

گزارش كارآموزي برق ابزار دقيق و سيستم هاي كنترل كارخانه قطران
گزارش كارآموزي برق , ابزار دقيق و سيستم هاي كنترل كارخانه قطران
فصل اول :
آشناي كلي با مكان كار آموزي و شركت ميسان 4
فصل دوم :
سيستم ها برقي ، باطري و شارژر 8
سيستم برقي 11
شناسايي دستگاه تست خط ارت 17
باطري و شارژر 34
نمايش گرها 37
قطع اضطراري هر دو شارژر 42
مشخصات فني تابلو توزيع 47
فصل سوم :
ابزار دقيق 53
اصطلاحات ابزار دقيق 56
جريان سنج مغناطيسي 66
اندازه گيري مقاومت 73
كليبراسيون 89
فصل چهارم:
سيستم كنترل و PLC 94
ساختار سيستم كنترل 99
كنترل كننده PLC 106
تنظيم آدرس كارت هاي ورودي و خروجي 111
فصل پنجم:
نقشه و شكل هاي ضميمه 118
مكان كار آموزي كارگاه قطران واقع در 70 كيلو متري جاده اراك خنداب مي باشد كه در سال 1378 نقشه برداري طراحي و در اواخر سال 1379 ساخت آن توسط شركت خدمات فني و مهندسي ميسان شروع به كار كرد .
البته غير از اين شركت شركت هاي ديگري مثل نارگان كه كار آن راه اندازي است و شركت ايرسا كه كار آن كنترل و بازرسي سايت هاي راه اندازي شده مي باشد شركت مصباح انرژي كه همان كارفرما است (مصباح انرژي همان انرژي اتمي است Mesbah Energy) توضيحات بيشتر در مورد شركت (سال تاسيس پروژه هاي انجام شده و....) در ادامه آمده است
فصل دوم: سيستم هاي برقي ، باطري و شارژر
برق electricity
برق صورتي از انرژي است كه براي انسان بسيار مفيد و داراي كارائي بسيار بالا است به طوري كه اگر لحظه اي برق در جاهاي حساس مثل نيروگاهها (اتمي – حرارتي و ... )، بيمارستانها و ... قطع شود فجايعي رخ مي دهد كه جبران نتايج آن گاه به سالها زمان و هزينه هاي هنگفت منجر مي شود.
حال موضوع بحث ما پيرامون برقي است كه در صنعت كاربرد دارد. هر چه قدر يك مركز صنعتي پيشرفته تر و حساس تر باشد سيستم برقي و تغذيه آن نيز حساس تر است.
سيستم برق صنعتي مركز electrical industry center system
براي آن كه برق از محل توليد به مركز مصرف برسد بايد تغييراتي روي آن صورت گيرد اين تغييرات مطابق مراحل زير است:
ابتدا برق 63 kv و 20 kv از نيروي حرارتي شازند توليد و توسط خطوط انتقال فشار قوي به آن جا منتقل مي شود در ابتدا ولتاژ 63 kv وارد پست اوليه شده و توسط ترانسفورماتورهاي كاهنده پر قدرت تبديل به 20 kv مي شود. حال دو لاين 20 kv در اختيار داريم كه هر دو وارد واحد توزيع برق MCC ( supply power electrical) شده كه به نام MCC يك خوانده مي شود.
بعد از آن لاين ورودي MCC تبديل به سه لاين KV 20 0.4و دولاينKV 20 3.3 مي شود. حال 5 لاين ولتاژ داريم كه وارد MCC ( واحد توزيع برق ) شماره 2 شده خروجي تبديل به 5 لاين KV 4. 0 مي شود. از MCC شماره 2 به كليه قسمتها برقي سه فاز با ولتاژ V 330 /400 توزيع مي شود.
براي اين كه اين بحث را بهتر دنبال كنيم بلوك دياگرام سيستم برقي از توليد تا مصرف در صفحه بعد آمده است.
سيستم برقي:
كل سيستم برقي از چند بخش تشكيل شده است.
كه در اين جا به توضيح موارد 1 و 2 مي پردازيم:
- سيستم روشنايي ( lighting )
- سيستم ارت ( Earthtig )
- سيستم مخابرات ( communication )
- سيستم حفاظت كاتديك ( cathodic protection )
- حفاظت گرمايي ( Electronical Heat Trace )
سيستم مخابرات:
- اين بخش از چهار قسمت عمده تقسيم شده است.
الف: تلفن آتش: اين تلفن ها در محلهايي كه احتمال آتش سوزي در آنها وجود دارد نصب شده است و مستقيماً قسمت آتش نشاني وصل شده است.
ب: تلفن: براي ارتباط با بخش هاي داخلي و اتاق كنترل اين تلفن ها در محوطه نصب شده است.
پ: اسپيكر: سيستم پيجينك كه در هر قسمت و ساختمان يك اسپيكر نصب شده است.
ت: intercom : داراي مصارف چند منظوره است هم تلفن ارتباطي با داخل و هم با بي سيم و هم با اتاق كنترل در ارتباط است.
دستورالعمل هاي كابل كشي :
در كابل كشي نكات زير را بايد مورد توجه قرار داد اين موارد از تجربيات كاري بدست آمده است.
CablE Laying
- تمام فايل ها بايد بر طبق نوع كابل و راهنمايي هاي conduc كه در طراحي مشخص شده است نصب شود.
- كابل ها بر طبق نقشه طراحي كشيده مي شوند.
- شعاع خمش كابلها نبايد از مقدار mic طراحي شده كمتر باشد.
- در طي كابل كشي كابل ها نبايد آسيب ببينند. براي اين منظور قبل از پر كردن كانال ها و يا ثابت كردن نهايي يك چك توسط megohmmeter بايد صورت گيرد.
- كابل ها بايد tag داشته باشند. ( منظور از tag همان شماره روي كابل است.)
- به طور كلي كابل ها بايد با سيني ها و كابل ها ثابت شوند.
- ترمينال كابل ها بايد به درستي نصب شود.
- كابل هاي خاكي بايد به درستي پوشيده شوند.
- كابل ها بايد به وسيله ( equipment مخصوص به خود وصل شده باشند.
10- كابل ها به ديوارها و سقف ها بايد به درستي محكم شوند و جايي كه مواد قابل اشتغال انتشار دارند و آتش و مواد سوختني و ...... هستند بايد محافظت شوند.
11- كابل ها و هدايت كننده ها بايد شماره شناسايي داشته باشند.
12- تمام كابل ها و هادي ها بايد به درستي در ترمينال ها و jB ها متصل شوند.
13- تمام كابل ها و هدايت كننده ها بايد به Panel و jB محكم شوند.
كابل اندازه اي در تاسيسات صنعتي :
براي كابل كشي در تاسيسات صنعتي بايد از اصول و برنامه اي خاص استفاده كرد كابل ها بايد از روي سيني هاي فولادي عبور داده شوند در كابل كشي و چگونگي سيني ها و لدرها و ......... بايد نكات زير در نظر گرفته شود:
Cable ladder / Tray / conduit
- سيني ها و sapporte : cordait هاي حفاظتي بايد به طور صحيح نصب شوند و از منبع گرمايي با يك فاصله رديف شوند و بايست به منبع گرمايي ( source heat ) shield شوند.
- شعاع خم conduit ها نبايد كمتر از مينيمم شعاع خود كاندويت باشد.
- انتهاي آزاد conduit ها نبايد خاري داشته باشد تا به كابل ها صدمه بزند.
- پيچ و مهره هايي كه براي بسته شده كاندويت ها به كار مي روند بايد محكم بسته شوند و روغن كاري شوند.
- كاندويت ها و لوله هايي كه استفاده نمي شوند بايد داخل آنها تميز باشد و سر آنها محكم نباشد.
- براي جاهايي كه لازم است conduit ها و سيني ها ladder در برابر خوردگي بايد انجام شود.
- كابل هاي داخلي در تابلوها و جعبه و equitment ها بايد خوب بسته شوند و توسط گلند محكم شوند.
حفاظت كاتدي (cathodic proteoction system ) : در سيستم لوله كشي زير زميني براي اين كه لوله ها حالت خوردگي پيدا نكنند و زنگ نزنند از سيستمي تحت عنوان حفاظت كاتدي استفاده مي شود. چگونگي كار اين سيستم را در اين جا مورد بحث و بررسي قرار مي دهيم اين حفاظت براي جلوگيري از خورده شدن لوله هاي under ground استفاده مي شود.
Under gerund pipo پس از گذشت يك مدت به زمين الكترون مي دهد در اين حالت زمين به صورت يك بستري كاتدي عمل مي كند و لوله آند مي شود. اين مسير الكتروني پس از يك مدت باعث خورده شدن لوله مي شود.
براي جلوگيري از اين عمل يك چاه در يك قسمت از مسير حفر كرده و در ته آن صفحه اي مسي قرار مي دهند و با يك سيم اين صفحه را به خارج ارتباط مي دهند. اين سيم بر لوله ها متصل مي شود و به لوله بار منفي مي دهد تا ديگر با زمين الكترون رد و بدل نكند.البته براي توليد جريان در سيم از يك ترانس آلتيفاير نيز مي توان استفاده كرد.اين ترانس با برق 220v متناوب تغذيه شده و خروجي آن پس از يكسو سازي به 110vcd تبديل شده و به سيستم متصل مي شود . بايد توجه داشت كه سرمنفي به لوله وصل مي شود .در حفاظت كاتدي در جايي كه شير قرار دارد دو سر شير را به هم وصل مي كنند.در مسيري كه حفاظت كاتدي به كار برده مي شود در جاهايي كه PTB نصب ميشود كه نشان دهنده وجود جريان است با weld Thermit لوله هاي ديگر به هم وصل مي شود.در بستر آندي يك جعبه براي تقسيم سيم آند به كار مي رود كه به آن ACBمي گويند.ACB مخفف عبارت Anode Connection Box مي باشد.
سيستم ارت Earthing system
سيستم ارت به منظور حفاظت از كليه تاسيسات، دستگاه ها، سازه هاي فلزي و به طور كلي ساختمان ها مي باشد و آن بدين دليل است كه انرژي ( جريان ) ناشي از اتصال كوتاه، رعد وبرق و غيره . را به زمين منتقل كند. اين سيستم بايد از قبل در موقعيتي كه هست طراحي شود و طبق نقشه به طور دقيق پياده سازي شود.كليه سيم كشي ها و كابل اندازي اين سيستم نهايتاً به چاهي ختم مي شود كه در آن يك صفحه مسي بزرگ كه اطراف آن را ذغال و نمك فرار گرفته است.وجود نمك و ذغال باعث مي شود كه هميشه يون مثبت در اطراف تيغه مسي باشد .
شناسايي دستگاه تست خط ارت Earth Tester
1- OFF : براي خاموش كردن و چك كردن باتري دستگاه
2- AC (V) : ولتاژ AC مي دهد
3- Meas : Start
4: به همراه يكي از رنج هاي مقاومتي سالم بودن سيستم: simplified meas
5: رنج مقاومتي : 1× 5-
6: رنج مقاومتي : 10 × -6
7:رنج مقاومتي 100 × -7
براي Earth Tester دو حالت وجود دارد:
1- وقتي connectionبرقرار نباشد، كه در اين حالت سيم Earth را از قسمت connection جدا مي كنيم.
در اين قسمت مقدار استاندارد 130 اهم است.
2- وقتي connection برقرار باشد: در اين قسمت مقدار استاندارد 2 اهم است ولي در حدود 4/0 اهم است.
از علامت good به بعد شارج باتري را نشان مي دهد.
دستگاه ميگر magger
يك دستگاه الكترونيكي شبيه مولتي متر است كه ولتاژ صفر تا 2500 ولت را به وسيله دو عدد ups توليد مي كند. از ميگر براي تست كليه كابل ها و نيز تست خط ارت استفاده مي شود.
از اين دستگاه به دو روش براي تست سيم ها استفاده مي شود:
1- ميگر را به دو سر سيم وصل مي كنيم و ولوم ولتاژ آن را در حد بالا قرار مي دهيم اگر سيم ها با هم اتصال نداشته باشند تقريباً جريان صفر است و در نتيجه = R را نشان مي دهد
2- تست اهم كه انتهاي دو سيم را به هم وصل مي كنند و ميگر را به دو سر ديگر وصل مي كنند در اين حالت چون اتصال برقرار شده در نتيجه جريان بينهايت و 0 = R خواهد شد.
از اين دو روش، روش دوم بهتر است زيرا اگر يكي از سيم ها در جايي پارگي داشته باشند مشخص مي شود.
پلاك مشخصات ماشين هاي الكتريكي:
- نشانه كارخانه
- نشانه نوع ماشين
- نوع جريان
- نوع كار ( متورو ........ )
- شماره توليد ماشين
- نوع اتصال سيم پيچ استاتور در ماشين هاي سنكرون و القائي
- ولتاژ نامي
- جريان نامي
- توان نامي ( تحويلي ). در مولدهاي سنكرون بهKV ياVA
- نشانه واحدها: VA , KVA , W , KW
- نوع كار و زمان كار نامي يا مدت زمان روشن بودن نسبي
12- ضريب توان نامي
13- جهت چرخش
14- سرعت نامي
15- فركانس نامي
16- تحريك كننده يا Err ، روتور يا LFr
17- نوع اتصال، اگر ممارسه فازي موجود نباشد.
18- ولتاژ تحريك نامي به V ، ولتاژ سكون روتور به V
19- جريان تحريك، جريان روتور
20- گروه مواد عايق كننده
21- نوع محافظت طبق DIN 40050
22- وزن تقريبي به تن
23- اخطار اضافي
نوع اتصال سيم پيچ استاتور در ماشين هاي سنكرون و القائي:
علامت تعداد كلاف
با كلاف ( سيم پيچ ) كمكي
به صورت باز
ستاره
مثلث
ستاره با نقطه وسط خارج شده
ضريب توان نامي:
در ماشين هاي سنكرون در صورتي كه توان كور دريافت شود، بايد نشانه U
( تحريك ناقص ) اضافه گردد.
جهت چرخش:
→ راست گرد ← چپ گرد
فركانس نامي:
در ماشين هاي جريان مستقيم و ماشين سنكرون
در روتور با ملته لغزان ( اسليب رينگ )
سرعت نامي:
Rman : در موتورهايي با رفتار سري بيشينه سرعت
Rd : در مولدهايي با توربين آبي،سرعت مياني توربين
Rz : در موتورهاي چرخ دنده دار سرعت آخرين چرخ دنده
جريان تحريك:
اگر جريان كوچكتر از 10 A باشد اطلاعات حذف مي شود.
گرووه مواد عايق:
Y, A, E, B, P, A, C، اگر سيم پيچ استاتور و روتور به گروه هاي مختلفي متصل باشند، ابتدا گروه سيم پيچ استاتور و سپس گروه سيم پيچ روتور بيان مي شود.
وزن تقريبي:
اگر وزن كمتر از يك تن باشد اطلاعات داده نمي شود.
اخطار اضافي:
به طور مثال VDE 0530 مقدار متوسط خنكي با تهويه هواي آزاد يا خنك شدن با آب وقتي ماشين ها مجدداً سيم پيچي مي شود و يا معكوس حركت كند بايد پلاك اضافي جديدي كه داراي نشانه كارخانه، تاريخ و اطلاعات جديد مناسبي است بر روي آن نصب شود.
كراسينگ:
در قسمت سيم كشي بين وسايل اين مسئله روي مي دهد و به اين معني است كه در سيم كشي ها طراحي طوري صورت گيرد كه سيم ها كمترين تداخل را روي هم داشته باشند.
گلند:
قطعه اي شامل سه قسمت پيچ شده در داخل يكديگر كه براي اتصال دستگاه ها و همچنين كردن سيم به كار مي رود. اين كار اين حسن را دارد كه اگر سيم اتصالي داشته باشد چون Earrth شده است هيچ اشكالي براي دستگاه ايجاد نمي كند.
Close condduit : كابل از داخل condduit مي گذرد.
open condduit : كابل از داخل condduit مي گذرد.
كابلها بر اساس مشخصات آنها در نقشه شناخته شده و بر اساس به كار مي رود.
ترانس:
ترانس يك عنصر الكتريكي و صنعتي است كه در كارخانه ها و مراكز صنعتي كاربرد آن بسيار حياتي مي باشد و بيشترين كاربرد آن در تقويت يا تضعيف جريان برق به كار مي رود.
نصب ترانس:
در نصب ترانس در مراكز صنعتي بايد به موارد زير توجه كرد:
- ترانس ها به طور ايمن بايد به زمين بسته شوند.
- صفحه اصلي بايد به درستي اجرا شود.
- موقعيت ترانس بايد دقيقاً بر طبق نقشه باشد.
- ارت كردن و كابل هاي كنترلي بايد طبق نقشه باشد.
- شكستگي و آسيبي نبايد روي سوئيچ ها مشاهد گردد.
- پوشش ها بايد بر طبق نقشه نصب شوند.
- لامپ هاي هشدار دهنده و شيشه هاي ابزار دقيق نبايد شكسته باشند.
- جعبه هاي بايد با تمام پيچ هايشان كامل باشند و به طور كاملاً ايمني محكم شده باشند.
يك ترانس تشكيل شده است از:
- تابلوهاي كنترل و حفاظت
- بدنه دستگاه
- تجهيزات قدرت
- تابلو كنترل شامل موارد زير است:
نشانگرهاي ولتاژ و جريان مستقيم خروجي دستگاه
- ترمومتر دماي سطح بالاي روغن در مخزن دستگاه
- فيوز حفاظتي جريان دستگاه
- برد كنترل كننده خروجي دستگاه
تجهيزات قدرت:
كا شامل تابلوي قدرت مي باشد و داراي عناصر زير است:
- فيوز هاي حفاظتي قدرت
- فيوز اتوماتيك در مسير سه فاز ورودي
- كنتاكتور
- تايمر
- ترمينال هاي ورودي سه فاز و خروجي
ترانسفورماتور اصلي به همراه قسمت يك سو، جريان مستقيم مورد نياز براي عمل حفاظت كاتدي را تأمين مي كند.
واحد كنترل:
وظيفه تغيير ولتاژ ( جريان ) مستقيم خروجي دستگاه را از صفر تا 120 ولت ( و 90 آمپر ) و نيز محدود كردن خروجي دستگاه در مقدار تنظيمي را برعهده دارد.
وظايف ديگر المانها:
1- كليدفيوز اتوماتيك) circuit Broake): حفاظت در مقابل اتصال كوتاه احتمالي در داخل سيستم
2- كليد قدرت ( Imput swich ): تغذيه ورودي كل دستگاه را بر عهده دارد.
3- كنتاكتور ( conductor ): وظيفه انتقال قدرت الكتريكي ( سه فاز ) از شبكه برق به ترانسفورماتور اصلي را به عهده دارد و در دو حالت دائم و سوئيچ زماني فرمان مي گيرد.
4- تايمر ( Timer ): حالت سوئيچ زماني را انجام مي دهد و با تنظيم دو ولوم روي زمان هاي 300- 15 ثانيه براي قطع و وصل دستگاه قابل دسترسي است براي داشتن حالت سوئيچ زماني بايد كليد انتخاب وضعيت در حالت Timer باشد.
5- فيوز ورودي يك سو كننده ( Fuses Ac semiconductor ): سه عدد فيوز در مسير ورودي يك سو كننده سه فاز وجود دارد كه وظيفه آنها حفاظت ديد دو ترسيتور را در مقابل جريان زياد بر عهده دارد.
6- مدار RC دو سر ترسيتور: اين مدار RC حفاظت ترسيتور در مقابل اضافه ولتاژ را بر عهده دارد.
7- سلف ( choke ): محدود كننده جريان و كنترل در مسير DC
8- فيوز خروجي يكسو كننده ( Fuses semiconductor DC ) بعد از سلف در مسير خروجي قرار دارد و دستگاه ( عناصر نيمه هادي ) را از جريان زياد و اضافه بار اضافي حفاظت مي كند.
9- برق گير ( Lighting Arrester ): به دو سر خروجي دستگاه بسته مي شود و عناصر نيمه هادي را از اضافه ولتاژ ناگهاني محافظت مي كند.
10- نمونه گير جريان ( shant ): در مسير خروجي قرار دارد و به كمك آمپرمتر مقدار جريان مستقيم خروجي از دستگاه اندازه مي گيرد و نشان مي دهد.
11- واحد كنترل (conterl unit ): اين واحد تشكيل شده است از:
- ترانس تغذيه با ورودي 50 HZ و 220 V
- ترانس هاي نمونه گير از خروجي ترانس قدرت
- برد الكترونيك
- دو عدد ولوم براي تنظيم ولتاژ و جريان و مستقيم
- پلكسي كه جهت حفاظت برد در نظر گرفته شده
- فيبر كه تمام قطعات روي آن لعيم شده است.
12- فيوزهاي فرمان:
- فيوزهاي دو سر ورودي ولتمتر مستقيم ( V.F.1,2 )
- فيوز فرمان براي كنتاكتور و تايمر( C.T.F )
- فيوز تغذيه واحد كنترل ( C.B.F )
