تعميرات و نگهداري شركت ارتباط سپهر
پيش گفتار:
نگهداري و تعميرات ((نت)) در مفهوم مهم و دو مقوله اساسي هستند كه تحقق و عمل بدانها موجبات بقا و تداوم خطوط توليد و كاهش هزينه ها را فراهم مي آورند. با پيچيده تر شدن وسايل و امكاناتي كه انسان براي نيازهاي روز افزون خود بكار مي گيرد، امر استفاده بهينه و نيز اقتصادي بودن اين وسايل و امكانات بيش از پيش مورد توجه قرار گرفته است.
روشهاي پيچيده توليد و امكانات و ماشين آلاتي كه در اين مورد از آنها صورت گرفته و كارايي آنها را تا جايي كه ممكن است افزايش داده، عمر آنها را بالا برود و از اين رهگذر هزينه هاي كل مربوطه قيمت تمام شده محصولات را كاهش داد. در جهان صنعت امروز موضوع رقابت و تفسير بازار بيش از پيش مطرح است و كيفيت بالا و قيمت مناسب محصولات است كه توان مطرح شدن در ميدان رقابت و مسابقه را مي باشند. در غير اينصورت طرح توليد محكوم به مناسب ارتباطات و ارتباطات ودر راس آنها هواپيماها و ماهواره و موشكها، پس از تحقق و در صد شخصي از قابليت اطمينان قادر به انجام ماموريتهاي حساس خود هستند. عملكرد صحيح چندين هزار قطعه مكانيكي، الكتريكي و... داراي قابليت اعتمادي اعتمادي و اطميناني هستند؟ آيا با خراب شدن آني يك قطعه از هواپيما هاي در حال پرواز يا موشك در حين ماموريت و يا سفينه اي در فضاست ماموريت آنها به كلي مختل مي گردد؟ بديهي است كه جواب اين سوال منفي است چرا كه براي جلوگيري از انهدام چنين سيستمهاي قطعا روشهاي و اصولي تكنيكي قابل پياده كردن هستند.
در غير اين صورت تجربيات انفجار نيروگاه اتمي چرنوبيل در شوروي يا انفجار چالنچر آمريكا به دفعات بايد تكرار گردند و سرمايه هاي ملي و بين المللي هر آن در شرف نابودي و اضمحلال قرار گيرند. مطرح شدن تكنولوژيهاي جديد توليد در صنايع برنامه ريزي دقيق و زمانبندي را براي ايجاد بهره وري و كارائي مي طلبد. موفقيت صنايع در توليد و ارائه محصولات به علل گوناگوني بستگي دارد كه داشتن يك سيستم مناسب نگهداري و تعميرات از آن جمله است. بلا ترديد يكي از بنيانهاي اساسي در صنعت و توليد، دستگاه هاي ارتباطات است و از طرفي توليد و دستيابي به استانداردهاي جهاني مانندiso, ApLبدون داشتن تجهيزاتي مدرن و بازسازي شده، ميسر نخواهد بود. مبحث نگهداري و تعميرات يكي از مباحث مهم هر صنعت است كه از طرق مختلف منجر به افزايش بهره وري و كارايي مي گردد. چرا كه با توجه به كميابي منابع اعم از انرژي، نيروي انساني و سرمايه و... مي تواند كمك بزرگي در جهت دستيابي به اهداف فوق الذكر بنمايد.
انگيزه اينجاب از انتخاب اين پروژه علاقه اي بود كه به درس تعميرات و نگهداري داشتم و هماهنگي اين درس با رشته تحصيلي ((مديريت صنعتي)) است كه امروزه به اين امر توجه بسياري شده است و با رشد تكنولوژي الزامي است كه صنايع و دستگاه هاي ارتباطات را از نظر كارايي و بهره وري بيشتر از وقت و زمان با كمترين هزينه بهبود بخشيم و شعار اول نگهداري بر تعميرات باشد مانند ((پيشگيري قبل از درمان از درمان)) چون صرفه جويي در وقت و هزينه كمك شاياني در پيشرفت كار و تكنولوژي خواهد كرد. اميد است كه مورد توجه اساتيد گرامي و مديران و دانشجويان محترم واقع شود.
مقدمه
رشد روز افزون تكنولوژي و لزوم بهبود بهره وري ماشين آلات و تجهيزات حركت به سوي اتوماسيون را سرعت بخشده است.
نگاهي به آمار نيروي انسان در صنايع مختلف نشان مي دهد كه اتوماسيون موجب كاهش نسبي تعداد پرسنل مستقيم توليد و افزايش نيروي انساني درگير در نگهداري و تعميرات شده است. از آنجا كه اتوماسيون مستلزم سرمايه گذاريهاي سنگين براي در اختيار گرفتن ماشين آلات و تجهيزات مذكور خواهد بود. به كارگيري مطلوب منابع اعم از بودجه، پرسنل، و غيره مستلزم وجود يك سيستم مناسب برنامه ريزي است كه شايد تا كنون كمتر به آن پرداخته شده باشد از طرف ديگر با توجه به شرايط حاكم به صنايع ايران كه به كارگيري و هر چه مفيد تر دستگاه هاي ارتباطي يا تابلوهاي برق و نهايتا بهبود بهره وري را ايجاب مي كند. اقداماتي از طرف مسئولين مربوطه در زمينه هاي علمي و عملي براي تعميرات ماشين آلات در دست انجام است كه عمدتا كه در زمينه مسائل فني و نگهداري و تعميرات مي باشد.
1-1: تاريخچه شركت ارتباط سپهر
شركت ارتباط سپهر( سهامي خاص ) در سال 1371 با هدف تاسيس و اداره ارتباطات به منظور توليد و تهيه انواع خازن و IC، قطعات مربوط به آنها فروش و صدور محصولات و... توسط آقايان حاج علي اكبر خيامي، محمود خيامي، احمد خيامي، خانم مرضيه خيامي و خانم سيدي رشتي در خيابان امام خميني تاسيس شد. و اينك با گذشت بيش از 16 سال از زمان تاسيس آن همچنان در زمينه طراحي و توليد در كشور در راستاي تامين نيازهاي جامعه ورودبه بازارهاي جهاني تعميق ساخت داخل كردن قطعات و در نهايت تحقيق اهداف عاليه نظام جمهوري اسلامي ايران به فعاليت خود ادامه
مي دهد.
شركت ارتباط سپهر بزرگترين شركت ارتباطي كشور مي باشد كه به طور متوسط 65 تا 70 درصد توليد وسايل ارتباطي - مخابراتي داخل كشور را به طور دائم به خود دائم به خود اختصاص داده است.
2-1 : تعريف برنامه ريزي نگهداري و تعميرات
اغلب سيستم هايي كه امروزه به نحوي در امور توليدي، خدماتي، تاسيساتي و يا ساير موارد بكار گرفته مي شود در زمان هايي از سيكل عمر عمليات خود دچار شكست و از كار افتادگي مي گردند و لذا به فعاليت نگهداري و تعمير نيازمند مي شوند.
اگر چه واژه هاي نگهداري و تعميرات در بسياري از كاربردها در يك رديف بكار برده
مي شوند ولي در حقيقت در معنا اندكي متفاوت بوده و در برنامه ريزي نگهداري و تعميرات، هر يك از آنها با مفهوم خاص خود بكار مي آيند كه در زير به طور مختصر به آنها اشاره
مي شود.
الف) نگهداري : MAINTENECE
مجموعه فعاليت هايي كه به طور مشخص و معمولا به صورت برنامه ريزي شده و با هدف جلوگيري از خرابي ناگهاني ماشين آلات و تجهيزات و تاسيسات انجام گرفته و با اين كار قابليت اطمينان و در دسترس بودن آن ها را افزايش مي دهيم. فعاليتهاي نگهداري لقب مي دهيم.
ب) تعميرات :REPAIRS
شامل مجموعه فعاليت هايي است كه بر روي يك سيستم يا وسيله اي كه دچار خرابي و يا از كار افتادگي گرديده، انجام مي دهيم تا آن را به حالت آماده و قابل بهره برداري بازگردانده و در جهت انجام وظيفه اي كه به آن محول گرديده است، آماده اش سازيم.
بنابراين PMرا مي توان چنين تعريف كرد كه " عبارتست از مجموعه فعاليتها و اعمالي كه باعث مي شود نه فقط از كار افتادگي تجهيزات كم مي شود، بلكه باعث پيشرفت در بهبود محصول و كيفيت آن مي گردد."
2-2 هدف از P.Mچيست؟
دياگرام زير به صورت كلي هدف از تشكيل PMرا در سازمان نشان مي دهد.
2-2-1 : مراحل ايجاد برنامه
فرض كنيد از جايي شروع كرده ايد كه هيچ سيستم نگهداري و تعمير پيشگيري نداريم و بيشتر زمان تعميرات اضطراري مصرف مي شود. فرايندي را در نظر بگيريد كه مانند بالا رفتن از
پله هاي نردبان است. شما ابتدا تصميم گرفته ايد يك برنامه PMبرقرار كنيد (بالا رفتن و پشت سر گذاشتن پله ها)، همانطور كه در شكل نشان داده شده است.
مراحل پياده كردن يك برنامه جديد P.M
2-2-2- اهداف و مقاصد در P.M
قدم بعدي بيان جزئيات اهداف و مقاصد است. آنها بايد :
1- ابهام نداشته باشد.
2- قابل فهم باشد.
3- قابل سنجش و اندازه گيري باشد.
4- قابل دعوي و مستدل باشد.
بيان هدف ممكن است عبارات از اين باشد كه "هدف برنامه نگهداري و تعمير پيشگيري " ارتقاء منافع سازمان و براي سازمانهاي غير انتفاعي ممكن است كارا باشد از طريق افزايش زمان بالقوه كار تجهيزات، عمل اجرايي بهتر تجهيزات و كاهش كل هزينه هاي نگهداري و تعمير است. نمونه اهداف مي تواند به صورت زير باشد:
1- افزايش متوسط بهره وري تجهيزات از 29% به 95% در ظرف مدت شش ماه و به 97% در ظرف مدت دوازده ماه.
2- ارتقاء كارايي عملي و موثر بودن سيستم
3- كمك نگهداري و تعمير پيشگيري بهبود يافته بايستي به كاهش تعميرات اضطراري و توقف كمتر توليد، كاهش كل هزينه نگهداري و تعمير و منافع از دست رفته توليد منتهي گردد. به عنوان مثال اندازه 450000 دلار در دوره فعلي به 39000 دلار در ظرف مدت شش ماه و به 375000 دلار در ظرف مدت يك سال، مقادير اندازه گيري شده و بر حسب ارزش دلاري است كه در آن تورم تاثيري ندارد.
2-2-3- برنامه ها (طرحها) جهت رسيدن به اهداف P.M
به عنوان قدم بعدي معمولا استراتژي بيانگر اين مطلب است كه چطور و چگونه امكان دارد به اهداف و مقاصد نائل گرديد. همين كه استراتژي معين شود، بايستي طرح ها به صورت جزئي بيان شده تا اينكه جواب عباراتي نظير چه كسي، چه ، چه موقع ، كجا و چطور، مشخص گردد. در حين اينكه برنامه ها اجرا مي شوند، بايستي نتايج كار ارزيابي گشته و در حد مورد لزوم در جهت بهبود برنامه P.Mتجديد نظر انجام گردد. طرح و اجراي يك برنامه P.Mمطلوب بعد از آنكه تمامي تجهيزات وارد و نصب گردد و روشها و فواصل كاملا تنظيم گردند، حداقل چند ماه و حتي يك سال يا بيشتر وقت مي برد.
2-3- نقش برنامه ريزي نگهداري و تعميرات در كارخانجات
نگهداري و تعميرات به مجموعه فعاليتهايي اطلاق مي گردد كه سبب افزايش عمر مفيد ماشين آلات مي شود و كاهش مصرف قطعات يدكي و انرژي و هزينه را نيز به دنبال دارد و كارايي و راندمان عملي ماشين آلات را افزايش مي دهد با نگهداري و تعميرات بايد بيشتر برخوردي مهندسي و عملي شود تا برخوردي تئوريك و غير عملي.
اگر چه از مباني علمي در تدوين سيستم استفاده مي شود، ولي در شرايط هر كارخانه و نيازها و مشكلات را نيز نمي توان ناديده گرفت و لذا سعي بر اين است كه سيستم نگهداري و تعميرات را با همكاري مهندسان و كارشناسان هر كارخانه تدوين نمود. تا چنين سيستمي در زمان اجرا با كارخانه بيگانه و دور از ذهن پرسنل اجرايي نباشد. در تدوين سيستم و اجراي آن نقش نيروي انساني و طرز تفكر و نگرش پرسنل فني به سيستمي كه تدوين يا اجرا خواهد شد را بايد در نظر داشت و بايد متوجه بود كه هر سيستم يا روش جديد پرسنل و نيروي انساني، دوگانگي ايجاد كرده و اين دوگانگي مقاومت هايي را از طرف پرسنل به دنبال دارد. لذا ظرفيت كار را نبايد از دست داد و اگر كه اصل مهم اساسي در اجراي هر سيستم قاطعيت در مديريت است، اما ايجاد انگيزه در پرسنل براي اجراي سيستم يكي از ضروريات مهم مي باشد و تفهيم اين نكته كه (افراد هستند كه برنامه را اجرا مي كنند نه آدمهاي آهني) سنگيني مسئوليت ما را به عنون تدوين كننده سيستم، بيشتر مي كند و لذا مشاركت دادن افراد متخصص در تدوين سيستم هم از مقاومت هاي احتمالي آنها جلوگيري مي كند و هم اطلاعات و دستورالعمل هاي جمع آوري شده را غني تر و قابل اجراتر مي سازد.
با توجه به اينكه تداوم بكارگيري هر سيستم از تدوين آن مشكل تر است لذا پويايي و ديناميك بودن سيستم نگهداري و تعميرات از اهميت ويژه اي برخوردار است كه سبب تكامل اين سيستم مي گردد. به عنوان مثال ممكن است برخي از مواردي كه در زمان تدوين سيستم در نظر گرفته شده در جريان مرحله اجراي سيستم نياز به اصلاح داشته باشد. از اين رو سيستم بايد قابليت انعطاف داشته باشد. تا در شرايط مختلف برنامه را به گونه اي تغيير دهد كه رسيدن به اهداف را امكان پذير و نگهداري و تعميرات را همواره و در هر حال بهينه نمايد. اصلي ترين هدف سيستم نگهداري و تعميرات همان بهينه كردن توانايي هاي ماشين آلات به منظور رسيدن به حداكثر توليد و كاهش فرسايش و خرابي آنهاست. دستيابي به اهداف ديگري نيز در كنار رسيدن به هدف اصلي مد نظر مي باشد كه عبارتند از :
- ايجاد آرشيومدارك فني به عنوان بانك اطلاعاتي كارخانه
- بررسي و آناليز فني اقتصادي نگهداري و تعميرات انجام شده
- كاهش هزينه هاي انرژي مانند (برق- سوخت و غيره)
-ايجاد زمان توقف كمتر در مقابل توليد بيشتر كه نتيجتا قيمت تمام شده محصول را كاهش
مي دهد.
-كاهش هزينه هاي تعميرات تكراري و متوالي و در نتيجه استفاده بهتر از قطعات يدكي و نيروي انساني