مقاله اي درباره گياهان آپارتماني

گياهان آپارتماني

مقدمه

در ميان كرات منظومه شمسي كره اي وجود دارد كه قدرت خداوند در قالب حيات آشكار نموده است يك كره اي خاكي بستر حيات را براي فراهم آورد و گياهان سبز را براي ادامة زندگي در قلب خود رويانيد . به انسان به عنوان موجودي متفكر منادي بخشيدين پس از آغاز حيات از زمين شكل گرفت انسان هاي غارنشين بفكر ساختن خانه افتادند. آنان بار ديگر نياز به سوي زمين دراز كردند و زمين نيز، به محبت آنها پاسخ داد و اين چنين تمدن از دل زمين آغاز شد.

ديوارهاي بلند و قطور «منع» و «مانع» شهرهاي قديم كه كوچكتر از روستاهاي امروز بودند فروريخت و درهاي بزرگ و كوچك كه باز شد و باز ماند و از انديشه پدرانمان گذشت كه:

به دنيايي بي در و ديوار و خانه هاي يكي شده و آدمهاي بيگانه با مرز و در و ديوار مي توان رسيد.

انديشه بي راهي نداشتند. پرچين هاي ساده و كوتاه و سبز و پرگل و گياه و ميوه، با مهرباني هرچه بيشتر و درست تر بگويم با شرمي لطيف و انساني ميان املاكشان خط انداخته بود تا اختلافي هرچند كوچك هم پيش نيايد.

سال و سالياني گذشت، اما آن ديوار بزرگ گرد شهر را كه تكه تكه كرده بودند تا مرزها از ميان برود، به ميان شهر كشيدند و بندريج پرچين هاي پرگل و گياه به ديوار، و باغهاي پر درخت به خانه هاي چند طبقه بدل شد.

هنوز مادربزرگها و پدربزرگها داشتند از درختهاي سيب و انار و گردو و گلدانهاي شمعداني كنار حوض هاي بزرگ مي گفتند كه نه از درخت نشاني ماند و نه از حوضها و شمعداني ها.

با پيشرفت علوم پزشكي و آموزش بهداشت و نطفه كشتن بسياري از بيمتاريها و به واپس راندن مرگ و افزودن بر فرصت هاي زندگي و رشد جمعيت نيازهاي جديدي پديد آمد و زمينها از گل و گياه خالي شد.

و همه ماتم گرفتيم كه پس از اين بايد در دنيايي سنگي و سيماني و بيگانه با گل و گياه زندگي كنيم.

اگر ماشين ها به جنگلها هجوم برده و طبيعت را با جاده و آسمان خراشهايش ويران كرده است و استخراج نفت و ساختن پالايشگاهها و ايجاد كارخانه ها بسيار و بارها كردن مقدار فراواني سرب و سم و دودهاي خفه كننده در فضاي شهرها بايد راهي براي آشتي كردن با طبيعت – طبيعتي كه انسان بخش بزرگي از آنست و هرچه كرده به اميد آسان كردن زندگي بوده نه ويران كردنش – يافت. ناچار است كه از طبيعت استفاده كند اما تا نهايت ويرانيش نرود، چون ديگر چيزي براي سودآوري و سودبخشي نمي ماند.

اين است كه مهندسين طبيعت به ياري زمين آمدند و به جاي گردو و بن هاي چنان عظيم كه فرو افتاده است و آسمان خراش هاي عظيم تري كه به آسمان سركشيده، گل و گياه را و فضاي سبز را جانشين بخشهاي ويران شده جنگلها و باغها كردند و به ياري آنان گلستانهاي تكه تكه شده جمع آؤري شد و هر تكه در گلدان و گلدانهايي جاي گرفت و به آپارتمانها برده شد تا چون هميشه گل و گياه و انسان به هم برسند و در برابر سنگ و سيمان و آهن تنها نمانند و اين نياز انسان شهرنشين براي بازگرداندن طبيعت سبز به محيط زندگي است، آن طبيعت سبزي كه بر اثر گسترش سطوح شخت و خشك شهرها و بزرگراهها و نفوذ تمدن در مناظر آن از ميان رفته است.فارسي اصيل: ندارد

فارسي رايج: آراليا

نام انگليسي: False castor oil plant

گياهي مقاوم به تغييرات درجه حرارت، متعلق به خانواده «آرالياسه» برگها شبيه پاپيتال و پنجه اي با هفت بريدگي عميق، هميشه سبز، با رنگ سبز روشن و براق، سريع الرشد و ارزان و نگهداري آن ساده است، در بعضي كتب، آن را به نام «فاتسياژايونيكا» مي شناسند، برگها نسبت به ماده براق كنندة شيمياي خساس هستند، در اواسط تابستان گلهاي سفيد به صورت خوشه ظاهر مي گردند، احتياج به نور بيشتري دارد.

نيازها

نور: اگرچه مكانهاي پرنور را ترجيح مي دهد ولي در نيم سايه و نيم آفتاب قابل نگهداري است.

دما: قابليت تحمل زيادي دارد و در درجه حرارت صفر تا 21 درجه سانتيگراد به رشد خود ادامه مي دهد.

آبياري: خاك را در تابستان هميشه مرطوب نگهداريد در تابستان هفته اي 2 بار و در زمستان هفته اي يكبار به آبياري احتياج دارد.

رطوبت: در تابستان هر روز و در زمستان دوبار در هفته احتياج به غبارپاشي دارد، گياه شديداً رطوبت دوست است.

تغذيه: با كودهاي مايع يا جامد محلول در آب مخصوص گياهان زينتي هر 14 روز يكبار گياه را تغذيه مصنوعي نماييد.

خاك مناسب: خاك ليموني بهترين خاك است.

تعويض گلدان: هر سال با شروع فصل رشد گلدان را فقط با يك اندازه بزرگتر تعويض نماييد، گياه دوست دارد ريشه هايش نزديك بهم باشد از گلدان خيلي بزرگ استفاده نكنيد. چنانچه شاخه ها دراز و منحرف و فاصله برگها زياد باشد پس از تعويض گلدان احتمال دارد انتهاي شاخه ها بشكند، محل قطع شده را با گوگرد ضدعفوني كنيد.

تميز نمودن برگها: برگها باندازه كافي پهن هستند كه بتوان با پارچه يا اسفنج مرطوب آنها را تميز نمود، از مواد براق كننده شيميائي استفاده نكنيد: در صورت تمايل هر 6 هفته يكبار.

تكثير: كاشت بذر و ريشه دار نمودن قلمه در بهار

آراليا:

نام علمي: Aralia japanica

برگها در بعضي از واريته هاي آراليا ابلق و داراي لكه هاي سفيد كرمي در متن سبز است، واريته هاي ابلق نسبت به برگ سبزها رشد كمتري دارند.

ساقه دراز وضعيت و فلاصلة بين دو برگ زياد است: هوا خيلي گرم است گياه را به محل خنك تر و مملو از اكسيژن منتقل نماييد، غبارپاشي با آب ولرم و سبك فراموش نفرماييد.

گياه خود را انداخته است: آبياري زياد از اندازه و خاك گلدان باتلاقي شده است، اجازه دهيد سطح خاك بين دو آبياري خشك شود سپس آبياري كنيد، ته گلدان با آب زيرگلداني در تماس نباشد، زهكش را بازديد نماييد.

عوارض و درمان

برگهاي جوان سياه رنگند:

يخ زدگي عامل آن است و گياه در هنگام شب پشت پردة پنجره و در تماس با شيشه بوده است برگهاي صدمه ديده را حذف و گلدان را به محل گرمتري منتقل نماييد.

برگها رنگ پريده هستند:

كمبود مواد غذايي خاك عامل آن است، هر دو هفته يكبار طبق دستور گياه را تغذيه مصنوعي نماييد.

لكه هاي سوخته روي برگها مشاهده مي گردد:

علت آن غبارپاشي در آفتاب است، غبارپاشي را صبح زود يا عصر انجام دهيد، اجازه ندهيد نوك برگها با شيشة داغ در تماس باشند.

برگها به طرف پايين خم مي شوند:

هوا گرم و خشك است، غبارپاشي هفته اي دو بار در زمستان و هر روز در تابستان را فراموش نفرماييد.

برگها سقوط مي كنند:

گياه خيلي تشنه است گلدان را بمدت 5 دقيقه درون تشت پر از آب قرار دهيد، غبارپاشي روزانه در تابستان فراموش نكنيد.

اگرچه تغذية مصنوعي انجام شده ولي تعداد برگهاي جوان خيلي كم است:

گلدان خيلي بزرگ است گياه بجاي توليد برگ به حجم ريشه هاي خود افزوده است، پس از دو سال گلدان جديد را فقط يك درجه بزرگتر انتخاب كنيد.

برگها بدشكل و چسبناك حشرات سبزرنگي روي آنها به چشم مي خورند:

هفته اي يكبار با سم حشره كش نفوذي طبق دستور سمپاشي نماييد تا علايم برطرف گردند.

برگها زردرنگ و سطح زيرين آنها پر از تار عنكبوت است:

عارضه مربوط به حمله كنه هاي قرمز ريز است، با سم كنه كش هر چهارده روز يكبار طبق دستور سمپاشي نماييد، غبار پاشي در كاهش آفت موثر است.

فارسي اصيل: دارزي (دار= درخت + زي=زيستن) اشاره به دارچسب بودن آن است.

فارسي رايج: اركيده

نام انگليسي: Slipper orchid

برخلاف تصور عموم اركيده به آساني در منازل و آپارتمانها قابل نگهداري و به شرايط مختلف سازگاري نشان مي دهند و تكثير آن نسبتاً آسان است، بعلت وضع خاص گل و نامنظم بودن و پراكندگي رنگهاي مختلف در قسمتهاي متفاوت گلبرگ تشريح شكل گل و توضيح رنگ آن كمي مشكل است، شرايط نگهداري اين اركيده از بقيه اركيده ها ساده تر است ولي در وضع خاك از نظر زهكش به خاطر حساسيت شديد ريشه ها به باتلاقي شدن لازم و ضروري است، اواخر تابستان گل مي دهد، (براي اطلاعات بيشتر به منابع مراجعه فرماييد).

نيازها:

نور: نور غير مستقيم كنار پنجره را ترجيح مي دهد، گياه را در معرض تابش مستقيم آفتاب بخصوص در ظهر تابستان قرار بدهيد.

دما: حداكثر درجه حرارت در تابستان 27 و در زمستان 10 است.

آبياري: در تابستان هفته اي دو تا سه بار آبياري نماييد، در زمستان هفته اي يك بار كافي است، در بهار سطح خاك گلدان هميشه بايد مرطوب باشد.

رطوبت: در بهار و تابستان هر دو روز يك بار با آب ولرم و سبك فاقد املاح گياه را غبارپاشي نماييد، جهت تأمين رطوبت دائمي و پايدار به زير گلداني حاوي سنگريزه آب اضافه نماييد تا زماني كه در پاييز و زمستان گياه در گل است در صورت پايين بودن درجه حرارت (13) غبارپاشي مضر است.

تعذيه: از اول فصل رشد تا زمان پژمردگي گلها را با مواد غذايي مصنوعي گياه زيستي طبق دستور سازنده تغذيه نماييد، بعد از پژمرده شدن گلها تا بهار آينده تغذيه را متوقف نماييد.

خاك مناسب: اركيده به خاك مخصوص نياز دارد بهتر است خاك آن را به صورت آماده از متخصصين تقاضا كنيد، مخلوطي از خزه اسفاگتوم و خاك لوم و پيت و شن خاك خوبي براي اركيده است.

تعويض گلدان: هر دو سال يك بار بعد از گل دهي احتياج به تعويض دارد.

تميز نمودن برگها: برگها را با پاذچه نرم و يا اسفنج مرطوب تميز نموده و از مواد براق كننده شيميايي استفاده نماييد.

تكثير: تشريح روش ازدياد اركيده ها به طور مختصر امكان ندارد، ضمن استفاده از منابع به توضيح مصور مراجعه فرماييد.

پرورش اركيده نياز به اطلاعات وسيع در باره شرايط رشد و مشكلات پرورشي دارد، به منابع مراجعه فرماييد.

جوانه ها در شب آسيب مي بينند:

عامل آن حشره تريپس است، با سم حشره كش گياه را هر هفته يك بتار سمپاشي نموده تا علائم برطرف گردند، ممكن است بجاي ماندن قطرات آب حاصله از غبارپاشي روي گلها همين علائم را بوجود بياورند.

عوارض و درمان

در زمستان گياه سياه مي شود:

شبها هوا سرد است گياه را به محل گرمتري منتقل نماييد و يا اينكه صدمه مربوط به استفاده از مواد شيميايي براق كننده است از آنها استفاده نكنيد.

زخمهاي پنبه اي شكل سفيد رنگ روي برگها و قاعده آنها تشكيل شده است:

عامل آن حشره آفت است، گياه را با سم خشره كش نفوذي هر چهارده روز يك بار سمپاشي نموده تا علائم برطرف گردند.

اگرچه رطوبت كافي است ولي برگها و گلها خشك مي شوند:

عامل آن اشعه مستقيم آفتاب است گياه را به محلي با اشعه غيرمستقيم ببيد.

رشد گياه متوقف است:

هوا سرد است گياه را به محل گرمتري منتقل نماييد.

غنچه ها منقبض شده و خشك مي شوند:

هوا گرم و خشك است، هر دو روز يك بار با آب ولرم و بدون املاح غبارپاشي كنيد، با قرار دادن گلدانها در گلدانهاي بزرگتر و پر نمودن حد فاصل دو گلدانها را با پيت و يا خزه مرطوب رطوبت دايمي و پاديار ايجاد نماييد.

سطح برگها و گلها داراي تار عنكبوت است:

كنه ريز قرمز عامل آن است، با اسفنج و يا پارچه پشت برگها را تميز و گياه را طبق دستور با سم كنه كش سمپاشي نموده تا علايم برطرف گردند، تأمين رطوبت در كاهش آفت مؤثر است.

برگها مي ريزند:

آبياري بيش از اندازه و خاك باتلاقي شده است، رهكش را بازديد و آب اضافي گلدانها و زيرگلداني را خارج نماييد.

برگ انجيري

نام علمي: Monstera deliciosa

فارسي اصيل: اژبن (اژ=مار + بن=ريشه) (اشاره به ريشه هاي مار مانند آن است)

فارسي رايج: برگ انجيري

نام انگليسي: Swiss cheese plant

چند گونه از فيلودندرون با برگهاي پهن و بريدگي هاي عميق در گلفروشي ها موجود است كه همه آنها تحت نام برگ انجيري به فروش مي رسند ولي در گياه شناسي كه اساس طبقه بندي روي گل و دستگاه زايشي است ممكن است دو گياه ظاهراً مشابه دو نام مختلف را به خود اختصاص دهند، بر هر صورت آن گياهان با هر نامي كه عرضه گردند. در اين نيازها مشتركند. هواي گرم و مرطوب ايده آل آنهاست، تغييرات درجه حرارت را به راحتي مي پذيرند، ريشه هاي هوايي آنها احتياج به تغذيه و تكيه گاه خزه دارند، براي افراد مبتدي گياهاني مناسب هستند.

نيازها

نور: نزديك پنجره با نور غير مستقيم نيم سايه نيم آفتاب نور دلخواه اين گياه است، مواظب اشعه مستقيم آفتاب باشيد.

مقاله ميوه انجير

ميوه انجير

انجير

نام جنس انجير Ficus L. است .كه  از نام لاتين قديم گياه گرفته شده است . اين جنس از تيره توت يا Moraceae است و داراي 800گونه مي باشد .

- ويژگي هاي گياهشناسي جنس  انجير :

درختان ، درختچه ها و يا گياهان اپي فيت و بالارونده خزان پذير و يا هميشه سبز با شاخه هاي كوتاه  است . اين درخت داراي پوست قهوه اي يا خاكستري و برگهاي متناوب بوده تمام قسمتهاي گياه داراي شيرابه مي باشد.

گلها تك جنس و گياه تكپايه يا دو پايه است . گل آذين به شكل كوزه در آمده و گلهاي كوچك تك جنس فاقد گلبرگ به سطح داخلي آن چسبيده اند  در گونه هاي مختلف انجير گلهاي نر و گلهاي ماده به شكلهاي متفاوت و در مواقع مختلف سال تشكيل مي شوند مثلاً در كوزه(گل آذين) هاي بهاره ، گلهاي نر كه داراي گلپوش سه قطعه اي و سه پرچم هستند همراه با گلهاي سترون و نازا كه خامه اي كوتاه دارند ، ديده مي شوند . در كوزه هاي تابستاني فقط گلهاي ماده بارور با خامه بلند وجود دارد در كوزه هاي پائيزي فقط گلهاي پنبه اي ديده مي شود .

عمل گرده افشاني و لقاح در اين گياهان بوسيله حشره كوچكي به طول 2تا3ميليمتر بنام Blastophago glossorum انجام مي گيرد و در جريان گرده افشاني ابتدا حشره ماده به داخل گل آذين كوزه مانند كه داراي  گلهاي پنبه اي است وارد مي شود و داخل آن تخمگذراي مي كند . سپس حشرات به وجود آمده از تخم در داخل نهنج جفت گيري مي كنند بعد بلافاصله نرها مي ميرند و حشرات ماده در حالي كه دانه هاي گرده به بدن آنها چسبيده  از كوزه مربوطه خارج مي شوند و وارد گل آذين ديگر براي تخمگذاري مي شوند. بدين ترتيب دانه هاي گرده را به داخل كوزه پايه هاي ديگرمي برند و سبب لقاح گلهاي ماده موجود در آنها مي شوند .

ميوه انجير خوراكي در واقع نوعي ميوه كاذب است كه از گل آذين كوزه مانند آبدار بوجود آمده است . كاسبرگهاي هر گل نيز گوشتي شده است . ميوه هاي حقيقي گياه  فندقه بوده كه به تعداد بي شماري در هركوزه (گل آذين ) قرار دارند . دانه انجير داراي جنين مستقيم يا خميده و شامل آلبومن يا فاقد آن است .

- معرفي گونه هاي جنس Ficus :

• لول يا لور Ficus bengalensis L.

از درختان بزرگ كائوچويي در جزاير و بنادر جنوب مانند آبادان و بوشهر تا چا ه بهار و تيس مي باشد . اصل اين گياه از هند شرقي است .

از ساقه هاي هوايي آن ريشه هاي هوايي بي شماري ظاهر مي شوند به طوري كه به زمين مي رسند و در اطراف درختان بزرگ صدها متر مربع زمين را اشغال مي كنند . اين ريشه ها را ريشه هاي شمعي گويند . برگهاي لور بيضي شكل و درست و براق و طول آن به cm 25 بالغ مي گردد .

ميوه گياه بي پايه و به درشتي فندق است و چوب آن خاكستري رنگ مي باشد و سختي و دوام چنداني ندارد ولي در آب دوام مي كند و چوب ريشه هاي هوايي آن سخت است .

نام اين درخت در جنوب لول ، لور ، درخت مكرزن است و در جزيره خارك ، ليل و در جزيره كيش لير ناميده مي شود و در كتب مختلفه به اسامي اثاب ، الول بروبرگت و كراك نامبرده شده و تصور مي شود . كه سه نام اخير نامهاي اين درخت در هند است.

2- انجير ( Ficus carica L.)

   اين گونه داراي واريته هاي زير است :

• Ficus carica var genuine Boiss.
• Ficus carica var  Johannis Boiss
• Ficus carica var rupestris Hausskn

Ficus carica var genuina : درخت انجير در اغلب جنگلهاي شمال و ساحل درياي خزر وجود دارد ولي بيشتر طالب نقاط گرم و خشك مي باشد و بطور پراكنده مي رويد . در جنگلهاي ارسباران و گلي داغ نيز ديده مي شود اما تا ارتفاع زيادي از جنگل بالا نمي رود .

پائين ترين  نمونه هاي آن در سواحل شمال است و حد اعلاي آن در ارتفاع m  1800 اسالم است . درخت انجير علاوه بر جنگلهاي شمال در استپهاي مختلف و جنگلهاي غرب نيز ديده مي شود . چوب آن در شمال مصرف روستايي ندارد و فقط براي تهيه تخته صندوقهاي مركب مصرف مي گردد .

ارتفاع درخت انجير به 6 متر و قطر آن به 40 سانتي متر مي رسد داراي تنه اي صاف و خاكستري است و برگهايش لوب دار و زبر مي باشد و نهنج ميوه آن گوشتي و شيرين است . نامهاي محلي آن عبارت است از :

انجيل ( در مازندران) – انجير ( درنور )- شال انجير (در آمل )– گم شو(درارسبلان  )

ديوانجير ( در رامسر )- انجي ( در طوالش ) هنجير ( در كردستان)- كشكل ( در رودسر )  و نام عربي آن تين است .

Ficus carica var  Johannis

   اين انجير در طبس و بلوچستان و فارس و درنقش شاهپور كازرون و ارتفاعات تخت جمشيد و در ارتفاع m 1500 از سطح دريا ديده مي شود . درختچه ايست كم برگ برگهاي آن خيلي بريده است و روي آن زبر و پشت آنها كركدار است ميوه آن تخم مرغي گلابي شكل و كمي مخملي است .

Ficus carica var  rupestris

   اين انجير در استپهاي غرب و جنوب مانند لرستان و اراك و كهكيلويه و فارس مي رويد و تا ارتفاع  m 1800 بالا مي رود برگهاي آن كامل است و فاقد بريدگي
مي باشد و كشيده و تخم مرغي است ميوه آن گلابي شكل و كم و بيش كركدار است .

• - فيكوس برگ درشت ( Ficus elastica Roxbg.):

اين درخت در جنگلهاي مرطوب آسياي حاره مي رويد درختي است زيبا با برگهاي درشت يشمي رنگ و براق  جوانه انتهايي آن را برگه سرخ رنگي مي پوشاند .

اين گياه بعنوان گياه زينتي در  منازل   بكار مي رود و زمستان در داخل گلخانه آن را از سرما محفوظ نگاه مي دارند. نام فارسي آن كه در بين باغبانان متداول شده : فيكوس ، كائو چوك و فيكوس برگ درشت است . فيكوس ابلق و اريته اي از آن مي باشد .

4 – فيكوس ابلقFicus elastica Roxbg. var aurea  :

اين فيكوس با برگهاي سفيد متمايل به كرم رنگ خود از ارقامي است كه مورد توجه بعضي از علاقه مندان قرار گرفته است و مانند گونه خود بايد در زمستان از سرما محفوظ گردد .

5- فيكوس برگ ريز ( Ficus eriobotryoides Kunth. & Bouche)

موطن اصلي اين درخت معلوم نيست و به عنوان درختان زينتي در گلخانه حفظ مي شود و با ساير گونه هاي فيكوس مخلوط مي باشد . سطح تحتاني برگهاي آن قهوه اي رنگ است و ساقه درخت از موهاي ريز پوشيده شده است .

• - فيكوس پرسيكا( Ficus persica Boiss. )

درختچه ايست با شاخه هاي بلند و برگهاي گرد يا تخم مرغي و لوب دار كه ميوه آن تخم مرغي و گلابي شكل است و از ارتفاعات جنوب غربي ايران در دالكي نامبرده شده است .

• – انجير چسب ( Ficus Pumila L.)

اين انجير در شمال كشور در هواي آزاد مي رويد ولي در تهران و ساير نقاط سرد در گلخانه نگهداري مي شود . اين انجير بوسيله ريشه هاي صعود كننده

    خود از ساير درختان بالا مي رود. برگهاي گياه تيره و هميشه سبز است و برگهاي جوان آن به قهوه اي روشن متمايل مي شود طول برگ به 2-4 سانتيمتر مي رسد .

8 - انجير معابد ( Ficus religiosa L.)  

انجير معابد از درختان بزرگ هند مي باشد و داراي برگهاي قلبي شكل با انتهاي خيلي باريك و كشيده است و رنگ سبز چمني آن زيبا است . در ايران دربعضي از باغها و در داخل گلدان كشت مي شود ودر زمستان آن را به گلخانه مي برند . نام محلي آن در هند پي پل و در ايران بنام انجير معابد مشهور است و در تيس كائوچو ناميده مي شود ودر كتب نيز اراك الهند نام برده شده است . در بلوچستان ، نصير آباد و جزاير جنوبي مي رويد .

9 – بنجامين ( Ficus benjamina)

اين گونه فيكوس از گونه هاي زيبا و زينتي است كه ارتفاع آن تا پنج متر مي رسد

برگها به رنگ سبز روشن و پهنك آن بيضي شكل و نوك تيز است .شاخه هاي گياه آويخته و انعطاف پذير است و به همين علت نام انگليسي آن فيكوس مجنون مي باشد . اين گياه به نور كافي اما غير مستقيم نياز داشته و به سرما حساس است .

واريته ابلق اين گياه نيز وجود دارد كه از زيبايي خاصي برخوردار است اين واريته انعطاف پذير تر از واريته سبز بوده و ريشه آن معمولا از رشد كمتري برخوردار است لذا معمولا روي پايه واريته سبز پيوند زده مي شود .

انجير، اولين محصول زراعي بشر
انجير

    در فرهنگ ملل مختلف آمده است انجير ميوه خدايان است و در انجيل و در كتاب تكوين آمده كه آدم و حوا بعد از خوردن ميوه ممنوعه از درخت دانش خير و شر ،خود را با برگهاي انجير پوشاندند

    انجيرها شامل تقريبا ً800 گونه از درختان چوبي،بوته ها و تاكها هستند و به خانواده Moraceae تعلق دارند. آنها درسرتاسر نواحي استوايي و گرمسيري وجود داشته و گونه هاي كمي از آنها در مناطق معتدل گسترش دارند. اين دسته شامل يك گونه به نام انجير معمولي(F. carica) است كه انجير تجاري به نام figرا توليد مي كند؛بسياري از انجيرهاي گونه هاي ديگر هم خوراكي هستند اما مصرف چنداني ندارند. نمونه هاي ديگر اين گونه ، درخت Banyan و Peepul (انجير هندي) مي باشد. بيشتر گونه هاي اين ميوه برگهايي هميشه سبز دارند اما انواعي كه در آب و هواي معتدل و فصول خشك طولاني مدت رشد مي كنند برگ ريز هستند. درخت انجير  100 سال عمر مي كند و 100فوت ارتفاع دارد. اما درختان بومي6فوت ارتفاع دارند.

تاريخچه و مبدأ پيدايش هلو

تاريخچه و مبدأ پيدايش هلو

تاريخچه و مبدأ پيدايش هلو

هلو بومي مناطق گرم چين مي باشد، ولي به نظر مي رسد كه سالها قبل از معرفي شدن به اروپا كه از آنجا به آمريكاي شمالي برده شد در ايران كشت مي شده است. بجز سيب، هلو وسيعترين درخت ميوه خزانه دار كشت شده در آمريكا مي باشد و درختي است نسبتاً كم عمر كه داراي اندازه متوسط تا كوچك مي باشد. از نظر ژنتيكي، هلو خيلي كمتر از سيب و گلابي متغير مي باشد و ميوه هر نهال بذري كشت مي شود و حداقل قابل خوراك مي باشد و طبيعتاً زودبار مي دهد لذا اصلاح ارقام جديد آسان مي باشد. اغلب ارقام هلو كه امروز بكار مي روند محصول برنامه هاي اصلاح نژاد آزمايشي مي باشند. برنامه هاي اصلاح نژاد موفقيت آميز در مناطق مختلف دنيا منجر به توليد ارقام تجارتي خيلي بيشتري از آنچه كه در مورد سيب و گلابي يافت مي شود گرديده است كه كشت مي شود. (1)

گياهشناسي هلو

هلو (پرنوس پرسيكا) از خانوادة رزاسه و زيرخانوادة پرونوئيده داراي 16 كروموزوم (16=n2) و بومي چين مي باشد. جنس پرونوس شامل هلو، شليل، بادام، زردآلو، آلو، گوجه و بسياري از پايه هاي زينتي مي باشد. در اين جنس جوانه هاي گل زودتر از برگ ها باز مي شوند و هميشه جانبي بوده، هيچ گاه انتهايي نيستند – هلو و بادام به زيرجنس آميگدالوس (Amigdalus) تعلق دارند كه داراي گل بدون دمگل يا دمگل كوتاه بوده ميوه ها كركي هستند. اندازه درخت هلو. متوسط ارتفاع 3 تا 5 متر – شاخه ها در اطراف تنه گسترده و مركز آن باز است. درخت خزان كننده با سيستم ريشه اي تقريباً عميق مي باشد.

جوانه هاي گل غالباً دوتايي روي شاخ هاي يكساله و به طور جانبي در طرفين جوانه، رويشي قرار مي گيرند. اما در بعضي موارد تعداد جوانه هاي گل در يك نقطه مي تواند متغير و از يك يا چهار گل منفرد تغيير كند. ميوه هلو از نوع شفت مي باشد و ارقام آن به دو دسته هسته آزاد و يا چسبيده به گوشت تقسيم مي شوند. اغلب ارقام هلو خود بارور مي باشند ولي تعدادي ارقام خود عقيم نظير Malberta، Mikade و Alamar وجود دارند. J.H Hale از ارقام خود ناسازگار هلو مي باشد. هلو ميوه زيادي توليد مي كند و براي بدست آوردن ميوه اي با اندازه و كيفيت خوب بايد تنك شود.

درختان هلو سالانه به هرس نسبتاً شديدي نيازمندند تا علاوه بر توليد شاخه هاي يكساله با رشد مناسب براي حفظ باردهي خوب با ايجاد تعادل بين ريشه و قسمت هوايي بتوان توليد ميوه را بيشتر كرد. (3)

گلدهي:

گلدهي در درختان ميوه را مي توان به دو فرآيند نموي اصلي تقسيم كرد. اين فرآيندهاي نموي عبارتند از آغازش و نمو جوانه هاي گل كه در طول تابستان و پاييز يك سال رخ مي دهند و نيز فرآيند گلدهي كه در اوايل بهار سال بعد واقع مي شود گلدهي در درختان ميوه زماني است كه درخت از نظر رشد به سن معيني رسيده باشد سالها طول مي كشد تا درختان حاصل از رويش بذر به سن گلدهي برسد. (2)

عادت گلدهي هلو:

در هلو گلدهي منفرد از جوانه هاي جانبي ساده، برروي شاخه هاي فصل قبل توليد مي شوند، لذا براي حفظ باردهي خوب هر سال 40 الي  CM50 رشد جديد ضروري مي باشد. تمايزيابي در اواسط تابستان شروع مي شود و براي چندين هفته ادامه مي يابد. هر سال گل كافي براي باردهي سالانه خوب تشكيل مي شود ولي به دنبال يك سال پر محصول درختان تمايل به گلدهي كمتري نشان مي دهند و اغلب در سال دوم يا سوم بعد از كاشت گل مي دهند. (2)

نونهالي

نونهالي را مي توان بصورت مرحله فيزيولوژيكي يك نهال كه در طول آن نهال را نمي توان وادار به گلدهي مي كرد تعريف كرد. بسته به نوع گونه ها، گياهان بطور كلي تعداد زيادي از خصوصيات و صفات مرفولوژيكي خود را تغيير مي دهند كه خود نشانه پايان دوره نونهالي گياه است. شكل و ضخامت برگ و آرايش برگي روي ساقه، داشتن خار، توانايي تشكيل ريشه نابجا و صفات ديگر مي تواند همزمان يا قبل از گلدهي تغيير كند. سرعت رشد گياهان نونهال تنها تيماري است كه انتقال از دوره نونهالي به دوره گلدهي را سرعت مي بخشد.

فاست به نقل از وايزر و همكاران (1976) سرعت گلدهي دانهالهاي سيب و گلابي را با يكديگر مقايسه كردند. دانهالهايي كه رشد سريعتري داشتند زودتر از آنهايي كه سرعت رشد كمتري داشتند وارد مرحله زايشي شدند. (2)

گرده افشاني

توليد مثل جنسي و نمو دانه درختان ميوه منوط به گرده افشاني يعني انتقال دانه گرده از بساك به كلاله مي باشد. دانه گرده بعد از رسيدن به كلاله جوانه زده و ايجاد لوله اي را مي نمايند كه به طرف پايين خامه رشد مي كند. لقاح وقتي صورت مي گيرد كه هسته نر در لوله گرده، سلول تخم زاي داخل كيسه جنيني تركيب شود. گل در هلو دو جنسه است و اكثر ارقام هلو خودباور هستند بنابراين شكل آنچناني از نظر تلقيح و گره افشاني در ارقام هلو ديده نمي شود و تنها تعدادي از ارقام هلو از جمله رقم جي اچ هيل خود نابارور است كه براي گرده افشاني و تلقيح بهتر است توأم با ارقام تلقيح بهتر بصورت توأم با ارقام تلقيح كننده كشت مي شوند. گرده افشاني در هلو توسط حشرات صورت مي‌گيرد گلبرگها و عطر گلها حشرات را به سمت خود جلب كرده و پرچم ها در اثر تماس حشرات گرده خود را روي مادگي مي افشانند. (1)

تشكيل ميوه

با تكميل شدن گرده افشاني، لوله گرده از خانه عبور نموده و با نفوذ به ميكروپيل تلقيح تخم صورت مي گيرد (محرك هورموني از جنين جوان در حال نمو و از ريزش ميوه جلوگيري كرده و باعث بزرگ شدن تخمدان و نسوج مجاور آن و تبديل به ميوه در حال نمو مي گردد. تشكيل ميوه ها با پژمردگي گلبرگها و در بيشتر گياهان با ريزش پرچم ها و كاسه گل همراه مي باشد و معمولاً در هلو 30-25% گلهاي باز شده به ميوه تبديل مي شوند. (1 و 2)

وقايع مهم در تشكيل ميوه

بعد از گرده افشاني، لقاح و شايد قبل از آن وقايع فيزيولوژيك متوالي مهمي اتفاق مي افتد تا تشكيل و رشد ميوه انجام پذيرد. نخستين پيش شرط براي تشكيل مناسب ميوه، نمو به اصطلاح قوي جوانه هاي گل است كه در طول پاييز سال قبل يا تابستان صورت مي گيرد و نياز به مقدار مشخصي از فتوسنتز و ذخيره ازت دارد. اين موضوع با نياز مهم ديگري يعني گسترة درجه حرارت يعني در طول دورة شكوفه دهي يا بلافاصله پس از آن به لحاظ حصول اطمينان از به لحاظ حصول اطمينان از گرده افشاني كامل رشد لوله گرده و لقاح دنبال مي شود. شرايط ديگر مربوط به بعد از لقاح است. به عبارت ديگر زماني كه ميوه هاي جوان در حال نمو به مقدار نسبتاً بالايي از مواد فتوسنتزي نياز دارند. چنانچه هر يك از اين عوامل تأمين نگردد تشكيل ميوه اندكي خواهد شد. اين بدان مفهوم است كه بلافاصله پس از شكوفه دهي بيشتر ميوه هاي جوان خواهد ريخت. (2)

رشد و نمو ميوه

رشد و تكامل ميوه هلو بصورت يك منحني سيگموئيدي مضاعف تغيير مي كند. بنابراين تكامل ميوه را مي توان به سه دوره رشد و نمو تقسيم كرد:

1-در مرحلة اول جنين هلو چند هفته پس از لقاح خيلي آهسته تكامل مي يابد در حاليكه پريكارپ برون برا و بذر خيلي سريع رشد مي كند. تقسيم سلولي در 2 و 3 هفته اول افزايش يافته سپس بسرعت كاهش مي يابد و در اواخر هفته دوم يك افزايش سريعي در اندازه سلول ديده مي شود كه مربوط به باروري تخمك مي باشد. رشد و نمو بذر در اين مرحله سريع است. بافت خودش و پوسته تخمك به حداكثر اندازه خود مي رسد پيشنهاد شده است كه انتقال بين مرحله 1 و 2 در ارقام مختلف در مناطق يكسان همزمان صورت مي گيرد. در پايان مرحله يك هسته تقريباً اندازه كامل خود را بدست مي آورد و. طول اين دوره ارتباط مستقيمي با زمان رسيدن ميوه ندارد و 50-45 روز طول مي كشد. مرحلة دوم با يك افزايش آرام (كند) در مزوكارپ مشخص مي شود و در اين مرحله چوبي شدن آندوكارپ (درون بر) اتفاق مي افتد. مرحله چوبي شدن آندوكارپ از اواخر مرحله يك شروع و در مرحله دوم تكميل شده و تا مرحله سوم طول مي كشد. در طول مرحله دوم عمدتاً بعلت تجمع ماده خشك در هسته درصد مواد جامد افزايش مي يابد. در اواسط مرحله يك بين مزوكارپ و آندوكارپ ممكن است يك تفاوتي در ماده خشك مشاهده شود. در اواخر مرحله دوم جنين و لپه ها به حداكثر اندازه خود در ارقام ديررس مي رسند در صورتيكه در ارقام زودرس ، مرحله سوم ادامه مي يابد. مدت اين مرحله 9-1 هفته مي باشد.

دنياي زنبور عسل

زنبور عسل

مقدمه

زنبور عسل از راسته نازك بالان (Hymenoptera) است. زنبور عسل قسمت‌هاي دهاني جونده و مكنده ، هر دو را داراست. دگريسي آن كامل است و بطور دسته جمعي زندگي مي‌كند و شامل سه دسته هستند.

1. ملكه (Queen) كه تخم مي‌گذارد.
2. نرها (prones) كارشان فقط بارور كردن ملكه‌هاي جديد است.
3. كارگرها (Worker) كه ماده عقيم هستند و اغلب متعددي دارند.

كندوي زنبور عسل يا به صورت جعبه‌هاي مكعبي به ابعاد 50cm كه كندوي modern مي‌گويند و يا به بصورت سبد كه كندوي بومي مي‌گويند.

ملكه

ملكه مادر كندو بوده و جنسيت آن ماده مي‌باشد. طول بدن ملكه هيجده ميلي متر مي‌باشد. بال‌هاي آن كوچك بوده و خرطوم آن توانايي جمع آوري شهد گلها را نداشته و درعوض داراي شكمي بزرگ‌تر از ماده‌هاي كارگر بوده و دو تا شش سال مي‌تواند زنده بماند. ولي در زنبورداري تجاري بيش از دو سال از يك ملكه استفاده نمي‌شود. ملكه عسل و گرده نمي‌خورد و بجاي آن ژله رويال مصرف مي‌كند.

زنبور عسل در حال جمع آوري شهد گل

نيش ملكه همانند شمشير تازي بوده و بدون خار مي‌باشد.

زنبور ملكه

ملكه مادر در سر خود نشاني قرمز دارد كه به معناي تاج آن است و آن را در تصوير مي‌توان مشاهده كردتصويردر تصوير مي‌بينيد كه جثه ملكه از ديگر زنبورها بيشتر است.

زنبور نر

زنبورهاي نر در كندو تنها وظيفه بارور نمودن ملكه را دارند و داراي نيش نمي‌باشند. داراي سر و بالهاي بزرگ مي‌باشند. توانايي جمع‌آوري شهد و گرده را نداشته و ۲۴ روز زنده مي‌مانند.

زنبور نر در حجره‌هاي بزرگ‌تري نسبت‌به زنبورهاي كارگر پرورش مي‌يابند. تخمهاي بارورنشده ملكه به زنبور نر تبديل مي‌شوند.

زنبور كارگر

جنسيت زنبورهاي كارگر ماده بوده. طول بدن آنها ۹ ميليمتر مي‌باد. در يك كندوي قوي با تعداد ۱۰ قاب ۷۰ هزار زنبور كارگر وجود دارد. زنبورهاي كارگر با اينكه ماده هستند توانايي بارور شدن ندارند. ولي در صورت نبودن ملكه در كندو مي‌توانند تخم ريزي كنند. كه در زنبورداري ماده تخم‌گذار گفته مي‌شود. نيش زنبورهاي ماده خاردار بوده و طول آن در حدود ۱ ميلي متر مي‌باشد. به خاطر وجود همين خارها پس از نيش زدن و ورود زهر به بدن موجوداتي كه ساختار گوشتي دارد نيش در پوست گير كرده و موجب جدا شدن كيسه زهر از زنبور مي‌شود. و پس از چند دقيقه زنبوري كه نيش زده خواهد مرد.

وظايف زنبوركارگر

جمع آوري شهد - گرده - آب - بره موم - پاسباني از كندو - توليد عسل - رسيدگي به ملكه - پرورش نوزادان - رسيدگي به كندو و پاكيزه‌گي آن از بيشترين وظايف زنبورهاي كارگر مي‌باشد.
زنبور عسل در حال جمع آوري شهد

طول عمر زنبور نر حدود 24 روز، زنبور كارگر حدود 21 روز و ملكه حدود 16 روز مي باشد.
- زنبورها شش پا دارند كه سه به سه در طرفين آنها قرار دارد.
- شاخك هاي آنها براي احساس كردن و دريافت اطلاعات از محيط ميباشد.
- چشم آنها بصورت شبكه اي متشكل از ميليونها لنز خاكستري رنگ است و توانايي ديد رنگي دارند.
- زنبورها از طريق حركات بدني و رقصي كه انجام مي دهند محل گلها را به يكديگر اطلاع مي دهند.
- معمولآ در بهار زنبورهاي كارگر با انتخاب يك ملكه جديد اقدام به ساخت كندو جديد مي كنند.
- عسل در واقع شكر فوق اشباع شده اي است كه زنبورها از شهد گلها تهيه مي كنند و كمتر از 20 درصد آب دارد.
- در فصل پاييز و زمستان به علت كمبود غذا بسياري از زنبورهاي كارگر برا نجات ساير افراد كندو اقدام به خود كشي مي كنند.

ساختمان مورفولوژيكي زنبور عسل

• بدن زنبور عسل بطور متراكم از موهايي پوشيده است كه داراي تارهاي (Barbs) جانبي كوتاهي مي‌باشد. و به راحتي دانه‌ها گرده را مي‌گيرند. در چشم‌هاي مركب و پاها ، موهاي صاف وجود دارد پاهاي جلويي در حاشيه ساق (tibia) موهاي راست و خشن و كوتاهي را دارد و براي تميز كردن چشم‌ها از گرده گل بكار مي‌رود و برس چشمي (Eye bursh) مي‌گويند.
• بالهاي زنبور در هنگام رواز بوسيله قلاب‌هايي بهم درگير مي‌شوند و يا بال به نظر مي‌رسند. و نوك اين بالها مسير شكل را طي مي‌كند. ممكن است 400 بار در ثانيه مرتعش شوند. آرواره‌هاي زيرين mandibles در كارگران صاف براي جمع آوري گرده و ساختن شاخه‌ها بكار مي‌رود. آرواره‌هاي زيرين maxillae مانند قاشقك‌هاي طويلي بوده و براي جمع آوري گرده‌هاي گل بكار مي‌رود.
• لب تحتاني تبديل به خرطوم شده و ضمايم حسي - بي (Cabialplas) در اطراف آن قرار دارد. مايع شهد در اثر عمل مكنده حلق به درون چينه‌دان بزرگ يا معده عسل (Money Stomash) كشيده مي‌شود. چهار لب مثلثي دريچه‌اي را درست مي‌كند و از ورود عسل به معده جلوگيري مي‌كند. بجز موقعي كه جهت تغذيه مورد نياز است. روده زنبور عسل باريك و دراز است. و تقريبا به 100 لوله كوچك ، مالپيكي اتصال دارد و روده راست ، بزرگ است و به مخرج ختم مي‌شود. در انتهاي بدن سوزن وجود دارد كه فقط در كارگرها و ملكه‌ها ديده مي‌شود. حس بويايي در زنبوران عسل بسيار قوي و تيز است و چشم‌ها داراي تعداد فراواني واحدهاي بينايي است و داراي مغز نسبتا بزرگ است: زنبوران عسل قادر به تشخيص رنگ قرمز و سياه از هم نمي‌باشند.

گونه و نژادهاي زنبور عسل

1. زنبور هندي (Apis Indiea)
2. زنبور درشت (Apis drostata)
3. زنبور ريز (Apis florae)
4. زنبور عسل معمولي (Apis mellifera).

محصولات زنبور عسل و نحوه گردآوري آنها

مي‌توان به شهد يا عسل و گرده زنبور عسل و بره "موم" كه از صمغ‌ها بوجود مي‌آيد، اشاره كرد. گرده زنبور عسل داراي انواع مواد الي و ويتامين‌ها مي‌باشد. گرده شامل قندهاي احيا كننده مي‌باشد كه در كل 31% در گروه كربوهيدرات وجود دارد. ميزان متوسط پروتئين گروه حدود 22% است و تمام اسيدهاي آمينه ضروري مورد نياز انسان در تركيب پروتئيني دانه گروه وجود دارد. عصاره اتري گروه حاوي چربي‌ها و روغن‌ها ، پيگمان‌ها ، دونين‌ها ، ويتامين‌ها و هورمون رشد مي‌باشد. گروه حاوي 13 نوع اسيد چرب و دو استدول عمده بنام‌هاي 24- متيلن كلسترول "و بي سي توسترول" است. براي جمع آوري دانه گرده مي‌توان از تله گرده ، استفاده كرد، ولي اينكار توصيه مي‌شود، چون جمعيت زنبورها را تضعيف مي‌كند.

بعضي از مصارف گرده زنبور عسل

دانه گرده در پزشكي اهميت خاصي دارد. در درمان بيماري‌هاي پروستات و آلرژي و در حال بي‌اشتهايي از داروهايي كه از دانه گرده ساخته مي‌شوند، استفاده مي‌كنند. دانه گرده بعنوان مكمل غذايي بكار مي‌رود و از آن در رفع چين و چروك و لكه‌هاي صورت استفاده مي‌گردد. از داروهاي مشهور مي‌توان به Prostaflor , Ofilorex اشاره كرد.

نيش زنبور

از نيش زنبور عسل بعلت خاصيت قليايي و اسيدي بودن آن در درمان بيماريها ، استفاده مي‌كنند.

توليد مثل

• در كارگرها تنها اثري ديده مي‌شود و ولي در ملكه به خوبي توسعه يافته است. ملكه جوان 6 روز بعد از بيرون آمدن ، با يك زنبور نر جفتگيري مي‌كند، اندام‌هاي جفت گيري نر پاره شده و در كيسه تناسلي ماده باقي مي‌ماند و تا اينكه بعد از بازگشتن به كندو ، كارگرها آنرا از بين مي‌برند. اسپرماتوزوئيدهايي كه بدين صورت در كيسه ذخيره اسپرم ، جاي مي‌گيرد، بكار همه تخم‌هاي لقاح يافته‌اي كه ملكه خواهد گذاشت، بكار مي‌رود. تخمدان‌هاي ملكه پر شده و شكم را پر مي‌كند و ظرف دو روز ، شروع به تخم گذاري مي‌كند.
• از تخم‌هاي لقاح نيافته ، زنبورهاي‌نر (هاپلوئيد 16 كروموزوم) و از لقاح يافته‌ها ، زنبورهاي ماده (ديپلوئيد و داراي 32 كروموزوم) توليد مي‌شود. تخم‌ها تبديل به لاروكرمي شكل كوچك فاقد پاها و چشم مي‌شوند و از ژله شاهانه كه توسط غده‌هاي حلقي كارگران جوان توليد مي‌گردد، تغذيه مي‌كنند. ولي لاروهاي ملكه بيشتر به تغذيه شاهانه مي‌پردازند و به همين جهت با سرعت زياد بزرگ و تمايز مي‌يابند.

دم لارو چندين بار ، پوست اندازي مي‌كند روي سلول بوسيله موم پوشيده مي‌شود. و لارو در داخل آن قرار گرفته و شفيره نام دارد و دگرديسي را كامل نموده و به كمك آرواره‌هاي زبرين ، سرپوش حجره را پاره كرده و به شكل يك نوزاد جوان بيرون مي‌آيد. بعد از عمل جفت گيري زنبوران نر ، به بي‌غذايي مي‌افتند و مي‌ميرند.

مقاله كاشت وداشت و برداشت گياه آويشن

گياه آويشن

فهرست مطالب

آويشن Thymus vulgaris ‏................................ 4

مقدمه.. 4

گياه شناسي.. 5

مشخصات ظاهري :. 5

معرفي و گياهشناسي.. 5

زيستگاه طبيعي :. 10

سازگاري :.. 10

ارقام.. 11

كاشت ، داشت و برداشت:.. 13

كاشت :.. 14

تاريخ و فواصل كاشت.. 14

كاشت مستقيم :.. 15

كاشت غير مستقيم :.. 16

تكثير رويشي :.. 16

داشت.. 17

مراقبت و نگهداري :.. 17

برداشت :.. 18

نيازهاي اكولوژيكي.. 20

خواص و كاربرد.. 22

فرآوري.. 24

قسمت دارويي :.. 25

مواد موثره :.. 25

خواص در ماني :.. 25

مواد و عناصر غذايي.. 26

آويشن دارويي.. 30

آويشن در طب نوين.. 32

خواص درماني آويشن كوهي.. 34

خواص درماني در طب سنتي.. 34

خواص عصاره آويشن.. 36

اسانس آويشن.. 42

منبع:.. 51

آويشن Thymus vulgaris ‏

مقدمه

تيموس - نام علمي آويشن – به احتمال زياد از واژه‌اي يوناني به معناي جرات و يا عبارتي كه مفهوم آن پاكيزگي و يا ضدعفوني كردن است، ريشه گرفته است. در عصر شواليه‌گري و سلحشوري بر روي جامه‌ي شواليه‌هاي تصوير آويشن گلدوزي مي‌كرده‌اند، تا در هنگام مسابقات سواري با نيزه به آنها جرات و شهامت ببخشد. دسته‌هايي از آويشن را براي پاكيزگي هواي داخل ساختمان مي‌سوزانده‌اند و تصور مي‌كردند كه به اين ترتيب از بيماري طاعون محفوظ مي‌‌مانند. از اين گياه در مراسم تدفين نيز استفاده مي‌شده است. روزگاري در ولز، آويشن را در قبرستان در كنار گورها مي‌كاشتند و در مراسم تشييع جنازه، اعضاي يك انجمن نيكوكاري در انگلستان. دسته‌هاي آويشن را با خود حمل مي‌كردند .

بر اساس داستاني قديمي و غير قابل باور، كاشتن بستري از آويشن در باغچه‌ي منزل، راه پري‌ها و جن‌ها را به خانه باز مي‌كرده است و اعضاي خانواده مي‌توانستند با چشم خود آنها را ببينند. روغن آويشن كه تيمول ناميده مي‌شود، يك عامل قوي ضد ميكروبي است و به همين سبب، گياه آويشن به عنوان يك گياه ضدعفوني كننده شناخته شده است. چاي آويشن داروي سنتي دردهاي معده و روده مي‌باشد. روغن اين گياه را روزگاري براي دفع انگل‌هاي روده، بخصوص كرم قلابدار، تجويز مي‌كرده‌اند. آويشن همچنين يك داروي ضد گرفتگي عضلات مي‌باشد و از آن براي درمان سوزش گلو، سرفه‌هاي سخت و التهاب نايژه استفاده مي‌شود. محلول شستشوي دهان حاوي آويشن در درمان عفونت لثه مؤثر است. در طول جنگ جهاني اول، روغن آويشن را به عنوان يك ماده‌ي ضد ميكروب، روي پوست مي‌ماليدند .

آويشن به دليل طعم تند و خاصيت ضد ميكروبي‌اش، در تهيه سوسيس و خوراك‌هاي گوشتي مصرف مي‌شود. در كشورهاي فرانسه و يونان و برخي ديگر از كشورها، از اين گياه در تهيه و طبخ غذا استفاده‌هاي فراواني مي‌شود .

گياه شناسي

مشخصات ظاهري :

معرفي و گياهشناسي

آويشن يكي از قديمي ترين گياهان دارويي و ادويه اي است. به طوري كه مصريان و يونانيان باستان از آويشن براي درمان بيماريها خود استفاده مي كرده اند. در كتب مذهبي از آويشن به عنوان گياه مورد علاقه ي حضرت موسي (ع) ياد شده است. آويشن در سال 2006 ميلادي به عنوان گياه دارويي منتخب سال برگزيده شد. همچنين گياه دارويي منتخب سازمان بهداشت جهاني ( W.H.O ) مي باشد.

گياهي است از خانواده ي نعناعيان Lamiaceae. جنس Thymus داراي گونه هاي مختلفي است كه 14 گونه ي آن بومي ايران هستند.

آويشن  T.vulgaris  گياهي است بومي نواحي شرقي مديترانه با عدد كروموزومي 30= ۲n ، گياهي چند ساله با بوته هاي متراكم و پر شاخه ، ريشه ي مستقيم و كم و بيش چوبي با انشعابات فراوان ، ساقه ي مستقيم و چهار گوش دارد كه ارتفاع بوته معمولاً بين  20 تا 50  سانتي متر است. پائين ساقه چوبي است در حالي كه قسمت هاي فوقاني آن سبز رنگ بوده و انشعابات فراواني دارد. برگ ها كوچك ، متقابل و كم و بيش نيزه اي شكل و بدون دمبرگ هستند.

برگها پوشيده از كرك هاي خاكستري رنگ و حاوي اسانس هستند. گل ها كوچك ، كامل و به رنگ هاي سفيد ، صورتي و ارغواني مشا هد مي شوند . گل ها از سال دوّم رويش در اواسط ارديبهشت ظاهر مي شوند.

ميوه فندقه ( شيز و كارپ چهار فندقه ) به رنگ قهوه اي تيره به طول 2-1 ميلي متر است  كه داخل ميوه چهار بذر به رنگ قهوه اي تيره وجود دارد. بذر آويشن بسيار ريز است و وزن هزار دانه ي آن 25/0 تا 28/0 گرم است . بذرهاي آويشن 2 تا 3 سال قوه ي ناميه ي خوبي دارند. در شرايط اقليمي مناسب 14 تا 20 روز پس از كاشت سبز مي شوند.

آويشن، گياهي چند ساله است، ولي در آب و هواي سرد تنها يك سال دوام مي‌آورد. به صورت بته است و شاخه‌هاي متعدد دارد. ساقه‌هاي اصلي گياه، خشك و چوبي هستند و طول آنها به 10 تا 30 سانتي‌متر مي‌رسد. برگ‌هاي آويشن كوچك و باريك و به شكل بيضي تا خنجري هستند و بسيار معطر مي‌باشند. برگ‌ها به رنك سبز مايل به خاكستري هستند و پشت برگ‌ها نرم مي‌باشد. از اوايل تا اواسط تابستان حلقه‌هاي گل استوانه‌اي شكل دو لبه‌اي، به رنگ‌هاي بنفش و صورتي، به صورت خوشه در نوك شاخه‌ها، ظاهر مي‌شوند. گياه آويشن در انواع مختلف از جمله آويشن برگ باريك، برگ پهن، خال خال و بالاخره آويشن ليمويي يافت مي‌شود .

اين گياه علفي چندساله، از خانواده Labiatae و به انگليسي Thyme و در كتاب سنتي فارسي با نام‌هاي «حاشا»، «اوشن» و «صعترالحمير» نام برده شده است. در ايران گونه هاي مختلفي از اين گياه به صورت علفي تا انواعي كه به صورت درختچه هستند، مي رويند و در بعضي از مناطق نيز در مزارع كاشته مي شوند، اين گياه با اسامي محلي متفاوتي شناخته شده است، از جمله در همدان آن را «آزربه» در آذربايجان «ككليك اوتي» و در ساير مناطق «صعتر»، «اوشن»، «اشمه كوهي»، «سي سنبر» و «سوسنبر» ناميده مي شود. از نظر تاريخي و قدمت شناخت: حاشاويا آويشن گياهي است كه به خصوص به عنوان ادويه معطر از زمان هاي قديم مورد توجه بشر بوده و در عهد باستان در جوامع پيشرفته آن روز به عنوان بخورهاي معطر و تصفيه كننده به خصوص در معابر به كار مي رفته است. در يونان قديم و روم «آويشن» را به عنوان سمبل شجاعت و تهور مي دانستند. در طب سنتي از نظر طبيعت، عده اي از حكماي معروف از جمله ابوعلي سينا و ديگران «حاشا» را گرم و خشك مي دانند. از نظر خواص اين گياه گرم كننده قوي و باز كننده گرفتگي هاي روده ها و پاك كننده سينه و همچنين براي تنگي نفس و تقويت معده و كشتن و خارج كردن انگل هاي معده، بسيار موثر است. جوشانده اين گياه در درمان پيچش روده و اسهال و در درمان بي خوابي و امراض جهازهاضمه مفيد است.

آويشن يكي از قديمي ترين گيا هان دارويي و ادويه اي است . تيموس كلمه اي يوناني و به معناي شجاع مي باشد و به طوري كه زنان يونان باستان اين گياه را به لباس شوهرانشان كه عازم جنگ بودند مي دوختند . زيرا آنها معتقد بودند آويشن سبب شجاعت و در نتيجه پيروزي آنها در جنگ مي شود . آويشن گياهي است خشبي و چند ساله . منشأ آن نواجي مديترانه گزارش شده است و در جنوب اروپا در سطوح وسيعي كشت مي شود .ريشه آويشن مستقيم ، كم و بيش چوبس و انشعابهاي فراواني دارد و سافه آن مستقيم و چهار گوش است . ارتفاع اين گياه متفاوت و بين 20 تا 50 سانتي متر  مي باشد . برگها كوچك ،  متقابل و كم وبيش نيزه اي شكل ، بدون نوك و دمبرگ ، پوشيده از كركهاي خاكستري رنگ و حاوي اسانس هستند . گلها كوچك  و به صورت مجتمع در قسمت فوقاني ساقه هايي كه از بغل برگها خارج مي شوند روي چرخه هايي مجتمع پديدار مي شوند . ميوه چهار بذر به رنگ قهوه اي تيره وجود دارد . بذر آويشن بسيار ريز بوده و وزن هزار دانه آن 25/0 تا 28/0 گرم است .

بررسي رابطه رضايت شغلي و پرخاشگري بين كارمندان دانشگاه

بررسي رابطه رضايت شغلي و پرخاشگري بين كارمندان دانشگاه

فهرست مطالب

فصل اول ( كليات پژوهش)
مقدمه ۲
بيان مسئله ۴
اهداف پژوهش ۵
ضرورت و اهميت پژوهش ۶
فرضيه پژوهش ۸
تعريف متغير ها ۹
تعاريف نظري و عملياتي متغيرها و اصطلاحات ۱۰

فصل دوم ( ادبيات و پيشينه پژوهش )
تاريخچه تعاريف رضايت شغلي ۱۴
ابعاد رضايت شغلي ۱۶
تعريف شغل ۱۷
تعريف رضايت شغلي ۱۸
عوامل موثر در انتخاب شغل ۲۱
۱-۲ وضع جسماني ۲۱
۲-۲ استعداد ۲۲
۳-۲ رغبت ۲۲
۴-۲ امكانات فردي ـ اجتماعي ۲۲
عوامل موثر بر رضايت شغلي ۲۲
پيامد هاي رضايت شغلي و عدم رضايت شغلي ۲۵
علل اساسي رضايت از شغل ۳۱
مفاهيم انتخاب شغل ۳۶
۱-۲ تصادفي يا اصولي بودن انتخاب شغل ۳۶
۲-۲ آگاهانه يا نا آگاهانه بودن اتنخاب شغل ۳۶
۳-۲ عقلاني يا عاطفي بودن انتخاب ۳۷
۴-۲ آني يا تكاملي بودن انتخاب ۳۷
تقسيم بندي ويليامسون ۳۸
نظريه هاي تصميم گيري ۳۹
تقسيم بندي كراتيز ۴۱
۲-۱ نظريه هاي غيردولتي انتخاب شغل و حرفه ۴۱
۲-۲ نظريه هاي رواني انتخاب شغل و حرفه ۴۲
۳-۲ نظريه هاي عمومي اتنخاب شغل و حرفه ۴۲
نظريه سوپر ۴۳
نظريه روان كاوي ۴۴
نظريه بوهلر ۴۵
نظريه كنيز برگ ۴۶
نظريه آنارو ۵۰
نظريه جان هالند ۵۱
علل و انگيزه هاي پرخاشگري ۵۲
عوامل تعيين كننده پرخاشگري ۵۳
هنجاري بودن پرخاشگري ۵۴
ابزار پرخاشگري ۵۴
آيا پرخاشگري همواره زيان آور است يا فايده اي هم دارد ؟ ۵۶
خلاصه عوامل مربوط به خشنودي شغلي ۵۷
نا خشنودي شغلي و پر خاشگري ۵۷
فرضيه نا كامي ــ پر خاشگري ۵۸
نظريه هاي خشنودي شغلي ۵۹
نظريه گروه مرجع ۶۱
نظريه انگيزشي ــ بهداشتي هرزبرگ ۶۱
همبسته هاي خشنودي شغلي ۶۱
عوامل مرتبط با رضايت شغلي ۶۳
نظريه هاي سازش شغلي ۶۴
نظريه خصيصه و عامل ۶۵
نظريه روان پويايي ۶۵
نظريه رشدي ۶۶
انگيزش ۶۶
نظريه نياز هاي آشكار ۶۸
نظريه هاي انگيزش شغلي ۷۰
نظريه عقلي و استدلالي ۷۱
تحقيقات انجام شده در ايران ۷۲
تحقيقات انجام شده خارج از ايران ۷۶

فصل سوم ( روش پژوهش)
مقدمه ۸۰
جامعه پژوهش ۸۰
نمونه و روش نمونه گيري ۸۱
ابزار اندازه گيري و جمع آوري اطلاعات ۸۱
روش نمره گذاري ۸۲
طرح تحقيق ۸۵
روش جمع آوري داده ها ۸۶

فصل چهارم ( تجزيه و تحليل داده ها)
مقدمه ۸۸
توصيف آماري ۸۸
تحليل آماري ۹۰

فصل پنجم ( بحث و نتيجه گيري )
مقدمه ۱۰۶
نتيجه گيري ۱۰۶
محدوديت هاي پژوهش ۱۰۸
پيشنهادات پژوهش ۱۰۹

پيوست ها
پيوست يكم : پرسش نامه خشنودي شغلي ( JDI ) 110
پيوست دوم : پرسش نامه پرخاشگري ( SCL-90) 112
پيوست سوم : فهرست منابع ۱۱۴

مقدمه :
خشنودي شغلي از عوامل مهمي است كه بايد در توسعه صنعتي مورد توجه قرار گيرد ، مطالعه و بررسي تاريخچه توسعه و تحول جوامع صنعتي نشان مي دهد كه نيروي انساني ماهر و تعليم يافته در تبديل جوامع به جوامع صنعتي تاثير انكار ناپذيري داشته است.
هر فردي سعي دارد شغلي را انتخاب كند كه علاوه بر تامين نياز هاي مادي ازنظر رواني نيز او را ارضا نمايد. بدين لحاظ براي نيل به اين هدف يعني گماردن افراد در مشاغل مناسب مطالعه فردي و بررسي خصوصيات آن ها لازم و ضروري است. در غير اين صورت با سپردن مشاغل به افرادي كه يا علاقه اي به انجام شغل مورد نظر ندارد و يا فاقد خشنودي شغلي لازم براي انجام آن هستند علاوه بر آن كه فردي ناشايست بر سر كار گمارده مي شود بلكه موجب تغيير در سطح پرخاشگري نيز مي گردد.
در جامعه صنعتي بر خلاف جوامع سنتي هيچگاه مشاغل افراد از قبل تعيين شده نيست بلكه رغبت ها ، توانايي ها ، استعداد ها و نياز هاي شغلي جامعه تعيين كننده آينده فرد مي باشند هر فردي بايد از بازار كار مطلع بوده و با مؤسسات استخدام كننده و نحوه استخدام آن ها آشنا باشد.
ارضاي نياز هاي جسماني كه از طريق كسب پول در مقابل انجام كار حاصل مي شود نمي تواند تنها علت لازم و كافي براي كار كردن محسوب گردد. ارضاي نياز هاي رواني ، اجتماعي نيز از تعيين كننده هاي مهم در اشتغال و نوع آن به شمار مي روند.
تحقيق حاضر به بررسي رابطه بين خشنودي شغلي با پرخاشگري پرداخته است. اگر خشنودي شغلي به شكل صحيح مطالعه و بررسي بشود و با توجه به نتايج به دست آمده براي دستيابي به آن ، طرح ريزي شده و بر اجراي طرح ها نظارت شود ، منابع چند گانه عام و خاص به همراه خواهد داشت.
يكي از منافع مطالعه و بررسي رابطه بين خشنودي شغلي و پرخاشگري اين است كه جهت سطح عمومي خشنودي كاركنان بر پرخاشگري در صنعت را به مديريت نشان مي دهد.
نتايج تحقيق منعكس كننده بخشي از خشنودي يا ناخشنودي گروه هاي خاصي از كاركنان است و به عبارت ديگر بيانگر احساسات كاركنان در خصوص كارشان است. كه اين احساسات مربوط به كدام بخش از خشنودي شغلي
مي شود. پرخاشگري بيشتر از كدام بخش از خشنودي تاثير خواهد پذيرفت و به چه عاملي مربوط مي شود.
تحقيق و مطالعه خشنودي شغلي راهي است تا از نظرات كاركنان مطلع شويم و از سوي ديگر آنان را نيز از طريق بيان احساسات خود به تغييرات توسعه نزديك نماييم . بر اساس نتايج تحقيق مي توان نياز هاي آموزش را تعيين كرد. نگرش ، شناخت و ديد كاركنان را نسبت به شاخص هاي زمينه ساز خشنودي بخش مورد شناسايي قرار داد و همچنين درك كرد كه كاركنان چه انتظاراتي از عناصر تاثير گذار و نحوه سلوك و عملكرد آن دارند.

بيان كلي مسئله :
در دنيايي كه هر روز به سوي صنعتي شدن گام بر مي دارد و در دنيايي كه هر فرد براي داشتن زندگي در آن نياز به كاركردن دارد، آيا ضروري است كه مديران و برنامه ريزان بخش توليد با خواست ها و ملاك هايي كه يك فرد در زمينه عوامل خشنودي شغلي با آن رو به روست آشنا شوند ؟
آيا شناخت خواسته هاي افراد مي تواند منجر به تغيير سطح پرخاشگري و خشنودي شغلي گردد ؟ آيا وقتي شخصي براي شغل خود ارزش و اعتبار قائل شود و يا اهميت آن را واقعاً در يابد ، اين فرايند به تغيير سطح خشنودي شغلي او مي انجامد؟ و از همه مهم تر اين كه آيا هميشه خشنودي شغلي موجب پرخاشگري پايين مي شود ؟ يا خير ؟ ( دعائي ، ۱۳۷۷ )
مهم ترين مسئله تلاش در جهت انجام مطالعه هدفمند و معطوف به خشنودي شغلي در راستاي پرخاشگري كار است. يعني شناخت علمي فرآيند متغيير مستقل ، بر متغيير وابسته در شرايط تعديل كننده و … در بحث خشنودي شغلي و پرخاشگري.
آنچه در پي مي آيد جزئيات كوشش پژوهشگري است براي شناسايي و سنجش ميزان خشنودي شغلي و اولويت بندي عوامل مربوط به آن در ميان كاركنان دانشگاه علم و صنعت و در نهايت ارائه استراتژي هاي مناسب براي بهبود وضعيت موجود در تحقيق پرخاشگري كار.
بيان مسئله : آيا بين رضايت شغلي و پرخاشگري كارمندان دانشگاه علم و صنعت رابطه وجود دارد؟
هدف پژوهش :
هدف اصلي در تحقيق حاضر آزمون پيش فرضهاي دو گانه است كه برخي از آن ها معتقدند خشنودي شغلي بر پرخاشگري تاثير كاهنده دارد و بعضي بر اين اعتقاد رابطه اي بين آن ها نيست. با حد اقل خشنودي شغلي همواره موجب پرخاشگري بالا نمي شود.
خشنودي از شغل پديده اي است احساسي كه يك فرد سازماني از اشتغال به شغل مورد نظر خود مي تواند به دست آورد. در گذشته بعضي از مديران تصور مي كردند كه روحيه بستگي غير قابل انكار ناپذيري با خشنودي از شغل دارد. در صورتي كه امروزه روحيه را مجموعه اي كيفي تمام خصيصه هاي فردي ، اجتماعي ، خانوادگي و سازماني ، اقتصادي و سياسي ، علمي است. از اين رو هدف اساسي از انجام پژوهش حاضر بررسي اثرات خشنودي شغلي بر پرخاشگري كار است. ( آبراهام ، ترجمه شكر كن ، ۱۳۷۰ )
با وجود آن كه مقصود اصلي اين پژوهش بررسي خشنودي شغلي اعم از شناخت عوامل مانند نفس كار ، سرپرستي شغلي ، حقوق و مزايا ، امكان ترفيع و رشد در شغل و نقش همكاران در اين حوزه از يك سو و درك عوامل معطوف به پرخاشگري را در سطح واحد ( ميزان نيل به هدف نيست به نيروي انساني و ميزان خشنودي ذينفعان اصلي نسبت به نيروي انساني ) از سوي ديگر است . اما در اين ميان ايجاد حساسيت در مديران شركت از ناحيه درك بيشتر پيامد هاي عدم خشنودي شغلي و همچنين بستر سازي جهت اثر گذاري بر ادراك و طرز تلقي كاركنان نسبت به تلاش هاي شركت در جهت اهميت دادن به منابع انساني و اولويت بندي خشنودي شغلي معطوف به پرخاشگري كار است. ( همان منبع )
اهداف خاص پژوهش به شرح ذيل است:
مطالعه نقش نفس كار در حوزه طراحي شغلي و اثر آن در پرخاشگري كارمندان دانشگاه علم و صنعت ، مطالعه تاثير شاخص حقوقي و مزاياي در پرخاشگري كارمندان دانشگاه ، بررسي نقش همكاران در شغل و پرخاشگري در كارمندان ، مطالعه پرخاشگري يعني ارتباط بين خشنودي شغلي و ميزان نيل به هدف نسبت به نيروي انساني در كارمندان ، مطالعه ارتباط بين خشنودي شغلي و ميزان خشنودي ذينفعال اصلي نسبت به نيروي انساني در كارمندان دانشگاه است كه شاخص هاي برنامه ريزي شده توليد و نسبت هاي واقعي آن را شامل مي شود.

اهميت موضوع پژوهش :
خشنودي شغلي مفهومي است كه به مشخص كردن برنامه ريزي هاي مهم جامعه و وضعيت اجتماعي سبك زندگي و ضوابط خانوادگي ، بهداشت و درمان و نياز هاي آموزشي تاثير گذاراست.
از آن جا كه رفتار فرد توسط تعامل ميان شغل او يا ويژگي هاي محيطي ـ شغلي تعيين مي شوند ، چنين تعاملات فرهنگي ميان افراد و محيط آن ها به انتخاب شغلي با ثبات تر ، پيشرفت شغلي بيشتر ، دست يابي به خشنودي بيشتر و سر انجام توليد موثر منجر مي شود. اغلب بزرگسالان بيشتر اوقات خود را در محل كار مي گذارند پس تعجب آور نيست كه مشاغل يا حرفه ها منبع مهم در بهداشت رواني اجتماعي نقش موثر ايفا كنند. بنا بر اين بررسي خشنودي شغلي علي رغم اهميت در صنعت و توليد براي بهداشت رواني افراد در جامعه از اهميت بالاي پژوهش برخوردار است

مقاله كاشت وداشت و برداشت زعفران

زغفران

كاشت ,داشت و برداشت

كاشت زعفران توسط بنه آن و به طريق كپه اي يا رديفي انجام مي گيرد. بنه هاي درشت براي انتخاب ارجح مي باشد. بنه زعفران را از اوايل خرداد تا اواسط مهر ماه مي توان كشت نمود. در مناطق زعفران خيز ايران غالبا در فاصله ماههاي مرداد تا پايان شهريور كشت صورت مي گيرد، ولي در بعضي نقاط در ماههاي تير و گاهي خرداد زارعين مبادرت به كشت مي نمايند. بهترين زمان انتقال و كشت بنه زعفران در خردادماه توصيه مي شود. پيازهاي درشت زعفران را كه معمولا پوست گيري شده است در عمق 20-15 سانتي متري خاك قرار مي دهند و پس از پايان عمليات كاشت مزرعه آبياري مي شود.

   داشت زعفران شامل كوددهي، آبياري، سله شكني، وجين و مبارزه با علف هاي هرز مي باشد. زعفران به آب كمي نياز دارد و بنابراين در مناطق خشك و نيمه خشك بسيار مطلوب است. آبياري از اواسط مهر تا دهه اول آبانماه شروع مي شود و براي اينكه برداشت با مشكل مواجه نشود آبياري بين قطعات و با فواصل چند روز تقسيم مي شود تا گلدهي مزرعه در اوج خود همزمان نشود. شخم پاييزه و بعد از آن شخم بهاره كه انجام گرديد, در مرداد ماه و يا شهريور كه زمان مناسب كاشت است كود حيواني به زمين داده و آنرا با خاك مخلوط مي كنند. پس از صاف كردن, زمين كرت بندي مي شود . در اينحالت زمين براي كاشت آماده است . پس از اولين آبياري به محض اينكه زمين گاوروشد آنرا شخم سطحي مي زنند تا خروج گل زعفران راحت تر صورت گيرد. پس از برداشت گل عمل وجين علفهاي هرز وسله شكني لازم است .وجين علفهاي هرز بهاره نيز در فروردين صورت مي گيرد .

برداشت زعفران بسته به وضعيت آب و هوا از اوايل آبان ماه تا اوايل آذرماه بطول مي انجامد. زمان چيدن گل صبح زود است. پس از برداشت گل در هر روز ,به محل سكونت منتقل شده و در آنجا كلاله و خامه كه محصول اصلي زعفران را تشكيل مي دهد از ساير اجزاي گل جداشده و خشك مي شود .

چغندر قند

روش كاشت

1-روش كرتي:

در اين روش پس از آنكه عمليات تخليه زمين انجام شد بوسيله بيل، كرت بند و يا مرزكش هاي مخصوص در زمين كرتهائي احداث مي شود سطح داخلي كرت ها بايد كاملاً صاف باشد. سپس اطراف آنها را مرزبندي كرده بذر را با دست در داخل كرتها پاشيده و بوسيله بيل يا شانه مخصوص آنها را با خاك مخلوط مي نمايند دراين روش دانه ها را هم به صورت هيرم و هم خشكه كشت مي نمايند.ليكن روش هيرم به مراتب بهتر از خشكه كاري است.

2- روش پشته اي :

ابتدا زمين را پشته بندي مي كنند بطوريكه ارتفاع پشته ها 25 تا 50 سانتي متر باشد. سپس زمين را آبياري كرده و بذرها را به فاصله 20 تا 25 سانتي متر دركنار پشته ها مي كارند در اين روش فواصل پشته ها از هم حدود 50 تا 60 سانتي متر مي باشد.

3- روش خطي:

در اين روش با استفاده از بذر افشانهاي مخصوص بذر را روي خطوط موازي به فواصل مساوي و عمق برابر و معين مي كارند سپس درزمين جويچه هاي آبياري ( فارو) ايجاد نموده تا گياهان از دو طرف آبياري شده و در نتيجه آب هيچگاه به پاي گياه نمي رسد و در نتيجه اطراف طوقه و روي سطح فاروها سله ايجاد نشده و سرايت بيماري هاي گياهي كمتر خواهد شد. علاوه بر آن عمليات تنك كردن، وجين، كود پاشي، سمپاشي، و برداشت به سهولت انجام گرفته و مقدار آب مصرفي به مراتب كمتر خواهد بود.

فاصله بين خطوط و بوته ها در روي خطوط با در نظر گرفتن تيپ هاي مختلف چغندر متفاوت است. در مورد انواعي كه ريشه كوچك دارند فواصل بين خطوط 50 تا 60 سانتي متر و فواصل بوته ها در روي خطوط 20 تا 25 سانتي متر و درمورد انواعي كه ريشه بزرگ دارند فواصل خطوط 50 تا 60 سانتي متر و فواصل بوته ها درروي خطوط 40 تا 45 سانتي متر در نظر گرفته مي شود عمق لازم براي كشت بذر چغندر حدود 2 تا 3 سانتي متر است.نشاء كاري در سالهاي اخير بعضي از كشورها از جمله ژاپن اقدام به كشت چغندرقند از طريق نشاكاري نموده اند. براي اين كار ابتدا بذر چغندر را در داخل خزانه كاشته و يا آنها را بطور جداگانه در گلدانهاي استوانه اي كوچك كه قطر دهانه هر گلدان حدود 2 سانتي متر است قرار داده و استوانه ها را در خاك خزانه قرار مي دهند.

زمانيكه جوانه هاي خارج شده از هر بذر به اندازه كافي رشد نمودند ( حدود 10 تا 15 سانتي متر) آنها را با ماشينهاي مخصوص نشاكار و يا با دست روي خطوطي كه داراي فواصل برابر مي باشند نشا مي كنند.

دوره رشد و نمو چغندرقند : چغندرقند گياهي است دو ساله در سال اول ريشه توليد نموده و در سال دوم ساقه و گل و ميوه ( بذر) مي دهد. درمناطق نيمه خشك با آب و هواي مديترانه اي اين گياه قادر است دوره رشد خود را در مدت يكسال حفظ كند. در اين حالت مي توان چغندر را در پائيز كشت كرده و در تابستان از آن بذرگيري نمود. رشد نمو چغندر را به سه مرحله مي توان تقسيم نمود:الف) از كاشت تا سبز شدن ( جوانه زدن) ب) از جوانه زدن تا مرحله 16 برگي ( مرحله جواني) ج) از مرحله 16 تا 40 برگي ( دوره ميان سالي تا رسيدن كامل)

داشت

بعد از خروج جوانه از خاك براي رشد و نمو و ادامه حيات گياه اقداماتي بايد انجام گردد كه حداكثر محصول ريشه و درصد قند بدست آيد اين عمليات شامل: آبياري، تنك كردن، وجين، مبارزه با آفات و بيماريها و ساير عمليات مورد نياز است.

آبياري :

چغندرقند به علت داشتن برگهاي پهن و توسعه يافته، تنفس و تبخير آن از طريق برگها شديد و زياد مي باشد لذا در دوره زندگي به آب زيادي نياز دارد. زمانيكه جوانه ها توليد وهنوز از خاك خارج نشده اند (اين زمان در شرايط مناسب رطوبت و حرارت بين 7 تا 10 روز مي باشد) لازم است براي سهولت و سرعت خروج جوانه هاي ضعيف اوليه از خاك زمين را آبياري نمود تا سطح خاك نرم و مرطوب شود.

پس از آنكه جوانه ها از خاك خارج شدند فواصل و تعداد دفعات آبياري و مقدار مصرف آب بستگي به شرايط جوي ( مقدار ريزش باران، درجه حرارت، درصد رطوبت محيط و تيپ چغندر) دارد مقدار مصرف آب در ابتداي زندگي نبات كم و فواصل آبياري طولاني تر است در ماههاي خرداد و تير و مرداد به علت داشتن افزايش درجه حرارت و طولاني بودن روزها مقدار مصرف آب زيادتر و فواصل آبياري كمتر است ليكن در ماههاي شهريور و مهر ترتيب كار برعكس خواهد بود. بطور كلي فواصل آبياري در مراحل اوليه رشد بويژه در فصل بهار با در نظر گرفتن درجه حرارت محيط هر 10 تا 14 روز يكبار و در تابستان هر 7 تا 8 روز يكبار بايد انجام شود. هرچه فواصل آبياري كمتر باشد رشد و نمو نبات سريعتر شده و مقدار و محصول در هكتار بالا خواهد رفت.

گزارش كارآموزي عمران گودبرداري

كارآموزي عمران گودبرداري

تا چه عمقي گودبرداري را ادامه مي‎دهيم

ظاهرا حداكثر عمق مورد نياز براي گودبرداري تا روي پي مي‎باشد. به علاوه چند سانتيمتر بيشتر براي فرش كف و عبور لوله‎ها (در حدود 20 سانت يمتر كه 6 سانتيمتر براي فرش كف و 14 سانتيمتر براي عبور لوله مي‎باشد.) كه در اين صورت مي‎بايد محل پي‎هاي نقطه‎اي يا پي‎هاي نواري و شناژها را با دست خاك‎برداري نمود. ولي بهتر است كه گودبرداري را تا زيرسطح پي‎ها ادامه بدهيم، زيرا در اين صورت اولا براي قالب‎بندي پي‎ها آزادي عمل بيشتري داريم. در نتيجه پي‎هاي ما تميزتر و درست‎تر خواهد بود و درثاني مي‎توانيم خاك حاصل از چاه‎كني و همچنين نخاله‎هاي ساختمان را در فضاي ايجاد شده بين پي‎ها بريزيم كه اين مطلب از لحاظ اقتصادي مقرون به صرفه مي‎باشد، زيرا معمولا در موقع گودبرداري كار با ماشين صورت مي‎گيرد در صورتي كه براي خارج نمودن نخاله‎ها و خاك حاصل از چاه فاضل آب از محيط كارگاه مي‎بايد از وسايل دستي استفاده نمائيم كه اين امر مستلزم هزينه بيشتري نسبت به كار با ماشين مي‎باشد.

البته در مورد پي‎هاي نواري اين كار عملي نيست زيرا معمولا پي‎‎سازي در پي‎هاي نواري با شفته آهك مي‎باشد كه بدون قالب‎بندي بوده و شفته در محل پي‎هاي حفر شده ريخته مي‎شود در اين صورت ناچار هستيم در ساختمانهائي كه با پي نواري ساخته مي‎شود اگر به گودبرداري نياز داشتيم گودربرداري را تا روي پي ادامه دهيم.

پي كني

اصولا پي‎كني به دو دليل انجام مي‎شود.

دسترسي به زمين بكر

با توجه به اينكه كليه بار ساختمان بوسيله ديوارها يا ستون‎ها به زمين منتقل مي‎شود در نتيجه ساختمان بايد روي زميني كه قابل اعتماد بوده و قابليت تحمل بار ساختمان را داشته باشد بنا گردد. براي دسترسي به چنين زميني ناچار به ايجاد پي براي ساختمان مي‎باشيم.

براي محافظت پايه ساختمان

براي محافظت پايه ساختمان و جلوگيري از تأثير عوامل جوي در پايه ساختمان بايد پي‎سازي نمائيم در اين صورت حتي در بهترين زمينها نيز بايد حداقل پي‎هائي به عمق 40 تا 50 سانتيمتر حفر كنيم.

ابعاد پي

عرض و طول و عمق پي‎ها كاملا بستگي به وزن ساختمان و قدرت تحمل خاك محل ساختمان دارد. در ساختمانهاي بزرگ قبل از شروع كار بوسيله آ‌زمايشات مكانيك خاك قدرت مجاز  تحملي زمين را تعيين نموده و از روي آن مهندس محاسب ابعاد پي را تعيين مي‎نمايد. ولي در ساختمانهاي كوچك كه آزمايشات مكانيك خاك در دسترس نيست بايد از مقاومت زمين در مقابل بار ساختمان مطمئن شويم. اغلب مواقع قدرت مجاز تحملي زمين براي ساختمانهاي كوچك با مشاهده خاك پي و ديدن طبقات آن و طرز قرار گرفتن دانه‎ها به روي همديگر و يا با ضربه زدن به وسيله كلنگ به حل پي قابل تشخيص مي‎باشد. گاهي اوقات نيز براي به دست آوردن اطمينان بيشتر مي‎توان اقدام به آزمايشات ساده محلي نمود كه چند نمونه از اين آزمايشات ذيلا شرح داده مي‎شود. قبل از انجام آزمايش جهت تعيين قدرت مجاز خاك بايد از وزن ساختمان و ميزان باري كه از طرف ساختمان به زمين وارد مي‎شود آگاه شويم.

انواع پي‎ها

پي‎ها از لحاظ نوع ساختمان و مقاومت زمين وزن ساختمان داراي انواع مختلف مي‎باشد.

اول و دوم پي‎هاي نقطه‎اي و پي‎هاي نواري است كه در بخش ساختمانهاي فلزي و آجري دربارة آنها توضيح داده خواهد شد.

پي‎هاي  عمومي

به اين‎گونه پي‎ها كه راديه ژنرال هم مي‎گويند از بتن مسلح ساخته مي‎شود و داراي محاسبات فني مفصل و دقت اجراي فوق‎العاده مي‎باشند براي ساختمانهايي كه داراي وزن فوق‎العاده زياد بوده و يا ساختمانهايي كه در زمينهاي سست ساخته مي‎شود اين‎گونه پي‎ها ايجاد ميگردد. براي ساختن پي‎هاي سراسري بايد صفحه‎اي از بتون به طول و عرض تمام زيربناي ساختمان به ضخامت محاسبه شده حداقل در حدود 80 تا 100 سانتيمتر ريخته شود ميله گردهاي اين صفحه بتني طبق محاسبه بدست مي‎آيد. طبعاً‌ در محلهائي كه بار بيشتري وجود دارد ميله‎گردهاي بيشتري گذاشته مي‎شود مانند زير و اطراف ستونها. آرماتورهاي ريشه براي ايجاد ستونهاي بتني و يا صفحه‎هاي فلزي زيرستون براي ستون‎هاي فلزي روي اين صفحه بتني قرار مي‎گيرد. اين صفحه بتني مانند سيني بزرگي است كه ساختمان روي آن قرار مي‎گيرد.

لايه‎هاي پي‎هاي نواري:

لايه‎هاي پي‎سازي در پي‎هاي نواري به ترتي از پايين به بالا عبارتند از:

1- شفته‎ريزي

2- كرسي چيني

3- شناژ

4- ملات ماسه سيمان براي زيرايزولاسيون رطوبتي

5- قيروگوني براي ايزولاسيون رطوبتي

6- ملات ماسه سيمان براي پوشش روي قيروگوني

7- ديوار چيني اصلي.

كرسي چيني

معمولاً در طبقة ‌هم‎كف ساختمانها سطح اطاقها را چند سانتيمتري  از كف حياط يا كوچه بلندتر مي‎سازند. به اين اختلاف ارتفاع كرسي چيني مي‎گويند. معمولاً كرسي چيني به سه علت انجام مي‎شود. اول آنكه از قديم‎الايام بشر تمايل داشت قدري بلندتر از كف زمين سكونت كند و بدين ترتيب احساس امنيت بيشتري مي‎نمود. دوم آنكه ارتفاع طبقة هم‎كف با سطح زمين مانع ورود برف و باران و برگ و خاشاك و غيره به داخل اطاقها مي‎گردد. سوم آنكه چون اغلب زمينهائي كه ما براي ساختمان انتخاب مي‎كنيم كاملاً مسطح نبوده و داراي شيب مي‎باشند و از طرفي اطاقها و سالنهاي ساختمان بايد كاملاً در يك سطح ساخته شود. لذا براي مسطح كردن اطاقها قسمتهاي پايين را بوسيلة كرسي چيني با قسمتهاي بلند آن هم سطح مي‎نمايند.

گزارش كارآموزي محصولات لبني مي ماس

محصولات لبني مي ماس

فهرست مطالب

عنوان                                                                              صفحه

فصل اول

  مقدمه---------------------------------------------------4

  تاريخچه محصولات----------------------------------------16

  تاريخچه كارخانه------------------------------------------18

  ظرفيت توليد---------------------------------------------20

فصل دوم

  مواد اوليه مورد استفاده---------------------------------21

  كنترل كيفيت آنها--------------------------------------27

فصل سوم

  خطوط تجهيزات و ماشين آلات و نحوه قرار گيري آنها در

    مختلف توليد------------------------- 29

  سيستم شستشو و تصفيه فاضلاب----------------------------36

فصل جهارم

  تجهيزات آزمايشگاهي-------------------------------------51

  انواع مختلف آزمايشات------------------------------------64

  استانداردها---------------------------------------------66

فصل پنجم

  نتيجه گيري---------------------------------------------68

  انتقادات-------------------------------------------------69

  پيشنهادات----------------------------------------------70

فصل ششم

 منابع و مراجع--------------------------------------------71

 فصل اول:

مقدمه

 شير ماده غذايي با ارزشي است كه از بدو تولد انسان مورد استفاده قرار گرفته است ودر تغذيه كودكان غذايي كامل و براي بزرگسالان داراي نقش مهم و اساسي است .در بين انواع غذاهاي مصرفي روزانه شير متعادل ترين تركيبات را دارد شير حاوي مواد لازم براي توليد انرژي و رشد بوده و بعلت دارا بودن آنتي بادي هاي لازم نوزاد را از ابتلا به بيماريها محفوظ مي دارد شير يكي از منابع مهم تأمين كننده كلسيم و فسفر مورد نياز انسان است در هر ليتر شير گاو 1 تا 2/1 گرم كلسيم و 1 گرم فسفر وجود دارد . نسبت كلسيم به فسفر در شير 1 تا 4/1 است كه با توجه به نحوه جذب هر يك از اين دو عنصر در بدن انسان از نظر تغذيه حائز اهميت است .

مصرف شير و فراورده هاي آن باعث افزايش طول عمر افزايش كارآيي جسمي و فكري ، كاهش بيماريهاي عفوني كاهش پوكي استخوان و رشد مطلوب در كودكان و نوجوانان مي شود از نظر تغذيهاي مصرف يك ليوان شير معادل مصرف يك ليوان ماست يادو ليوان دوغ است شير مايعي مغذي است كه از ترشح غدد پستان در پستانداران ماده بدست مي آيد هدف از پرورش گاو شيري توليد شير با كيفيت بسيار خوب است كه تا حد امكان با استفاده از غذا و نيروي كارگر كمتري صورت مي گيرد . در حال حاضر در خوشبينانه ترين حالت سرانه مصرف شير و لبنيات در كشور 95 كيلوگرم مي باشدكه ميزان توصيهشده توسط متخصصين تغذيه 165 كيلوگرم مي باشد اين در حالي است  كه سرانه مصرف در برخي كشورهاي توسعه يافته اروپايي به مقادير بالاتر از 300 ميرسد . سهم اشتغالزايي مستقيم صنعت شير شامل گاوداريها، مراكز جمع اوري شير و كارخانه هاي فرآوري شير حدود 20  درصد از كل اشتغال بخش كشاورزي و 8/2 درصد از كل اشتغال كشور است

پروتئين شير

بعد از آب مواد پروتئيني قسمت اعظم بافتهار نرم و 18 درصد وزن بدن را تشكيل مي دهند . پروتئين ها مسئول ساخت ، نگهداري و ترميم بافتهاي بدن هستند و لازم است هميشه به مقدار لازم در رژيم غذايي استفاده شوند . پروتئيني كه با خوردن غذا به بدن انسان مي رسد در سيستم گوارشي و كبد به تركيبات ساده تري شكسته شده و جذب سلولها مي شود . واحدهاي سازنده پروتئين به نام اسيد امينه معروف است تاكنون 120 اسيدآمينه شناخته شده كه 18 نوع آن در شير موجود است از نظر علم تغذيه ، 8 نوع اسيد آمينه از مجموع 20 نوع آن از اسيدهاي آمينه  ضروري بدن هستند كه بدن قادر به ساخت آن نبوده و بايد با غذا تأمين شوند . شير داراي كليه  اسيدهاي آمينه ضروري است وشير و فراورده هاي شيري منبع بسيار خوبي براي تأمين مواد مورد نياز بدن است . در كشورهاي آمريكا ، كانادا و اروپاي غربي 20 تا 30 درصد پروتئين از شير تأمين مي شود . اين رقم در كشورهاي آسيايي كمتر از 10 درصد است مصرف روزانه 5/0 ليتر شير 50 درصد پروتئين مورد نياز افراد بالغ را تأمين مي كند .

كربو هيدرات ها

  كربوهيدرات ها منابع مهم انرژي در غذا را تشكيل مي دهند . كربو هيدرات ها بهمواد پر انرژي تجزيه شده و انرزي لازم را در بدن ايجاد مي كنند . قند شير لاكتوز نام دارد و شيريني آن 30 برابر از قند و نيشكر كمتر است . همچنين لاكتوز مانند ساير قندها چاق كننده نيست و مصرف آن براي بيماران مبتلا به ديابت ، مضر نيست .

چربي

 چربي شير بسيار آسان هضم مي شود و نقش عمده اي در توليد انرژي دارد . ساير مواد مانند قندها و مواد پروتئيني ، نمي توانند به ميزان چربي ، مولد انرژي باشند  . انرژي حاصل از چربي تقريبا دو برابر مقدار انرژي مواد قندي يا پروتئيني است . 50 درصد انرژي شير كامل از مواد چربي موجود در آن تأمين مي شود .

 مواد معدني موجود در شير

 املاح معدني در شير بصورت محلول يا تركيب بامواد پروتئيني است كه مجموع ان در شير كمتر از يك درصد است . مهمترين مواد  معدني موجود در شير عبارتند از كلسيم ، پتاسيم ، فسفر ، سديم و مقدار بسيار كمي آهن .

  1_ كلسيم

  تقريبا 6/1 درصد از وزن بدن را كلسيم تشكيل مي دهد كه نسبت بر ساير مواد معدني تشكيل دهنده بدن  از همه بيشتر است 85% از خاكستر اسكلت بدن ، فسفات كلسيم است . مقاديري از آن در مايعات بدن ، اعصاب ، قلب و عضلات وجود دارد مقدار مناسب كلسيم رد بدن در تنظيم ضربان قلب و فشار خون نيز مؤثر است . در غذاي روزانه هر فرد بايد حداقل 600 ميلي گرم كلسيم موجود باشد . اين ميزان در مورد زنان باردار و شيرده 1500 تا 2000 ميلي گرم توصيه شده است . شير و فراورده هاي آن منبع بسيار غني كلسيم است . مصرف روزانه دو ليوان شير كلسيم مورد نياز بدن كودكان را تأمين مي كند ويتامين D نقش عمده  اي در جذب كلسيم دارد و همچنين مشكلات ميزان جذب كلسيم در بدن را كاهش مي دهد . تابش نور خورشيد به بدن بخش عمده اي از ويتامين D مورد نياز بدن راتأمين مي كند . كمبود كلسيم در كودكان موجب نرمي استخوان ، نقصان رشد و خرابي دندان ها و لثه ها و در بزرگسالان سبب پوكس استخوان مي شود . روزانه 5/0 ليتر شير 100% نياز افراد بالغ به كلسيم را تأمين مي كند .

   فسفر: از اجزاي مهم تركيب سلولهاي بدن است و در واكنش هاي شيميايي كه در بدن صورت مي گيرد و هم چنين در فعال كردن آنزيم ها ، ويتامين ها و در نهايت رشد و ترميم  بافتهاي بدن ، نقش عمده  اي دارد . فسفر در تشكيل واستحكام استخوان ها ، همراه كلسيم عمل مي كند و در ساخت بافتهاي عضلاني ، مغز و اعصاب دخالت دارد بهتربن مقدار مصرف فسفر طوري است كه نسبت كلسيم به فسفر برابر يك باشد يعني فسفر به اندازه ي كلسيم براي بدن مورد نياز است غذاهايي كه به اندازه كافي پروتئين وكلسيم دارند ، به اندازه كافي از فسفر نيز غني هستند . كمبود فسفر عوارضي مشابه كمبود كلسيم در بدن ايجاد مي كند مصرف روزانه 5/0 ليتر شير 90 تا 100 درصد نياز افراد بالغ به فسفر را تأمين مي كند .

3_ پتاسيم و سديم

اگرچه اين دو از نظر شيميايي خواص مشابهي دارند ولي هيچكدام اط آنها نمي توانند جايگزين ديگري در بدن داشته باشند . سديم 2/0 درصد ازوزن بدن را تشكيل مي دهد و عمدا در مايعات بدن و خون يافت مي شود . افزايش سديم در بدن موجب خروج اب سلولي شده ومنجر به آماس اندامهاي تحتاني بدن مي شود . پتاسيم 09/0 درصدوزني بدن را تشكيل مي دهد و عمدتا از تركيبات داخل سلولي است . پتاسيم تنپيم كننده مناسبي براي حالت اسيدي و بازي خون و اهميت آن در ايجاد تعادل طبيعي بين سلولهاي بدن و مايع اطراف سلولي است . مصرف روزانه 5/1 تا 5/4 گرم پتاسيم بر حسب نوع رژيم  تصيه مي شود . شير و فراورده هاي ان منبع خوبي براي تأمين پتاسيم مورد نياز بدن مي باشند .

 4_ آهن

  اهن فقط 004/0 درصد وزني بدن را تشكيل مي دهد اما اهميت و نقش عمده  اي در انتقال اكسيژن خون به سلولهاي بدن دارد و مقدار آهن موجود در شير كم و حدود 05/0 درصد است ولي بر خلاف برخي مواد آهني موجود در شير و تخم مرغ به طور كامل جذب مي گردد در رژيم غذايي روزانه مصرف براي بچه ها 10-5 ميلي گرم ، براي مردان 10 ميلي گرم و براي زنان 18 ميلي گرم  پيشنهاد مي شود نوع آهن مصرفي براي بدن بسيار مهم است مثلا ميزان آهن قابل جذب اسفناج به عنوان ماده غذايي حاوي درصد بالاي آهن فقط يك چهارم است . مصرف نيم  ليتر شير در روز فقط 1 تا 5 درصد نياز بدن را تأمين مي كند .

 5_ منيزيم

 منيزيم از عناصر اصلي تغذيه و همراه كلسيم و فسفر در ساخت و استحكام استخوان بندي دخالت دارد . منيزيم نقش عمده اي در ساخت پروتئين هاي بدن از اسيدهاي آمينه دارد . مقدار مصرف روزانه آن نسبت سن و وزن بدن از 150 تا 300 ميلي گرم توصيه ميشود . 100 ميلي گرم شير حاوي 14 ميلي گرم منيزيم است مصرف روزانه دو ليوان شير 20تا 30 درصد منيزيم مورد استفاده افراد بالغ را تأمين مي كند .

6_ ويتامين ها

1-6-ويتامين A:

  شير ولبنبات از منابع غني است .ميزان اين ويتامين كه از ويتامينهاي محلول در چربي است  بسته به فصل ، نژاد حيوان و نوع تغذيه در شير دام متغير است .ولي كره يك فراورده لبني است كه از نظر ويتامين غني ميباشد . كمبود اين ويتامين باعث شب كوري،ناراحتي هاي چشمي و كاهش مقاومت بدن در برابر بيماري هاي عفوني ميگردد.مصرف دو ليوان شير حدود 10 درصد نياز بدن به اين ويتامين را در افراد بالغ تامين ميكند.

2-6-ويتامين D

از ويتامين هاي محلول در چربي است جزب و تعادل كلسيم و فسفر در بدن نقش اساسي دارد مصرف روزانه دو ليوان شير حدود 40 درصد نياز ويتامين در افراد بالغ را تامين ميكند .

3-6 ويتامين B1

مقدار ان در شير ناچيز است و در 10 تا 60 درصد اين ويتامين طي فرايند پاستور ريزاسيون در اثر حرارت از بين مي رود . كمبود اين ويتامين در بدن باعث بي اشتهايي ، بي حو صلگي و خستگي جسمي و روحي مي گردد.

4-6-ويتامين B2

 شيرمنبع خوبي از اين ويتامين است طوري كه با  مصرف دو ليوان شير حدود 50 درصد ويتامين B2 موردنياز بدن افراد بالغ تأمين مي گردد . عوارض كمبود اين ويتامين در بدن عبارتند از : پوسته پوسته و خشك شدن پوست  اطراف دهان ، گوش وبيني . در موارد شديد كمبود در بينايي اختلال بوجود مي آورد . مصرف دو ليوان شير حدود 50 درصد ميزان نياز به  ويتامين  در افراد بالغ راتأمين ميكند .

5-6-ويتامين B12

 يكي از اجزاي ضروري در تشكيل گلبوبهاي قرمز خون است و حرارت پاستوريزاسيون در كاهش آن نقش ندراد . عوارض كمبود اين ويتامين عبارتند از كم خوني و خستگي با مصرف روزانه دو ليوان شير حدود 50 درصد نياز بدن افراد بالغ به اين ويتامين تأمين مي شود

6-6-ويتامين C

در ساخت دندان و تشكيل استخوان بندي نقش بسزايي دارد و باعث تقويت بدن در برابر بيماريهاي عفوني مي گردد . اين ويتامين در متابوليسم اسيدهاي آمينه نيز مؤثر است . عوارض كمبود اين ويتامين عبارتند از : بي حالي ، عفونت لثه ، كم شدن مقاومت بدن در برابر بيماريهاي عفوني بامصرف دو ليوان شير حدود 16 درصد ويتامين C مورد نياز افراد بالغ تأمين مي شود .

گزارش كارآموزي گاو داري

گزارش كارآموزي گاو داري

تاريخچه گاوداري :

تاريخچه گاوداري در جهان:

هزاران سال است كه گاو, جزئي از زندگي روزانه كشاورزي به شمار مي‌آيد انسان در برابر حفاظت, نگهداري و تغذيه اين حيوان, از فراورده‌هاي گوناگون آن استفاده مي‌كرد. نزديك به 6 هزار سال پيش از ميلاد مسيح, بشر شيوه زندگي خود را تغيير داد, شكار حيوانات را كنار گذاشت, به زراعت پرداخت و به اهلي كردن حيوانات همّت گذاشت . نخست, سگ, و سپس گوسفند و بز و بچه گاو را اهلي كرد.

اگر چه چگونگي اهلي شدن گاو كاملاً مشخص نيست, اما زمان آغاز آن از آثار باستاني و نشانه‌هاي باستانشناسي پيدا است, يكي از تمدنهاي نخستين كه به اهلي كردن گاو پرداخت, درخاور ميانه قرار داشت. كتيبه‌اي از معبدي در عراق به دست آمده كه مربوط به 4500 سال پيش از ميلاد مسيح مي‌باشد وشخصي را در حال دوشيدن شير از گاو نشان مي‌دهد.

باستان شناسان چنين نتيجه گيري مي‌كنند كه اهلي شدن گاو در آسيا خاور ميانه بين 4500 تا 6000 سال قبل از ميلاد انجام شده است. شواهدي ديگر نشان مي‌دهد كه در همين زمان, اهلي شدن گاو در اروپا به طور جداگانه‌اي نيز انجام شده است.

برخلاف دنياي قديم, دنياي جديد تا پيش از ورود اسپانياييها به آمريكا, هيچ گاو اهلي در اين قاره وجود نداشت. نخستين گاوهاي اهلي, در آغاز سده شانزدهم, به وسيله مهاجران اسپانيايي به قاره آمريكا آورده شد. البته آمريكاي شمالي داراي نوعي گاوميش بنام باسيون بود كه سرخ‌پوستان موفق به اهلي كردن آن نشده بودند. در آمريكاي جنوبي نيز اصولاً گاوي موجود نبود در استراليا نيز هيچ گاو, خواه وحشي يا اهلي, وجود نداشت و نخستين گاوهاي اين قاره در 18 ژانويه1788 به وسيله مهاجران انگليسي به اين كشور وارد شد.

بشر اوليه كه ساليان درازي را ازميوه درختان و شكار حيوانات امرار معاش مي نمود رفته رفته درصدد بر آمد براي مواقعي كه دسترسي به شكار نداشت حيواناتي را كه مفيد و مطيع اند تشخيص داده بود به تدريج رام و اهلي سازد و كم كم در اثر تماس مداومي كه به يك طريق با گاو ،بز ،ميش كوهي حاصل  كرد علاوه بر فوايد گوشت ،از مزاياي شير هم برخوردار شد و بعداًجايي براي نگهداري آنها در نزديكتر منزل خود ساخته اند.

اهلي كردن حيوانات 8 هزار سال قبل از ميلاد مسيح ابتدا در  اورميانه انجام شده است و بعدا ً در قرون وسطي در كشورهاي اروپايي بعلت پيشرفت علم از يك طرف و استعداد زمين و شرايط مساعد جوي مراحل اول اصلاح نژادهاي گاوها متداول شده وتكثير يافت امابعلت بيماريهاي مختلف خصوصا ً طاعون گاوي كه همواره از كشورهاي افريقايي يا مركزي سر چشمه مي گيرد تلفات و خسارات زيادي به گاوداريهاي اروپاوارد مي كرد لذا دانشمندان درصدد جلوگيري از اين كار برآمدند از اين رو فرانسويان در 210سال قبل اولين دانشكده در لندن افتتاح كردند و بعداً دانشجويان ساير كشورها با مراجعت به آنجاو فراگيري علم دامپزشكي توانستند در جهت ريشه كن بيماري مختلف گاو وگوسفند گام بردارند .

اهميت اقتصادي گاو :

مي توان ادعا كرد كه گاو مهمترين حيواني است كه به وسيله ي بشر اهلي شده است فراورده هاي گاو از شير،گوشت ،پوست ،مدفوع تا اندامهاي دروني آن هر يك به نوبه ي خود مورد استفاده قرار مي گيرند شايد كمتر حيواني را بتوان يافت كه تااين اندازه براي بشر مفيد باشد . نزديك به 1200 ميليون رأس گاو در دنيا وجود دارد كه بيش از نيمي از آنها در نواحي گرمسيري به سر مي برند واز اين تعداد نزديك به 40 درصد را گاوهاي هندوستان تشكيل مي دهند اگر چه كه اهميت گاو در نواحي معتدل بيشتر براي تغذيه انسان و فراورده هاي فرعي آن است اما در نواحي گرمسيري اينگونه استفاده ها نسبت به نقش گاو در مذهب ، آداب و رسوم اجتماعي ثروت اندوزي و مظاهر تشخيص در درجه ي دوم اهميت قرار دارد همان اندازه كه انسان شهر نشين حاضر نيست ثروت و اندوخته ي مالي خود را از دست بدهد يك بومي نيز حاضر به از دست دادن گله خود نخواهد بود يك نفر هندو آماده است كه از گرسنگي از بين برود ولي گوشت گاو خود را نخورد ،فراورده هاي گاوهاي افريقايي نقش چنداني در اقتصاد جهاني ندارند اقيانوسيه كه بيشترين تعداد گاورا نسبت به جمعيت انساني دارد مقدار شايان توجهي شيرو گوشت تو ليد كرده و مهم در بازار جهاني وارد كشورهاي ارژانتين و برزيل در امريكاي جنوبي نقش مهمي در توليد گوشت گاو دارند اروپا با تعداد زيادي گاو نقش مهمي در بازار جهاني گوشت و شير دارد .

ارزش شير در تغذيه انسان

شير ،به عنوان كاملترين غذا در طبيعت تعريف شده است كه تنها منبع غذايي براي نوزاد بيشتر پستانداران است .شيربراي نوزاد انسان ،در 2تا 3  ماهه ي نخست زندگي ،تنها منبع غذايي مورد نياز است .در دوران رشد نيز شير طبيعي و يا شير خشك براي نوزادان اهميت  شايان توجهي دارد از سويي ،شير مي تواند ماده ي غذايي با ارزشي براي انسان كامل ،بويژه كهنسالان باشد وجود شيردر رژيم غذايي انسان از آن رو اهميت دارد كه تأمين كننده ي سه ماده ي غذايي ؛يعني پروتئين ،كلسيم ،و ريبوفلاوين است . مهمترين اينگونه تركيبها ،پروتئين است كه بيشتر آمينو اسيدهاي ضروري شير خوار را تا 6 سالگي بر آورده مي كند همين مقدار شير نزديك به 60 درصد از پروتئين مورد نياز براي كودكان رو به رشد تاسن 14 سالگي ،و نرديك به 50 درصد از پروتئين لازم براي سنين 14 تا 20 سالگي را دارا است .هر ليتر شير 2/1 گرم كلسيم دارد كه تفريبا ً تمام نيازهاي روزانه كلسيم انسان را در سنين گوناگون و در گاوهاي مختلف توليد مثل (شير دهي 2/1 گرم ،آبستني 3/1 گرم ) بر آورده مي سازد .بنابراين ،در افرادي كه جيره ي آنها بدون شير است احتمال كمبود كلسيم بيشتر از عناصر ديگر است بدون استفاده از شير ، امكان تأمين كلسيم مورد نياز ، دشوار خواهد بود ويتامين آ و ريبو فلاوين ،نمونه هايي از ويتامينهايي هستند كه احتمال كمبود آنهادر رژيم غذايي انسان ، نسبت به ويتامينهاي ديگر زيادتر است يك ليتر شير تمام نيازهاي كودكان رو به رشد و انسان كامل (بجز زنهاي شير ده وآبستن )را از نظر ريبوفلاوين بر آورده مي سازد با نوشيدن يك ليتر شير در روز تقريبا ً تمام نيازهاي ويتامن آ دركودكان كمتر از يك سال نزديك به 72 درصد از نيازهاي كودكان در سنين 1تا2 سال بيشتر از 40 درصد از نيازهاي كودكان 8تا10 سال و 29 درصد از نيازهاي افراد كامل بر آورده مي شود .

ساختار بدني

پستانداري علفخوار است و معده‌اش مانند ديگر نشخواركنندگان چهار قسمتي و شامل سيرابي، نگاري، هزارلا و شيردان مي‌‌باشد.0

در آرواره فوقاني گاو دندانهاي ثنايايي و نيش وجود ندارند و فقط دندانهاي آسيا وجود دارند و برعكس دندانهاي ثنايايي ونيش درفك تحتاني موجودند. دندانهاي نيش گاوها همانند ثنايا شده و بطور كلي بشكل يك رديف منظم هشت تايي در جلو فك قراردارد.

درهردست وپاي گاو يك زوج سم وجود دارد.

نژادها

نژادهاي گاو بسيارند. نژادهاي معروف گاوهاي ايراني عبارت‌اند از:

• نژادهاي جنگلي ياساحلي كه مخصوص نواحي گيلان ومازندران وگرگان است، نژاد كوهستان كه گاوهاي سراب واردبيل وديگر نواحي آذربايجان از آن نژادند.
• نژادهاي گاوهاي اروپايي عبارت‌اند از: نژاد انگوس، نژاد دورهام، نژاد فراند، نژاد گارن، نژاد گاسكون، نژاد ليموزن، نژاد هرفورد، و نژادهاي هلندي ودانماركي و نيوزلندي و غيره.

استفاده‌ها

جانوري بسيار مفيد است واز شير وگوشت و پوست و نيروي بدني آن استفاده مي‌‌شود.از گاو نر جهت تخم كشي، شخم وباربري وآب كشي از چاه (چاه چرخ گاوي) وآسياب وكوبيدن گچ و ساروج وخرمن استفاده مي‌‌كنند. اما گاو ماده را بيشتر جهت استفاده از شير نگهداري مي‌‌نمايند.

وضعيت بدني در گاوهاي شيري

در سال شش زمان كليدي وجود دارد كه وضعيت بدن دام بايد مورد ارزيابي قرار گيرد.اين زمان ها عبارتند از:اواسط دوره خشكي،زايمان، و تقريبا 270،180،90،45 روز بعد از شروع شيرواري.آنچه در زير مي آيد به شرح اهداف معين در خصوص وضعيت بدن در هركدام از اين مراحل مي پردازد.

دوره خشكي:

نمره ايده آل وضعيت بدن براي يك گاو خشك 3.5 مي باشد.براي حصول عملكرد و سلامتي مطلوب در مراحل اوليه شيرواري كه در پي دوره خشكي مي آيد،وضعيت بدن بايد حداقل 3 و حداكثر 4 باشد.

اثبات شده است كه يك گاو در طي شيرواري چربي بدن را با بازده بيشتري نسبت به دوره خشكي ذخيره مي كند.گاها يك گاو قبل از اينكه به نمره وضعيت قابل قبولي برسد،بايد خشك گردد.از اينرو يك مدير بايد گاوهاي خشك را به منظور اضافه وزن و حصول نمره وضعيت مطلوب تغذيه كند.بديهي است كه يك برنامه تغذيه اي حساب شده همراه با بازديدهاي مكرر براي بالا رفتن وضعيت بدن گاوهاي خشك(البته بدون چاق شدن گاو)ضروري است.

علوفه خشك ساقه بلند و داراي كيفيت متوسط،بهترين خوراك علوفه اي براي گاوهاي خشك به شمار مي رود.علوفه با كيفيت بالاتر(از نظر انرژي و پروتئين)از قبيل سيلوي ذرت و هيلاژ يونجه بايد با احتياط و محدوديت بيشتري مصرف شوند تا از افزايش بيش از حد نمره وضعيت جلوگيري به عمل آيد.

استفاده از علوفه با كميت و كيفيت مناسب،مكمل هاي با انرژي پايين و فيبر بالا كه حاوي مقدار كافي پروتئين،مواد معدني و ويتامين ها باشد مي تواند در مقادير كنترل شده بمنظور دسترسي به افزايش نمره وضعيت بكار رود.