ريكسياها و نماتدها

4-  دوره بسيار جديد  و آفت كش هاي مدرن كه از چند سال پيش تا كنون به كار رفته كه شامل آفت كش هايي كه از درهم آميختن سم شناسي و بيوتكنولوژي ايجاد مي گردد. در حقيقت نوعي ايجاد مقاومت در گياهان ايجاد مي كنند. مثال مناسب وارد كردن ژن توليد توكيسن از باكتري "Bacillus thuringensis"به گياه مي‎باشد. اين اقدام فعلا در برخي از محصولات مثل پنبه ذرت و برنج انجام مي‎شود البته در كشورهاي مدرن و صنعتي

طبقه بندي سموم:

به طور كلي روشهاي مختلفي براي تقسيم بندي سموم وجود داشته كه سه تا از معروفترين آنها تقسيم بندي براساس 1. منبع سم 2. كاربرد سم 3. ساختمان شيميايي سم مي‎باشد.

1. از لحاظ منبع سم، سموم يا طبيعي بوده يعني در طبيعت وجود داشته و وظيفه توليد كننده سم، استخراج اين سم از تركيبات طبيعي موجود در گل ها و گياهان است. مثل نيكوتين كه از توتون استخراج مي‎شود.

در حالت دوم ، سم مصنوعي بوده توسط سنتز شيميايي ساخته مي‎شود. ماده سنتز شده از نظر فيزيكي، شيميايي، پايداري، چسبندگي، بو، فرم اختلاط با حلالها، آتش زايي و غيره بايد مورد آزمايشات دقيق قرار گيرد. امروزه تركيبات مصنوعي به مراتب از نظر تعداد بيشتر از سموم طبيعي هستند، برخلاف سالهاي پيشين و گذشته دور

2. از لحاظ كاربرد سم، سموم مي‎توانند حشره كش، علف كش، قارچ كش، كنه كش، موش كش، نماتدكش، باكتري كش، حلزون كش، تنظيم كننده رشد (هورموني)، و حشره كش هاي ميكروبي باشند كه ترتيب بيان شده در بالا، نمايانگر كاهش تعداد اين تركيبات در جهان به ترتيب از حشره كش ها (كه فراوانترين سموم از نظر تعداد هستند) تا حشره كش هاي ميكروبي (نادرترين سموم از نظر كميت) مي‎باشد.

3. از نظر ساختار شيميايي كه مي‎توانند ارگانوكلره، ارگانوفسفره، كاربامات، پايروتروئيد، فنيل اوره آزولن ها، بنزوئيك اسيدها، بنزوايميدازول ها، و ساير گروههاي آلي متفرقه باشد كه راجع به خواص هر يك مختصرا توضيح داده خواهد شد.

نامهاي سموم:

الف) نام شيميايي : اين نام براساس قوانين اتحاديه بين المللي شيمي محض و كاربردي انتخاب مي‎شود. در حقيقت اين نام بيان كننده اجزاء تشكيل دهنده ساختار شيميايي تركيب و نحوه قرار گرفتن آنها نسبت به هم است.

ب) نام عمومي: اين نام توسط موسسه يا كمپاني سازنده پيشنهاد شده و ابتدا در كشور سازنده و سپس به صورت يك نام بين المللي به استانداردهاي جهاني (ISO)پيشنهاد مي گردد. مثال بارز نام كارباريل از كارباماتها و بارايترين از گروه فسفره مي‎باشد. معمولاً حرف اول نام عمومي كوچك نوشته شود.